Bağ-Kur Rehberi

SERBEST
ÇALIŞANLAR REHBERİ - BAĞKUR REHBERİ

 

Kimler
Bağ-Kur Sigortalısıdır?

 

1479 Sayılı Kanun;

Kanunla ve Kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulu sosyal güvenlik
kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi
ile bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan;

Esnaf ve sanatkarlar ile diğer bağımsız çalışanlardan ticari kazanç veya
serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir
vergisi mükellefi olanlar ile gelir vergisinden muaf olanlardan esnaf ve
sanatkar sicili ile birlikte kanunla kurulu meslek kuruluşlarına usulüne
uygun olarak kayıtlı olanlar.

Kollektif şirketlerin ortakları

Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları

Limited şirket ortakları

Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları

Donatma iştirakleri ortakları,

Anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi olan
ortakları

Bağ-Kur sigortalısı sayılırlar.

2108 SAYILI KANUN;

2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Kanununa göre;

T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve Kanunla kurulu diğer
emekli sandıklarından yaşlılık ve malullük aylığı almayan veya muhtar
seçildiği tarihte Sosyal Sigortalar Kurumu ve Kanunla kurulu diğer
sandıklara prim ve kesenek ödemeyen muhtarlar,

Bağ-Kur'a mecburi sigortalı sayılırlar

2926

Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan Sosyal
Güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene
hizmet akdi ile bağlı olmaksızın, tarımsal faaliyette bulunan
kimselerden;

18 yaşını doldurmuş erkekler,

18 yaşını doldurmuş kadınlar sigortalı olmak zorundadırlar.

İlk tescil tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran
erkekler talepleri halinde kapsama alınırlar.

2229 SAYILI KANUN;

Ev kadınları,

Herhangi bir Sosyal Güvenlik Kanunu kapsamında çalışmayanlar,

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre zorunlu sigortalılıkları sona
erenler,

Türkiye'de ikamet eden ve herhangi bir işte çalışmayan yabancı
uyruklular,

Yurtdışındaki vatandaşların yanlarında bulunan ve herhangi bir işte
çalışmayan eşleri,

İsteğe bağlı sigortalı olmak hakkından yararlanabilirler.

 

 

Nasıl Bağ-Kur
Sigortalısı Olunur?

 

1479 Sayılı Kanuna Tabi Zorunlu(Esnaf) Bağ-Kur Sigortalılığı, Bağ-Kur'lu
olmayı gerektiren faaliyetle birlikte başlar. Bağ-Kur'a kayıt ve
tescilin yapılabilmesi için ilgili Bağ-Kur İl Müdürlüğüne başvurulup,
alınacak BAĞ-KUR GİRİŞ BİLDİRGESİNİN ilgili kuruluşlara
onaylattırılması(vergi daireleri, vergiden muafiyet halinde oda ve sicil
memurluklarından) ve onaylı bu bildirgenin Bağ-Kur İl Müdürlüğüne
verilmesi gerekmektedir.

2926 Sayılı Kanuna Tabi Tarım Sigortalılığı tarımsal faaliyetle birlikte
başlar. Bağ-Kur'a kayıt ve tescilin yapılabilmesi için ilgili Bağ-Kur İl
Müdürlüğüne başvurulup, alınacak TARIM SİGORTALILIĞI BAĞ-KUR'A GİRİŞ
BİLDİRGESİNİN
, bağlı bulunduğu muhtara, ziraat odaları veya
kooparatiflere onaylattırılması ve onaylı bu bildirgenin Bağ-Kur İl
Müdürlüğüne verilmesi gerekmektedir.

2229 Sayılı İsteğe Bağlı Sigortalılık için; Bağ-Kur'a tabi mecburi
sigortalılık niteliğini kaybedenler dilekçe ile, isteğe bağlı olarak ilk
kez Bağ-Kur sigortalısı olmak isteyenler, BAĞ-KUR'A İSTEĞE BAĞLI
SİGORTALI GİRİŞ BİLDİRGESİ
 ile daimi ikametgahlarının bulunduğu
yerdeki muhtarlıklara onaylattırılması ve onaylı bu bildirgenin Bağ-Kur
İl Müdürlüğüne verilmesi gerekmektedir

 

 

Bağ-Kur
Sigortalısının Tanımı

 

Kanunla ve kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulu Sosyal Güvenlik
Kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene bağlı
olmaksızın kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar Bağ-Kur sigortalısı
sayılmışlardır.

 

 

Sigortalılık
Hak ve Yükümlülüklerini Yerine Getirmeyenler Hakkında Yapılacak İşlemler

 

1479 ve 2926 sayılı Kanunlar kapsamında zorunlu sigortalı olanların 1479
sayılı Kanunun 26 ncı maddesinde belirtilen üç aylık süre içerisinde
tescil ve sigortalılığın sona ermesi ile ilgili yükümlülüğe uymayan
sigortalılara 01.01.2007 tarihinden itibaren Kurumca 85 YTL idari para
cezası verilir bu miktar her yıl Maliye Bakanlığınca 4.1.1961 tarihli ve
213 sayılı Vergi Usul Kanunun mükerrer 298 inci maddesi gereğince
belirlenen yeniden değerlendirme oranında arttırılır.

