Mustafa Kalafat
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi
İşletme Bilim Uzmanı
mkalafat@guris.com.tr

Yurt Dışından İthal Edilen Hizmetin KDV ve Stopaj Açısından Değerlendirilmesi ve Örnek Uygulama

Değerli Okurlar,

Küreselleşen Dünya’da gün geçtikçe firmaların almış oldukları mal ve hizmetin de türü ve içeriği değişmektedir. Bu durum özellikle yurt dışı firmalarından alınan hizmetlerin ülkemizde vergilendirmesi açısından önem arz etmektedir. Bununla ilgili çalışmalarınızda kolaylık sağlayacak özet tablo aşağıda sunulmuştur.

 

İthal edilen hizmet yurt içi bir proje için alınıyorsa ve hizmetin ithal edildiği ülke ile çifte vergiyi önleme anlaşmamız varsa ( bakınız YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI) sadece 2 nolu KDV hesaplaması yapılacaktır. Stopaj bu durumda dikkate alınmayacaktır. Buradaki en önemli nokta hizmet veren firmanın hizmeti yurtdışında yapmış olmasından çok, özün önceliği gereği neresi için yaptığıdır. Uygulamada en çok karşılaşılan senaryolar tabloda bir ve ikinci satırda belirtilenlerdir. Bunlarla ilgili örneklere aşağıda değinilmiştir.

Örnek 1: ÜNYE A.Ş. ikili anlaşmamız olan bir ülkedeki proje danışmanlık firmasından, yurt içindeki bir projemiz için hizmet ithal etmiştir. Bu durumda hizmet her ne kadar yurtdışında gibi görünse de özünde yurtiçindeki iş içindir. Bu durumda ÜNYE A.Ş. sadece 2 nolu KDV hesaplanacaktır. 2 nolu KDV sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Hesaplanan tutar indirime mani bir durum yoksa, 1 nolu KDV beyannamesinde de indirim konusu yapılabilecektir. Fatura üzerinde yazılı olan döviz matrahının, o gün için T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz alış kuru ile Türk Lirası’na çevrilmesi sonucu bulunan Türk Lirası matrah üzerinden %18 olarak KDV hesaplanır ve beyan edilir.

Yurtdışından ithal edilen her hizmet gerekli şartları sağlasa bile KDV kapsamında düşünülmemelidir. Alınan hizmet ile ilgili istisna ve muafiyet uygulaması olabilir ya da KDV’nin konusuna girmeyebilir.

 

Yukarıdaki açıklamalara göre, yararlanma Türkiye’de olmak ve KDV’yi önleyen özel bir hüküm bulunmamak kaydıyla (KDV 9.madde);

- Yurtdışından teknik hizmet, montaj hizmeti veya danışmanlık hizmeti alınması

 -Yurtdışından gayri maddi hak alınması veya kiralanması (know-how, marka vs.),

 - Yurtdışından kiralanmış menkulün (mesela bir iş makinesinin) Türkiye’ye getirilip kullanılması,

 - Yurtdışından yazılım hizmeti alınması,

 - Yurtdışından tamir-bakım hizmeti alınması,

- Bir yurtdışı firmanın personeli olan kişinin, geçici süreyle Türkiye’de görev yapması, gibi hizmetler KDV sorumluluğu gerektirmektedir.

Bu sorumluluğa ilişkin KDV oranı o hizmet türünün tabi olduğu orandır.

Örnek 2: ÜNYE A.Ş. ikili anlaşmamız olmayan bir ülkeden hizmet ithal etmiştir. Hizmet yurtiçi kapsamındadır. Bu durumda Türkiye’de hem 2 nolu KDV, hem de stopaj hesaplaması yaparak faturayı kayda alacaktır. KVK’nın 30.maddesi çerçevesinde BKK ile belirlenmiş oranlarda stopaj yapmaları ve ertesi ay muhtasar beyanname ile beyan etmeleri gerekmektedir. KDV ise 1 nolu örnekte olduğu gibi beyan edilecektir.

İthal edilen her hizmet stopaja tabi değildir. Buna göre yurtdışında mukim kişi veya kuruluşlara yapılan; (KVK 24.maddede ve GVK 94.madde)

- Her nevi komisyon ödemeleri,

- Yurtdışında yapılan ilan veya reklam bedeli ödemeleri,

- Tamir veya bakım ücreti ödemeleri,

- Yurtdışında gerçekleşen taşıma bedeli ödemeleri,

- Sigorta primi ödemeleri,

- Yurtdışında yaptırılan fason iş bedeli ödemeleri,

- Gözetim ücreti ödemeleri,

- Yurtdışı seyahatlerde ortaya çıkan ödemeler (otel, lokanta, ulaşım, haberleşme vs.),

- Fuar katılım ücreti ödemeleri,

- Uydu kirası ödemeleri, ile sair benzeri ödemeler, “ticarî” nitelikli olduklarından stopaj kapsamına girmemektedirler.

Buna mukabil yurtdışından sağlanan;

- Elemanların ücretleri (yabancı bir kuruluşun elemanının Türkiye’deki bir firmanın personeli veya yöneticisi olarak çalışması nedeniyle söz konusu yabancı kuruluşa yapılan ödeme “ücret” niteliğindedir ve KVK nun 24 üncü maddesi uyarınca stopaja tabidir.)

- Mühendislik, montaj, danışmanlık, eğitim hizmeti, özel yazılım yaptırılması, tercüme yaptırılması gibi serbest meslek hizmeti niteliğindeki hizmet bedelleri,

- Kiralama hizmeti karşılığında yapılan ödemeler (Finansal kira veya normal kira),

- Borç verme, mevduat ve benzeri fonlamalar karşılığında ödenen faizler,

 - Telif, imtiyaz, ticaret ünvanı, marka, know-how ve benzeri gayri maddi haklar için ödenen bedeller veya kiralar, gibi, GVK nun 94 veya KVK nun 24 üncü maddesi kapsamında bulunan ödemelerde, vergi anlaşmasında stopajı önleyen bir hüküm olmadığı sürece, gerekli oranlar üzerinden stopaj yapılması icap etmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda bahsedilen bilgiler doğrultusunda değerlendirme yapmak ithal edilen hizmetin Türkiye’de doğru ve güvenilir şekilde kayda alınması ve vergisel boyutlarının da doğru yorumlanmasını sağlayacaktır.

27.06.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.