Prof. Dr. Süleyman Uyar
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
İşletme Fakültesi
suleyman.uyar@alanya.edu.tr

Bağımsız Denetimde Midyat’a Pirince Giderken Evdeki Bulgurdan Mı Olduk?

Ticaret kanunu ile getirilen düzenlemelerden birisi sermaye şirketlerinde fonksiyonel bir işlevi olmayan denetleme kurulunun kaldırılması ve bunun yerine bağımsız denetim mekanizmasının getirilmesi idi. Bu konuda yapılan düzenleme ile SMMM ve YMM olan meslek mensupları veya ortakları meslek mensubu olan bağımsız denetim şirketlerince bu işin yapılması öngörülmüştü. Daha sonra kamuoyundan gelen ciddi baskılar ile bağımsız denetim sisteminin tüm sermaye şirketleri için zorunlu olmasının çeşitli sakıncalar doğuracağı, gerek bu işi yapacak denetçi sayısının azlığı, gerekse şirketlerin bu konuya sıcak bakmaması vb. nedenlerle ertelenmesi veya kapsamının daraltılması yönünde istekler oluşmuştu. Siyasi irade bu baskılara sessiz kalmamış, TTK’nın tartışılan çeşitli maddeleri ile ilgili yeni düzenlemeler yapılmış ve değişiklik teklifi olarak meclise sevk edilmiştir.

Söz konusu değişiklik tekliflerinden en önemlisi bize göre bağımsız denetim kapsamının daraltılmasıdır. Yeni TTK’da bağımsız denetimin SMMM  ve YMM ruhsatına sahip meslek mensuplarınca (bireysel veya denetim şirketi olarak) yapılacağı belirtilmekteydi.  Yeni değişiklik tasarısına göre bağımsız denetçinin  kim olacağı ve nasıl yetkilendirileceği konusu Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu tarafından yapılacaktır. Yine, hangi şirketlerin bağımsız denetim zorunluluğuna tabi olacağı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecektir. Bu sınırın belirli bir ciro/aktif büyüklüğü veya çalışan sayısı gibi bir kritere bağılı olarak belirleneceğini tahmin ediyoruz. Bu sınırın mümkün olduğu kadar düşük tutulmasında fayda vardır. Aksi taktirde ticaret kanununda yapılan değişiklik ve getirilmeye çalışılan şeffaflaşmaya dayalı yeni sistem anlamını yitirecektir. Örneğin bu sınırın 50 milyon TL gibi bir ciro sınırında tutulması demek; şu anda SPK tarafından denetime tabi olan şirketlere çok az sermeye şirketinin eklenmesi demektir. Kaldı ki, bu tutarda cirosu olan işletmelerin çoğu yasal zorunluluk olmasa bile kendi istekleriyle zaten isteğe bağlı denetim hizmetlerinden yararlanmaktadırlar. Çok küçük olan sermaye şirketlerinin denetim kapsamı dışında olması herkesin ortak düşüncesi olmakla beraber denetim sisteminden beklenen faydaların sağlanması için denetim sınırının bakanlar kurulu tarafından mümkün olduğu kadar düşük belirlenmesi yerinde olacaktır.

Bağımsız denetime tabi olmanın bir sınıra bağlanması başka bir sorunu da beraberinde getirmektedir.  Bilindiği gibi tüm sermaye şirketlerinde bağımsız denetim uygulamasının yapılacağı düşüncesi ile yeni TKK’da denetleme kurulları kaldırılmıştı. Sözgelimi bağımsız denetime tabi olma sınırının bakanlar kurulunca 10 milyon TL ciro olarak belirlendiğini kabul edelim. Bu durumda cirosu belirlenen bu sınırın altında kalan sermaye şirketleri bağımsız denetim kapsamında olmayacaklardır. Bu şirketler için ilginç bir durum ortaya çıkmaktadır. TTK ile denetleme kurulu da kaldırıldığına göre bağımsız denetime tabi olamayan bu şirketlerde denetim sistemi nasıl olacaktır? Mali tabloların doğru ve dürüst olduğuna dair güvenceyi kim, nasıl verecektir? Mali tabloların yönetim kurulu/müdür tarafından onaylanması doğruluğu anlamına gelecek midir? Acaba bu durum bağımsız denetim açısından değerlendirildiğinde “Midyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak”  mıdır? Söz konusu belirsizliğin netliğe kavuşturulması ve konuyla ilgili bir çalışmanın ilgili kurullar tarafından yapılıp kamuya duyurulması yerinde olacaktır. Aksi taktirde uygulamada bir kargaşanın ortaya çıkması muhtemel gözükmektedir.

27.06.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.