 

 

Basamak
Seçimi ve Yükseltme İşlemleri

 

Bağ-Kur’da24 basamaklı gelir tablosu bulunmaktadır. En düşük basamak 1,
en yüksek basamak ise24 dür. Bağ-Kur sigortalısı olacaklar ilk girişte 1
ile 12 nci basamaktan birini, sigortalılığın başladığı tarihten itibaren
3 ay içerisinde seçebilirler. 3 ay içerisinde basamak seçimi yapılmazsa
1 inci basamak seçilmiş sayılır. İlk 12 basamakta her bir basamak için
bekleme süresi 1 yıl olup, basamak yükseltilmesi isteğe bakılmaksızın
Kurum tarafından yapılır. 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi
sigortalılar bulunduğu 1-12 basamaklar arasında bir yılını doldurunca
bir üst basamağın primini ve basamak yükseltme farkını yatırmalıdır.(Basamak
yükseltme farkı tutarları içinTIKLAYINIZ).

12 inci basamakta bekleme süresi 1 yıl olup, 1 yılın sonunda 13.
basamağa geçmek için yazılı talepte bulunmak ve talep tarihinde prim
borcunun olmaması,

13 ile 24 üncü basamaklar arası her bir basamak için bekleme süresi 2
yıl olup, 13 üncü basamaktan itibaren basamak yükseltilmesi için
sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın
sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması gerekmektedir.

İl müdürlüklerinden temin edilecek

basamak yükseltme (BY) formu doldurulup imzalanarak bu talep
yapılabilir.

BASAMAK YÜKSELTME TALEP YAZISI VEYA (BY) FORMU İl Müdürlüklerine elden
verilerek kayıt tarih ve numarası alınır veya PTT kanalıyla taahhütlü
olarak gönderilebilir.

Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında hizmeti olup da, Bağ-Kur
sigortalısı olacak kimselerin, bu hizmetlerine tekabül eden basamaklara
intibakları yapılır. Ancak sigortalı tescil tarihinden itibaren üç ay
içinde, isterse intibak ettirildiği basamak ile 12.basamak arasında
bulunan basamaklardan herhangi birini seçebilir.

 

 

Bağ-Kur Tarım
Sigortalılarında Tevkifat Uygulaması

 

Tarım sigortasına tabi çiftçilerin, bulundukları basamaklara göre
ödemeleri gereken primlerini aylık yada üçer aylık dört dönem halinde
ödemeleri gerekmektedir.

2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıların prim borçlarının ürün
bedellerinden %1 oranında tevkif suretiyle tahsil edilmesine Bakanlar
Kurulu Kararı gereğince 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren başlanılmıştır.

Kimler Tevkifat Yapmak Zorundadır ?

Kamu İdare ve Müesseseleri,

İktisadi Kamu Müesseseleri,

Sair Kurumlar (Kooperatifler ve diğer kurumlar),

Ticaret Şirketleri,

İş Ortakları,

Dernekler,

Vakıflar,

Dernek ve Vakıfların İktisadi İşletmeleri,

Zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit
eden çiftçiler,

Gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticari ve serbest meslek
erbabı,

tevkifat yapmak zorundadırlar.

 

 

Basamaklara
Göre Prim Tutarları Nedir?

 

1479 Zorunlu Sigortalılığa Göre Prim Tutarları

2926 Tarım Sigortalılığına Göre Prim Tutarları

 

 


Sigortalılığın Sona Ermesi

 

1479 Sayılı Kanuna Tabi Zorunlu (Esnaf) Bağ-Kur sigortalılığı
aşağıda belirtilen şartlarda sona erer;

Gelir vergisi mükellefiyetinden dolayı Bağ-Kur'a sigortalı olanların
mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri,

Gelir vergisinden muaf olanlar esnaf ve sanatkar sicilinden ve kanunla
kurulu meslek kuruluşlarından üyelik kayıtlarının birlikte veya bu
kayıtlardan birisinin silindiği,

Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi mevcut yabancı ülkelerde
sigortalı olarak çalışmaya başlayanların , çalışmaya başladıkları,

Şirketlerle ilgisi kalmayanların çalışmalarına son verdikleri veya
ilgilerinin kesildiği,

İflasına karar verilmiş olan tasfiye halindeki özel işletmeler ile
şirket ortaklarının, özel işletmenin veya şirketin mahkemece tasfiyesine
karar verildiği,

Muhtar sigortalıların muhtarlık görevlerinin sona erdiği ,

tarih itibariyle sona erer,

2108 sayılı Kanuna göre 1479 sayılı kanun kapsamına giren köy ve mahalle
muhtarlarından, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasından dolayı
gelir vergisi mükellefiyetleri bulunanlar hariç aynı zamanda hizmet akdi
ile çalışanların çalışmaya başladığı,

Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya gelir vergisinden muaf olan,
ancak esnaf ve sanatkar sicili veya kanunla kurulu meslek
kuruluşlarındaki kayıtlara istinaden Bağ-Kur sigortalısı olanlardan bu
sigortalılıklarının devamı sırasında, hizmet akdi ile çalışanların
çalışmaya başladığı

Tarihten bir gün önce sona erer.

Sigortalılığı sona erenler sigortalılıklarının sona erdiği tarihten
itibaren 3 ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadır.

Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasını sona erdiren sigortalılar,
Kurumca sigortalılık tespit belgelerini ilgili kuruluşlara tanzim ve
tasdik ettirdikten sonra bağlı bulundukları Bağ-Kur İl Müdürlüklerine
elden verirler veya PTT kanalıyla gönderilir

2926 Sayılı Kanuna Tabi Tarım Sigortalılığı aşağıda belirtilen
şartlarda sona erer.

Tarımsal faaliyetinden Bağ-Kur sigortalısı olanların tarımsal
faaliyetlerinin sona erdiği tarih itibariyle,

Kurumumuzdaki tarım sigortalılığı devam ederken diğer sosyal güvenlik
Kanunlarına tabi bir işte çalışmaya başlayanların çalışmaya başladıkları
tarihten bir gün önce

Sigortalılığı sona erenler sigortalılıklarının sona erdiği tarihten
itibaren 3 ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek
zorundadırlar. Ancak, sigortalılığın sona erdiğinin tespiti için, bağlı
bulunulan Bağ-Kur İl Müdürlüğüne başvurulup, alınacak tarım sigortalılık
tespit belgesinin (formun ön yüzünü görmek için buraya arka yüzünü
görmek için buraya basınız) ilgili Muhtar, Ziraat Odası,Tarım Kredi
Kooperatifi, İlgili Birlik ve Tapu sicil Müdürlüğünü kapsayan
Sigortalılık Belgesinin ilgili yerlerden doldurulup onaylattırılması ve
onaylı bu form ile varsa diğer Sosyal Güvenlik Kuruluşları kapsamında
çalışıldığını gösterir belgenin Bağ-Kur il müdürlüğüne verilmesi
gerekmektedir.

Kurumumuz tarafından uygulanmakta olan 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına
ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 4. maddesinin mülga
(c) bendi 22.02.2006 tarihinde kabul edilen ve 01.04.2006 tarihinde
yürürlüğe giren 5458 sayılı Kanunun 15. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir. "Yıllık tarımsal faaliyet gelirinden bu faaliyete
ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının,
16 yaşından büyükler için tespit edilen asgari ücret tutarından az
olduğunu beyan eden veya belgeleyenler sigortalı sayılmazlar" hükmü
getirilmiştir.

2229 Sayılı Kanuna Tabi İsteğe Bağlı Sigortalılık aşağıda
belirtilen şartlarda sona erer.

Sigortalının sigortalılığının sona erdirilmesine ilişkin yazılı talebin
Kurum kayıtlarına girdiği tarihte,

1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesine göre zorunlu sigortalılığın
başladığı tarihte,

506 sayılı Kanuna tabi hizmet akti ile çalışmaya başlayanların çalışmaya
başladıklarını tarihten 1 gün önce,

T.C. Emekli Sandığına tabi olarak çalışmaya başlayanların emekli
keseneklerinin kesildiği tarihten 1 gün önce,

Yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması için yazılı
talebin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihte,

Malüliyet aylığı bağlanması halinde malüliyete esas rapor tarihinde,

SİGORTALININ ÖLÜMÜ HALİNDE;

I- Bir süre prim ödememişse en son primi ödenen ayın sonu itibariyle,

II- Hak sahiplerince ödeme tarihinde sigortalının toplam borcunun üç
aylık prim ve ceza borcundan az olması halinde ölüm tarihinde,

Sona erer.

Ayrıca 4956 sayılı Kanunda; sigortalının toplam borcunun üç aylık prim
ve ceza borcundan fazla olması halinde,sigortalının daha önce ödediği
primlerin bilgisayara ortamında tespit edilen ve tam olarak karşıladığı
ayın sonu itibariyle Kurumca sona erdirilir.

 

 

Nasıl Yeniden
Sigortalı Olunur?

 

1479 Sayılı Kanuna Göre:

Bağ-Kur sigortalılığı sona erenlerin tekrar Bağ-Kur Kanununa tabi olarak
çalışmaya başladıklarında yeniden Bağ-Kur'a kayıt ve tescilleri yapılır.

Yeniden Bağ-Kur'a kayıt ve tescili yapılacak mecburi sigortalıların 
sigortalılık tespit belgesini bağlı bulundukları Bağ-Kur İl
Müdürlüklerinden
 alarak,

Vergi mükellefi olanlar, bağlı bulundukları vergi dairelerine,

Vergiden muaf olanlar, bağlı bulundukları esnaf sanatkarlar siciline ve
kanunla kurulu meslek kuruluşlarına,

Muhtar sigortalılar, yeniden muhtar seçildiklerinde muhtarlar için
hazırlanan Bağ-Kur sigortalılık belgesini (forma ulaşmak için buraya
tıklayınız) bağlı bulundukları mülki amirliklerine,

Tanzim ve tasdik ettirildikten sonra bağlı bulundukları Bağ-Kur İl
Müdürlüklerine elden verirler veya PTT kanalıyla gönderirler.

Bu suretle Bağ-Kur sigortalılıkları, son bulduğu tarihteki basamak ve
eski Bağ-Kur numarası ile yeniden sigortalı oldukları tarihten itibaren
başlar.

Ancak terk tarihi ile yeniden sigortalılık başlangıç tarihi arasında
diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate
alınarak daha önce bulundukları son basamak üzerinden basamak
intibakları yapılacaktır.

2926 Sayılı Kanuna Göre:

Daha önce tarım sigortalısı iken herhangi bir sebepten dolayı tarım
sigortası kapsamından çıkanlardan, yeniden kendi adına ve hesabına
çalışmaya başlayanlar ile ilgili olarak aşağıdaki işlemler yapılacaktır.

Yeniden sigortalılığı başlayanlar Kurumca hazırlanan 2926 sayılı Kanuna
göre hazırlanan Bağ-Kur sigortalılık belgesi (formun ön yüzünü görmek
için buraya arka yüzünü görmek için buraya basınız) ile Kuruma müracaat
edilecektir.

