Özgür Akkaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Ottimo Yönetim Danışmanlığı ve Müşavirliği A.Ş.
ozgur_akkaya@ismmmo.org.tr

Haklarında Sahte Belge Düzenleme Şüphesi Bulunan Mükelleflere İlk Önce Yoklama Tutulmaldır!

1-“Sahte Belge düzenleyen” kavramı

Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu maddesine göre sahte belge, gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgedir.  Bu belgeleri düzenleyenler de sahte belge düzenleyen olarak anılırlar. Diğer bir ifade ile belirtmek gerekirse  sahte belge düzenleyenler hakkında “sahte belge düzenleme olumsuz raporu” , bu rapordan hareketle sahte olduğu tespit edilerek rapora bağlanan belgeleri düzenleyen mükellef de “sahte belge düzenleyen” olarak kabul edilir.

Tanımı yapılan fiil sonucu oluşan belgenin Vergi Usul Kanunu’na göre sahte belge olarak nitelendirilebilmesi için sahteciliğin, sadece Vergi Usul Kanunu değil tüm vergi kanunlarına göre tutulan, düzenlenen, saklanması veya ibrazı zorunlu olan defter ve kayıtlar üzerinde yapılması gerekir.

2-Sahte belge düzenleme tespiti nasıl yapılır?

Sahte belge düzenleme tespiti, bir mükellefin sahte belge düzenlediğinin diğer kişi, işletme veya kurumlar hakkında yapılmakta olan araştırma ve incelemeler sırasında yahut yetkili makamların yazıyla veya elektronik ortamda bildirmesi üzerine vergi dairesinin ıttılaına girmesidir. Bu kapsamda öncelikle mükellef tarafından düzenlenen belgenin sahte olduğunun net olarak tespit edilmesi gerekir.

Bakanlığın ilgili birimlerince yapılan değerlendirme ve analizler sonucunda bireysel olarak veya organize bir şekilde sahte belge düzenleme tespiti de sahte belge düzenleme olumsuz tespiti kapsamında değerlendirilir.

3-Haklarında sahte belge düzenleme şüphesi olan mükellefler hakkında yoklama nasıl tutulur?

Hakkında tespit yapılmak suretiyle sahte belge düzenleme riski nedeniyle incelemeye sevk edilen mükelleflerin bilinen işyeri adresinde, incelemeye sevk işleminin vergi dairesinin ıttılaına girmesini takip eden günden itibaren beş işgünü içinde en az iki kişiden oluşan bir grup tarafından yoklama yapılır.

4-Yapılacak yoklamanın esasları

Yoklamada, mükellefin;

• bilinen işyeri adresinde faal olup olmadığı;
• gerek cari dönemde gerekse tespitin ilgili olduğu dönem itibarıyla ticari faaliyetinin bulunup bulunmadığı;
• üretim ve/veya ticaret kapasitesi;
• depo, tesis, taşıt, makine, teçhizat ve demirbaş varlığı;
• emtia mevcudu ve çalışan sayısına
• ilişkin bilgiler mutlaka tespit edilir ve bu hususlara düzenlenen tutanakta yer verilir. Bu tutanakta, nezdinde yoklama yapılan mükellefin açıklamaları hariç olmak üzere, görüş ve kanaate yer verilmez.
• Bulunması halinde, mükellefin işyeri çevresindeki esnaf, site yöneticisi, komşu, muhtar vb. kişilerin mükellefin ticari faaliyeti ve itibarına yönelik ifadeleri, ilgiliye imzalatılarak ayrı bir tutanakla kayıt altına alınır.

5-Yoklamayı müteakip kurulan komisyon tarafından yapılacak işlemler nelerdir?

Tutanağın düzenlendiği tarihi takip eden günden itibaren beş işgünü içinde mükellefin bağlı olduğu vergi dairesindeki müdür ve bir müdür yardımcısının da katılacağı üç kişilik bir komisyon tarafından;

• yoklama sonucunda düzenlenen tutanak,
• mükellefin tarh zamanaşımı süresi içindeki dönemlere ilişkin beyannameleri ve Ba-Bs bildirimleri,
• nezdinde daha önce yapılmış yoklamalara ilişkin tutanaklar,
• tahakkuk, tahsilat ve vergi borcu bilgileri,
• alım-satım ilişkisi içinde olduğu mükelleflere ilişkin bilgiler
• vergi dairesinde bulunan diğer bilgi ve kayıtlar (vergi inceleme bilgileri, kira sözleşmesi, Yönetim Bilgi Sisteminde elektronik ortamda bulunan kayıtlar, vb)

dikkate alınarak mükellefin, tespitin ilgili olduğu dönem itibariyle bildirdiği ticari faaliyetinin bulunup bulunmadığı, bulunması halinde işletme kapasitesi ile beyanlarının (satış hasılatının, stoklarının, maliyetlerinin, vb) uyumlu olup olmadığı değerlendirilir. Komisyon, gerek görmesi durumunda, mükelleften ilave bilgi, belge ve açıklama isteyebilir.

6-Komisyon üyelerinin olumsuzluk tespit etmesi durumu

Yapılan değerlendirme neticesinde, komisyon üyelerinin kanaatiyle olumsuzluğun teyit edilmesi halinde mükellef özel esaslar kapsamına alınır.

Kaynaklar:

• 213 sayılı Vergi usul kanunu
• 11 nolu tebliğ
• 7 nolu tebliğ

Katma değer vergisi genel uygulama tebliği

17.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.