Yeniden sigortalılığı başlayanların sigortalılıkları önceki Bağ-Kur
numarası ve en son bulunduğu basamak üzerinden devam ettirilecek ancak,
diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre intibak
ettirilmek suretiyle dikkate alınarak daha önce bulundukları son basamak
üzerinden yeniden belirlenir.

2229 Sayılı Kanuna Göre:

1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre İsteğe Bağlı Sigortalı
olanlardan yazılı talepleri doğrultusunda sigortalılıkları sona
erdirilenlerin isteğe bağlı sigortalılıklarının yeniden başlatılması
için mutlaka yazılı talepte bulunmaları gerekmektedir.

Düzensiz prim ödemeleri nedeniyle sigortalılıkları Kurumca re’sen sona
erdirilenlerin ise yeniden prim ödemeye başlamaları halinde isteğe bağlı
sigortalılıkları Kurumca başlatılır.

 

 

Sosyal
Güvenlik Destekleme Primi

 

1479 sayılı Kanunun Ek-20 nci maddesi ile; “Diğer Sosyal Güvenlik
Kanunlarına göre, yaşlılık ve malüllük aylığı bağlananlardan, 24 ncü
maddenin (I) numaralı bendinde belirtilen kapsamda çalışmaya
başlayanlar, çalışmaya başladıkları ayı takip eden aybaşından itibaren
çalışmalarının sona erdiği ay dahil, bu Kanunun 50 nci maddesine göre
belirlenen 12 nci gelir basamağının %10 oranında destek primi öderler.
Sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden bu Kanunun yayımı
tarihinden önce aylık bağlananlar Kanunun yayımını, daha sonra tekrar
gerçek ve basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ise
mükellefiyetin başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren 3 ay
içinde Kuruma yazılı bildirimde bulunmak zorundadırlar. Bu süre içinde
Kuruma yazılı bildirimde bulunmayanlar ile Kurumca tespit
edilemeyenlerden sosyal güvenlik destek primi, 53 üncü maddeye göre
hesaplanarak tahsil edilir.” Amir hükmü getirilmiş olup uygulamaya
Kanunun yayım tarihini takip eden aybaşı olan 01/09/2003 tarihi
itibariyle başlatılmıştır.

 

 

Yurtdışı
Borçlanması

 

22.5.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3201 sayılı Kanun ile;
vatandaşlarımızın yurtdışında geçen çalışma sürelerinin sosyal
güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Borçlanma İçin Başvurulacak Kuruluşlar

A-Halen Yurtdışında bulunanlar;

a)Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik
kuruluşuna tabi çalışması olmayanlar Sosyal Sigortalar Kurumu
Başkanlığına,

b)Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de son defa prim, kesenek ve karşılık
ödenen sosyal güvenlik kuruluşuna,

c) Ev kadınları Bağ-Kur’a

B-Türkiye’ye Döndükten Sonra Yurtdışında Geçen Hizmetlerini
Borçlanmak İsteyenler,

a) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmayanlar, Sosyal
Sigortalar Kurumu Başkanlığına,

b)Müracaat tarihinde çalışmakta olanlar tabi oldukları sosyal güvenlik
kuruluşuna,

c) Başvuru tarihinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi
olmamakla birlikte Türkiye’ ye döndükleri tarihten sonraki
çalışmalarından dolayı son defa tabi oldukları sosyal güvenlik
kuruluşuna,

d) Hizmetlerinden bir kısmını yurtdışında iken borçlananlardan kalan
hizmetlerini Türkiye’ ye döndükten sonra borçlanmak isteyenler ilk
borçlanmayı yapan sosyal güvenlik kuruluşuna,

e) Ev kadınları Bağ-Kur’a,

Sürelerinin bir kısmını çalışarak geçirmiş olan ev kadınları, ev kadını
olarak geçen süreleri için Bağ-Kur’a, çalışılan süreleri içinde
yukarıdaki (A) , (B) maddelerine göre durumlarına uygun düşen Sosyal
Güvenlik Kuruluşuna, kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık
bağlanmış olanlar aylık almakta oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,

Yazılı olarak başvurarak borçlanabilirler.

Borçlanma İçin Başvuru Süresi

Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararının yayımlandığı tarihte
(25.04.2003) 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurtdışında geçen
ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya
sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve ev kadını
olarak geçen sürelerini borçlanacak olanlar yurtdışında iken ya da yurda
döndükten sonra durumlarına uygun sosyal güvenlik kuruluşuna başvurarak
borçlanabilirler, bunlardan müracaat süresi koşulu aranmaz.

Yurtdışında çalışmakta iken ya da Türkiye’ ye döndükten sonra ölen
sigortalıların hak sahipleri ölenin durumuna uygun sosyal güvenlik
kuruluşuna, yazılı olarak müracaat ederek borçlanabilirler.

Borçlanma İçin Ödenecek Döviz Miktarı ve Ödeme Süresi

10 Mayıs 2005 (dahil) tarihinden itibaren borçlanılacak her gün için 3,5
ABD Doları alınacak olup, söz konusu rakamın indirilmesi ve
yükseltilmesi ile döviz cinsine karar vermeye Bakanlar Kururlu
yetkilidir.

Ödemek için bir süre bulunmamaktadır. Vatandaşlarımız tahakkuk ettirilen
borçlarını istedikleri zaman ödeyebilirler. Ancak; borç ödenmedikçe
borçlandırılan süreler değerlendirilemeyeceği gibi ödenecek günlük döviz
miktarının değiştirilmesi halinde, ödenmeyen süreler için değiştirilen
günlük döviz miktarı geçerli olacaktır.

Borçlanılan Sürelere Göre Aylık Bağlama Şartları

Anayasa Mahkemesi, 25.04.2003 tarih, 25089 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 12.12.2002 tarihli 2000/36 E, K 2002/198 sayılı Kararında
3201 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin (A) paragrafının 1 inci fıkrasının
(a) bendinde yer alan “Kesin dönülmüş” sözcüklerinin Anayasa’ya aykırı
olmadığına karar verdiğinden,

Yurtdışında geçen sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak aylık
isteğinde bulunacak olanlardan;

a) Yurda kesin dönülmüş olması,

b) Tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş olması

c) Döviz borcunun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte
bulunulması koşulları aranmaktadır.

Borçlanmak İçin Başvuru

Halen yurtdışında bulunan ve yurtdışında geçen çalışma sürelerini
Bağ-Kura borçlanacak vatandaşlarımızın 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma
taleplerini ikametlerinin bulunduğu İl Müdürlüklerine yapmaları
gerekmektedir.

3201 Sayılı Kanuna Göre Borçlanma Talebinde Bulunanların İbraz
Edecekleri Belgeler

1) Talep dilekçesi (EK-1)

2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği (son 6 aylık)

3) Yurtdışında hangi tarihlerde oturduğunuzu belgeleyen ikamet
belgesinin aslını yurt dışında iseniz konsolosluktan tercüme
ettirilmesi, Türkiye’de iseniz tercüme bürolarından tercüme ettirilmesi,

4)Pasaportlarının 1,2,3,4 üncü sayfaların (Konsolosluk veya Çalışma
Ataşeliklerimizden onaylı suretleri)

5) Çalışma sürelerini borçlanmak isteyenler, resmi makamlardan alınan
hizmet belgesinin aslı

6) Borçlanma talep taahhütnamesi (EK-2) (Ev kadınlığı sürelerini
borçlanacaksa 2 ve 4 çalışma ve işsizlik sürelerini borçlanacaksa 1 ve
3.kısımların doldurulması)

7) Yurtdışı ve yurt içi adresinizin dilekçenizde açık olarak
belirtilmesi

.

 

 

Türkiye ile
Sosyal Güvenlik Sözlesmesi Bulunan Ülkeler ve Uygulama

 

Yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın sosyal güvenliklerinin
sağlanması amacıyla Ülkemizle yabancı ülkeler arasında sosyal güvenlik
sözleşmeleri imzalanmıştır. Kurumumuz bu sözleşmelere uzun vadeli
sigorta kollarında (yaşlılık, maluliyet, ölüm aylığı) taraf olup, kısa
vadeli sigorta kollarındaki yardımları sağlamakla yükümlü değildir.

Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerde çalışan
sigortalılarımızın, akit ülkelerde geçen hizmetleri Kurumumuzdaki
hizmetlerle aynı zamana rastlamamak şartıyla tahsis talebinde (yaşlılık,
maluliyet, ölüm aylığı) bulunulduğunda yardım hakkının belirlenmesinde,
hakkın devamında veya kazanılmasında birleştirilir.

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanan ülkeler ve sözleşme metinlerine
ulaşmak için buraya tıklayınız.

 

 

 

Yaşlılık
Aylığının Faydalanma Şartları

 

Yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için sigortalının;

a- Yazılı talepte bulunması, talepte bulunduğu tarihte prim ve her türlü
borçlarını ödemiş olması

b- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve 25 tam yıl
sigorta primi ödemiş olması

Şarttır.

Kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını dolduran ve en az 15 tam yıl sigorta
primi ödeyen sigortalılara da kısmi yaşlılık aylığı bağlanır.

T.C. Emekli Sandığında, Sosyal Sigortalar Kurumunda veya kanunla kurulu
diğer emekli sandıklarında 2829 sayılı Kanuna göre birleştirilecek
hizmeti ve borçlanılan hizmet süreleri bulunan sigortalılarımızın bu
hizmetleri ile Kurumumuzdaki hizmetleri toplamı Kanunda belirtilen
hizmet sürelerini doldurduğunda da sigortalılarımıza talepleri halinde
yaşlılık aylığı bağlanır.

Ancak 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte
bulunan hükümlere göre 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi
takip eden aybaşı (01.10.1999) itibariyle aylık bağlanmasına hak
kazanmalarına iki tam yıl veya daha az kalan sigortalıların tam veya
kısmi yaşlılık aylığı talep hakları saklıdır.

Buna Göre; (KISMİ
AYLIK) ve (TAM
AYLIK)

 

 

Malüllük
Aylığından Faydalanma Şartları

 

Sigortalının malullük aylığından yararlanabilmesi için;

I- 28 inci maddeye göre malul sayılması,

II- Bu Kanuna göre en az 5 tam yıl sigorta primi ödemiş olması,

III- Malullük aylığından yararlanmak için her türlü prim borcunu ödemiş
olması

Gerekir.

Sigortalının 5 tam yıl hizmet süresi olmamakla birlikte Kurumumuza tabi
mecburi sigortalılığı devam ederken bir iş kazası veya meslek hastalığı
sonucu çalışma gücünün en az üçte ikisini kaybetmesi halinde, hizmet
süresi aranmaksızın malullük aylığından yararlanabilir.

Daha önce T.C. Emekli Sandığında, Sosyal Sigortalar Kurumunda veya
kanunla kurulu diğer emekli sandıklarında 2829 sayılı Kanuna göre
birleştirilecek hizmeti ve borçlanılan hizmet süreleri bulunan
sigortalılarımızın bu hizmetleri ile Kurumumuzdaki hizmetleri toplamı en
az 5 tam yılı doldurduğunda da sigortalılarımıza talepleri halinde
malullük aylığı bağlanır.

 

 

Ölüm
Aylığından Faydalanma Şartları

 

a- Ölüm tarihinde en az 5 tam yıl sigorta primi ödemiş olması

b- Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken yahut yazılı olarak
istekte bulunup, malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak
kazandıktan sonra ölen,

c- Bağlanmış bulunan malullük veya yaşlılık aylıkları kesilmiş olan
sigortalılardan ölen.

d- En az 5 tam yıl sigorta primi ödemiş olanlardan toptan ödeme
talebinde bulunmakla beraber, toptan ödeme yapılmadan ölen,

Sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekleri üzerine aylık bağlanır.

Sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen
sigortalının prim ödeme süresinin Kurumumuzda geçmiş olması
gerekmemektedir. Daha önce T.C. Emekli Sandığı, SSK, 2926 sayılı Kanuna
veya kanunla kurulu diğer emekli sandıklarının 2829 sayılı Kanuna göre
birleştirilecek hizmeti ve borçlanılan hizmet süreleri bulunan
sigortalılarımızın Kurumumuzdaki hizmetleri toplamı en az beş tam yılı
dolduran sigortalıların hak sahiplerine, sigortalının vefat tarihinden
önce en son Kurumumuz sigortalısı olması halinde talepleri üzerine
Kurumumuzca ölüm aylığı bağlanır.

Ölüm tarihinde sigortalının hak sahibi durumunda kimsesinin bulunmaması
ve daha sonra ölüm sigortası yardımından yararlanabilecek hak sahibi
veya hak sahiplerinin ortaya çıkması halinde ölüm sigortası yardımlarına
hak kazanıldığı tarihten itibaren 5 tam yıldan önce talepte bulunması
halinde ölüm sigortasına hak kazandığı tarihi takip eden aybaşı,

5 tam yıl geçtikten sonra talepte bulunulması halinde ise talebi takip
eden aybaşı itibariyle aylık bağlanır.

Sigortalı, iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meydana
gelen ölümlerde sigortalının prim ödeme süresi aranmayacak, sigortalı,
Bağ-Kur’ da mecburi sigortalılığı devam ederken geçirdiği bir iş kazası
veya meslek hastalığı sebebiyle ölmüş ise, hak sahiplerine yazılı
taleplerine göre ölüm aylığı bağlanır.

 

 

Bağlanan
Aylıkların Arttırılması

 

01.01.2007 tarihinden sonra

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi aylık alan sigortalı ve
haksahiplerinin aylıkları,

2007 yılı Ocak ayı ödeme döneminden itibaren % 5,

2007 yılı Temmuz ayı ödeme döneminden itibaren de 2007 yılının birinci
altı aylık dönemi için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en
son temel yıllı tüketici fiyatları genel endeksindeki değişim oranı
(TÜFE) kadar,

arttırılacaktır.

Ayrıca, vergi iadesi ödenmesine ilişkin 2978 sayılı Vergi İadesi
Hakkında Kanunun yürürlükten kaldırılması nedeni ile 1479 sayılı ve 2926
sayılı Kanun hükümlerine göre aylık veya gelir bağlanmış olanlara aylık
veya gelir olarak her ay ödenecek tutarlara göre ayrıca ek ödeme
yapılmıştır.

 

 

Ayliklarin
Odenmesine İliskin Esaslar

 

Aylık Ödemeleri;

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre kurumumuzca yaşlılık malüllük aylığı
bağlanan sigortalılar ile bunların vefatı halinde ölüm aylığı bağlanan
hak sahiplerine ait aylıklar

T.Halk Bankası Genel Müdürlüğü,

T.Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü

T.C.Ziraat Bankası Genel Müdürlükleri ve

T. Garanti Bankası ile yapılan protokol gereği

Bankaların ilgili birimlerince daha önceden Genel Müdürlüğümüze
bildirilen şubeleri aracılığıyla ödenmektedir.

Ayrıca P.T.T Bank ile Kurumumuz arasında yapılan protokole göre tüm PTT
bank şubelerince emekli aylıkları ödenmekte olup malül ve 65 yaş üzeri
sigortalılarımız ve hak sahiplerine talepleri halinde 1 YTL karşılığı
talep dilekçelerinde istedikleri adreste kendilerine aylıkları
ödenmektedir.

Kurumumuz sigortalı ve haksahiplerinden maaş aldığı bankalara bireysel
kredi borcu olanların banka borcu bitinceye kadar banka değişikliği
yapılmamaktadır.

Banka şubeleri ödeme yaparken, ödemelere ilişkin (virman, otamatik
ödeme,ATM kartları, İnternet bankacılığı gibi) işlemlerde bankacılığın
cari usul ve esaslarını uygulamaktadır.

Ancak banka vereceği ATM kartlarına bir yıllık miad tarihi koyacak ve bu
tarihin güncellenmesi için kimlik isteyecek, gerektiğinde kimlik
tespitine yarayan belgeyi göstermeyenlere ödeme yapmayacaktır.

Aylık Ödeme Günleri

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre malullük yaşlılık ve ölüm aylığı alan
sigortalı ve hak sahiplerinin bağlanan aylıkları her ay peşin olarak
ödenmekte olup,

Aylıkları Tahsis numaralarının son rakamlarına göre,

9,7,5 olanlara her ayın 25 inci

3 ve 1 olanlara her ayın 26 ncı

8, 6 ve 4 olanlara her ayın 27 nci

2 ve 0 olanlara her ayın 28 inci gününde

ödenmekte olup, ödemelerin yapılacağı günlerden herhangi birinin resmi
tatile rastlaması durumunda aylıklar, ödeme günü Kurumca belirlenecek
günde (hafta sonu ve resmi tatilden bir gün önce veya tatili takip eden
ilk iş gününde) ödenmektedir.

Sosyal Yardım Zammı

1479 sayılı Kanuna göre Malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı alanlardan

1-12 basamaklarda bulunanlara 5.850.000 TL,

13-24 basamaklarda bulunanlara 4.500.000 TL.

sosyal yardım zammı aylıklar ile birlikte her ay peşin olarak ödenir.

Ölen sigortalının hak sahibinin birden fazla olması halinde sosyal
yardım zammı hak sahiplerine eşit oranda bölüştürülür.

Sosyal güvenlik kanunlarına göre bağlanan iki ayrı aylığı birlikte
alanlara, 1479 sayılı Kanuna göre ayrı ayrı bağlanan iki aylığı birlikte
alanlara veya İki sigortalıdan da ayrı ayrı ölüm aylığı alan hak
sahiplerine, bunlardan yalnız birisi için sosyal yardım zammı ödenir.

Bağlanan aylıkları iptal edilenler ile yersiz ödeme yapılmış olanlara
ödenen sosyal yardım zammının tamamı ilgililerden tahsil edilir.

Vergi İadeleri

5454 sayılı Kanunla, sosyal güvenlik kurumlarından emekli maluliyet, dul
ve yetim aylığı alan haksahiplerine vergi iadesi ödenmesine ilişkin 2978
sayılı Vergi İadesi Hakkında Kanun 1.1.2006 tarihinden geçerli olmak
üzere, yürürlükten kaldırılmıştır.

Ancak, söz konusu 5454 sayılı Kanun ile 1479 sayılı ve 2926 sayılı Kanun
hükümlerine göre aylık veya gelir bağlanmış olanlara aylık veya gelir
olarak her ay ödenecek tutarlara göre ayrıca ek ödeme yapılmaktadır.

 

 

Durdurulan
Aylıklar

 

Bankalarda altı ay hareket görmediği için durdurulan aylıklar:

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre malullük yaşlılık ve ölüm aylığı alan
sigortalı ve hak sahiplerine yapılan aylık ödemelerden 6 ay mevduat
hesaplarından para çekilmemek suretiyle hareket görmeyen aylıklar ilgili
bankalarca Kurumumuz hesaplarına aktarılmakta ve Kurumuzca geçici olarak
durdurulmaktadır.

Bu durumda olup aylıkları durdurulan sigortalı ve haksahiplerinin bağlı
bulunduğu il müdürlüğümüze müracaatları halinde (durdurulan aylıkların
teyidi yapılarak) aylıkları alamadıkları aylıklarla birlikte tekrar
ödenmektedir.

18 yaş üzeri hak sahiplerinin kontrol amacı ile durdurulan aylıkları

Ölen sigortalıların 18 yaşından büyük olan çocuklarına bağlanan ve
bağlanacak aylıklarda;

a- 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim
yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve yaşları ne olursa olsun
çalışamayacak durumda malul olan çocuklarla,

b- Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan
boşanan veya dul kalan 1479 ve 2926 sayılı Kanunlar ile diğer sosyal
güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki
çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarından,

bazı belgeler istenmektedir.

Ölüm aylığı alan 18 yaşından büyük çocukların bağlanmış ve bağlanacak
aylıklarının ödenebilmesi için 1479 ve 2926 sayılı Kanunların ilgili
maddeleri ile şart koşulan öğrenim belgesi, her hangi bir sosyal
güvenlik kurumunda çalışmadığını ve çalışmalarından dolayı aylık veya
gelir almadığını, kız çocukların evli olmadığını gösterir, bağlı
bulunduğu nüfus idaresinden alacakları vukuatlı nüfus kayıt örneğini il
müdürlüklerine ibraz edilmesi gerekmektedir.

Yukarıda bahsedilen belgeleri Kurumumuza süresi içerisinde vermeyenlerin
aylıkları Kurumumuzca geçici olarak durdurulmaktadır.

Ancak ilgili belgeleri bağlı bulunduğu il müdürlüğümüze teslim etmeleri
halinde en yakın aylık ödeme döneminde ilgililere alamadıkları aylıkları
ile birlikte aylıkları, ödenmek üzere gönderilmektedir.

 

 

Ayliklardan
Yapilan Kesintiler

 

Sosyal Güvenlik Destek Primi

1479 sayılı Kanuna göre yaşlılık aylığı bağlananlardan 1479 sayılı
Kanunun 24 üncü maddesinin (1) numaralı bendinde belirtilen
çalışmalarına devam edenlerin veya daha sonra çalışmaya başlayanların,
sosyal yardım zammı dahil tahakkuk eden aylıklarından aylığın bağlandığı
veya tekrar çalışmaya başlanıldığı tarihi takip eden ay başından
itibaren çalışmalarının sona erdiği ay dahil % 10 oranında sosyal
güvenlik destek primi kesilir.

İsteğe bağlı ve muhtar sigortalı olarak yaşlılık aylığı bağlananlardan
aylık bağlandıktan sonra 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ( 1 )
numaralı bendinde belirtilen çalışmalara başladıkları tespit edilenlerin
aylıklarından da çalıştıkları sürece sosyal güvenlik destek primi
kesilecektir.

4447 ve 4956 sayılı Kanunlar, sigortalılarımıza durumlarını Kanunun
öngördüğü süreler içinde Kurumumuza yazılı bildirimde bulunma
zorunluluğu getirmiş olup buna göre;

4447 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihten önce aylık bağlanmış olanlara
bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından ( 01.10.1999 ), 4956 sayılı
Kanunun yayımlandığı tarihten önce aylık bağlanmış olanlara bu Kanunun
yayımını takip eden aybaşından ( 01.09.2003 ),

Bu Kanunların yayım tarihlerinden sonra ticari faaliyete başlayan aylık
bağlanmış olan sigortalılarımıza ise ticari faaliyete başladıkları
tarihi takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde Kuruma yazılı
bildirimde bulunma mecburiyeti getirilmiştir.

Bu süreler içinde Kuruma yazılı bildirimde bulunanlardan gecikme zammı
alınmayıp, yaşlılık aylığı alanlardan bildirimde bulunmayanların
aylıklarından res’en sosyal güvenlik destek primi kesilmemiştir.

Ancak bunlardan çalışmalarına devam ettikleri halde kurumumuza geç
bildirimde bulunanlar ile çalışmalarına devam ettikleri Kurumumuzca
tespit edilenlerden kesilmesi gereken % 10 oranındaki sosyal güvenlik
destek primi cezalarıyla birlikte hesaplanarak tahsil edilmektedir.

Yaşlılık aylığı almakta iken kurumumuza tabi çalışmalarına devam etmesi
nedeni ile aylıklarından Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisi
yapılması gerekirken bu çalışmalarına dair belgeyi Kurumumuza ibraz
etmediğinden aylıklarından bununla ilgili her hangi bir kesinti
yapılmayan sigortalının vefatı halinde; kesilmesi gereken Sosyal
Güvenlik Destek Primi borcu ve cezası haksahiplerinden mahsup edilir.

Sağlık Sigortası Primi

1479 sayılı Kanun ile 2926 sayılı Kanuna tabi Kurumuzdan aylık almakta
olanların aylıklarından 10 yıl süre ile sağlık sigortası primi kesilir.

Kesilecek prim oranları, her yıl Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Bu
oran % 5’den az % 10’dan fazla olamayıp, Kanunun yürürlük tarihinden
sonra aylık bağlananlar ile hak sahiplerinin aylıklarından kesilecek
sağlık sigortası primi, sigortalının daha önce ödediği süreler dahil 10
yılı geçemez.

Ancak halen sigortalı olanlar ile yaşlılık ve malullük aylığı almakta
olanlara, eşlerinden dolayı ölüm aylığı bağlanması halinde, bağlanan
ölüm aylığından sağlık sigortası primi kesilmez.

Ana ve babanın her ikisinden de ölüm aylığı alan çocukların ölüm
aylıklarından, yalnız babadan intikal eden aylıktan sağlık sigortası
primi kesilir.

 

 

Hizmetlerin
Birlestirilmesi ile İlgili İslemler (2829 Sayılı Kanun)

 

2829 Sayılı Kanun

a- T. C. Emekli Sandığına,

b- Sosyal Sigortalar Kurumuna,

c- Kurumumuza ( 1479 sayılı Kanun ),

d- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine göre
kurulan emekli sandıklarına,

e- 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal
Sigortalar Kanununa,

Tabi çeşitli hizmet süreleri bulunanlara malullük ve yaşlılık aylığı
bağlanmasına ölümleri halinde kendilerine ve hak sahiplerine sağlanacak
hakları kapsamaktadır.

 

 

Aylığı
Bağlayacak Kurumun Tespiti

 

Son yedi yıllık fiili sigortalılık (kesenek veya prim ödeyerek geçen)
süresi içerisinde, fiili sigortalılık süresi fazla olan kurumca, hizmet
süresinin eşit olması halinde ise, en son tabi olunan kurumca bu kurum
mevzuatına göre yaşlılık aylığı bağlanır.

Son yedi yıllık fiili sigortalılık süresi içerisinde ikiden fazla
kurumda hizmetinin bulunması durumunda, bu hizmetlerden en fazla hizmeti
bulunan kurumumca, hizmet süreleri eşit olması halinde ise, en son tabi
olunan kurumca bu kurum mevzuatına göre yaşlılık aylığı bağlanır.

Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içerisinde askerlik borçlanması
yapılan süreler değerlendirilmemekle birlikte diğer borçlanmalar son
yedi yılın üç buçuk yılı içerisinde mütalaa edilerek aylık bağlanacak
kurumun tespitinde dikkate alınır.

Aylık talebinin birleştirilecek hizmetler üzerinden aylığı bağlayacak
kuruma yapılması gerekmekte ise de; aylığı bağlayacak kurumun doğru
tespit edilememiş ve aylığı bağlayacak kurum yerine hizmetin bulunduğu
kurum ve sandıklara aylık bağlanması talebinde bulunulduğunda, aylığı
bağlayacak kurum tespit edilerek sosyal güvenlik kurumlarından her hangi
birine yapılacak talep, tahsis talebi birleştirilmiş hizmetler üzerinden
aylığı bağlayacak kuruma yapılmış sayılacağından talep bu kuruma
gönderilir.

Ancak, malullük, ölüm, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş
haddinden re’sen emekli olma ve bağlı oldukları kurumun kanunla
değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun
tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanacaktır. 

 

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM