Murat Dayanç
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
mdayanc@bnddenetim.com

Kruvaziyer Gemiyle Turist Getiren Seyehat Acentalarına Sağlanan Destekler

I) GİRİŞ

24/11/2017 tarihinde 2017/11507 sayı ile Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) yayımlanmıştır. Bu BKK’nın içeriği ve uygulama koşullarının nasıl olacağına yönelik olarak da 13.4.2018 tarih ve 30390 sayılı Resmi Gazete (RG)’de “Ülkemize Kruvaziyer Gemi İle Turist Getiren (A) Grubu Seyahat Acentalarına Destek Sağlanması Hakkında Kararın Uygulama Usul ve Esaslarına Dair Tebliğ (No:2018/3)” 1.1.2018 den itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu iki düzenleme sayesinde 16/4/2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun çerçevesinde turizm sektörünün uluslararası rekabet gücünün korunmasını teminen, kruvaziyer gemi ile ülkemize turist getiren (A) grubu seyahat acentalarına belli koşulların sağlanması koşulu ile nakit olarak destek verilmesi sağlanmıştır.

Yazının ilerleyen bölümlerinde adı geçen müesseselere sağlanan nakit destek unsurunun kapsamı, yararlanma koşulları ve uygulamanın ne şekilde yapılacağına yönelik bilgiler anılan iki düzenleme dikkate alınarak özetlenmeye çalışılacaktır.

II) UYGULAMA KOŞULLARI

A) Tanımlar

(A) grubu seyahat acentası (kısaca seyahat acentası); 14.9.1972 sayılı Seyahat Acentaları Birliği Kanunu (SABK) çerçevesinde (A) grubu işletme belgeli seyahat acentasını ifade edecektir. Bu kuruluşlar, kâr amacı ile turistlere turizm ile ilgili bilgiler veren, paket veya normal turlar oluşturan, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi, spor ve eğlence hizmetlerini sunan ve bu konuda yetkilendirilmiş müesseselerdir. Bu işletmeler aynı zamanda oluşturduğu hizmeti kendisi veya diğer seyahat acentaları vasıtası ile pazarlayabilen ticarî kuruluşlardır.

Kruvaziyer gemi denince, gezi, eğlence ve spor amacıyla önceden belirlenmiş program ve rotada seyreden, deniz turizmi ticaretinde kullanılmaya uygun konaklama, yeme, içme, eğlence, dinlenme, spor etkinlikleri üniteleri bulunan, denize elverişli olan deniz turizmi aracını anlamak gerekir.

“Kruvaziyer Tur” olarak ifade edilen kavram ise kruvaziyer limanlarına[1], belirli bir programa[2] göre kruvaziyer gemi ile gerçekleştirilen turistik nitelikteki turdur.

Emniyet Genel Müdürlüğü Hudut Kapıları Daire Başkanlığına bağlı birim tarafından düzenlenen, adı, ikinci adı, soyadı, doğum tarihi, cinsiyeti, uyruğu, gemi adı, gemi türü, belge türü, belge harf seri numarası, belge numarası, belge geçerlilik tarihi, yolcu ve mürettebat olduğu bilgisi, varış zamanı, kimlik numarası gibi bilgileri içeren belgeye yolcu manifestosu denilmektedir.

B) Destek Unsurundan Yararlanacak Olanlar

Ülkemizde kruvaziyer hizmeti veren limanlara, 1/1/2018 tarihinden başlamak üzere 31/12/2019 tarihine kadar 100 ve daha fazla yolcu kapasitesine sahip kruvaziyer gemi ile yabancı turist getiren (A) grubu seyahat acentaları bu destek unsurundan yararlanacaktır.

C) Destek Unsurundan Yararlanamayacak Olanlar

Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı veya pasaportu ile ülkeye giriş yapanlar destek kapsamı dışındadır.

D) Destek Verilecek Dönemler Ve Ödeme Miktarları

Ülkemizde kruvaziyer hizmeti veren limanlara, 1/1/2018 ila 31/12/2019 tarihleri arasında 100 ve daha fazla yolcu kapasitesine sahip kruvaziyer gemi ile turist getiren (A) grubu seyahat acentalarına getirdikleri yabancı turist başına; ocak, şubat, mart, nisan, kasım, aralık aylarında 45 (kırk beş) Amerikan Doları, mayıs, haziran aylarında 35 (otuz beş) Amerikan Doları, temmuz, ağustos, eylül, ekim aylarında 25 (yirmi beş) Amerikan Doları destek sağlanacaktır.

Aynı tur programı içerisinde kruvaziyer geminin Türk limanlarına birden fazla uğraması durumunda bir turist için seyahat acentasına sadece bir kez ödeme yapılacaktır.

E) Destek Unsurlarının Arttırılma Koşulları

2019 yılında, indi-bindi limanlarına gelen yolcular için destek miktarı %50 oranında arttırılarak uygulanacak ve ayrıca turun başlangıç noktasının Türk limanları olması halinde tek yönlü giden yolcular için de aynı koşullarda destek sağlanacaktır.

2019 yılında indi-bindi limanlarına gelen yolcular için destek miktarının %50 oranında arttırılarak uygulanabilmesi için, yolcu manifestosunda yolcuların gemiye biniş ve gemiden iniş tarihlerinin gösterilmesi zorunludur.

F) Belgelerin İbrazı

Seyahat acentalarının yukarıda bahsedilen destek unsurlarından yararlanması için kruvaziyer gemi ile turist getirdiğini gösterir belgeleri Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü (kısaca Bakanlık)’na ibraz etmelidirler.

Bakanlık yaptığı inceleme neticesinde destek unsurlarını belirlemeye ve tahakkuk listelerini oluşturmaya yetkilidir.

G) Başvuruda İstenilecek Belgeler

Sağlanan destekten yararlanabilmek için aşağıda belirtilen belgelerle Bakanlığa başvuruda bulunulmalıdır. (Bu bölümde yer alan belgelerin format örnekleri 2018/3 numaralı Tebliğin ekinde yer almaktadır.)

a) Başvuru dilekçesi

b) Seyahat acentası ile kruvaziyer gemi şirketi arasındaki sözleşme örneği.

c) Gemi sertifikası örneği.

ç) Geminin kruvaziyer tipi olduğunu belirten onaylı liman çıkış belgesi.

d) Emniyet Genel Müdürlüğü Hudut Kapıları Daire Başkanlığına bağlı birim tarafından onaylı yolcu manifestosu.

e) Gemi yetkilisince onaylı son 10 (on) limanı gösterir belge.

f) Kruvaziyer geminin tura başladığı, tur süresince uğradığı limanları ve turun sona erdiği limanları tarihleriyle birlikte gösteren acenta tarafından imzalı ve kaşeli kruvaziyer gemi tur programı.

g) Beyan formu.

ğ) Aylık hakediş çizelgesi.

h) Taahhütname.

ı) Turizm desteği başvurusu bilgi formu.

i) Temsil ve ilzama yetkili kişinin imza sirküleri aslı veya noter onaylı sureti.

j) Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde talep edilecek diğer bilgi ve belgeler.

Seyahat acentası ile kruvaziyer gemi şirketi arasındaki sözleşme örneğinde değişiklik veya ilave olmaması halinde her başvuruda ayrıca istenmeyecektir. Kruvaziyer gemi başvuruları Bakanlığa her ay için ayrı ayrı yapılmalı ve belgelerin yabancı dilde olması durumunda, yeminli tercümanlar tarafından tercüme ettirilip Bakanlığa verilmelidir.

H) Başvuru Süreleri

Seyahat acentaları;

a) 1/1/2018-30/4/2018 tarihleri arasındaki seferlere ilişkin en geç 2/7/2018,

b) 1/5/2018-31/12/2019 tarihleri arasında yapılan seferlere ilişkin olarak, seferin yapıldığı ayı takip eden 4 üncü ayın ilk iş günü, mesai bitimine kadar Bakanlık evrak kaydına giriş yapacak şekilde başvuruda bulunmak zorundadırlar.

Seyahat acentalarının yukarıda belirtilen süreler dışında yapacakları destekleme başvuruları değerlendirmeye alınmayacaktır.

I) Başvuruların Bakanlıkça Değerlendirilmesi

Başvuru dosyaları yazının (II/H) bölümünde belirtilen süreler içerisinde Bakanlığa teslim edilmelidir. Yapılan incelemede, başvurunun usulüne uygun yapılmadığı anlaşılırsa ilgili dosya gerekli düzeltmenin 30 gün içerisinde yapılması amacıyla seyahat acentasına iade edilir. Belirtilen süre içerisinde usulüne uygun yapılmayan başvurular değerlendirmeye alınmaz.

Başvuru dosyasında, bilgi ve belgelerden eksiklik tespit edilmesi halinde Bakanlık, eksikliğin 30 gün içerisinde tamamlanması amacıyla seyahat acentasına yazılı bildirimde bulunur. Belirtilen süre içerisinde tamamlanmayan eksiklik başvuru dosyasının değerlendirilmesinde dikkate alınmaz veya eksikliğin niteliğine göre dosya işlemden kaldırılarak seyahat acentasına iade edilir.

İnceleme sonucunda, seyahat acentalarının yolcu sayılarına ilişkin beyanlarında tutarsızlık tespit edilmesi halinde, o kruvaziyer gemiye ilişkin beyanda bulunan seyahat acentalarına bu durumun düzeltilmesi için yazılı bildirimde bulunulur ve söz konusu tutarsızlığa ilişkin düzeltmenin 30 gün içerisinde tamamlanmaması veya tutarsızlığın devam etmesi halinde o kruvaziyer gemiye ait talep değerlendirmeye alınmaz.

Destek başvuruları, başvuru süresinin bitiminden itibaren değerlendirmeye alınır.

J) Ödemelere İlişkin Usul Ve Esaslar

Desteklere ilişkin ödemeler Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır ve bu ödemeler, kruvaziyer turun gerçekleştirildiği ayı takip eden ayın ilk iş günü gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kurları listesinde yer alan döviz alış kurları esas alınarak ABD Doları karşılığı Türk Lirası cinsinden yapılır.

Seyahat acentası, başvuru dosyasının incelenmesini müteakiben Maliye Bakanlığından ve Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak borcu bulunup bulunmadığına ya da borç yeniden yapılandırılmış ise yeniden yapılandırma sözleşmesine uyulduğuna ilişkin belgeyi Bakanlığa ibraz etmelidir.

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerinden ve Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan yazılardan, destek ödemesi yapılacak seyahat acentasının borcunun bulunduğunun tespit edilmesi halinde;

a) Ödenecek hak ediş tutarının, borçların tamamını karşılaması halinde, her iki kuruma ilgili tutar gönderilir. Bakiye varsa başvuru sahibi seyahat acentasına ödeme yapılır. Destek başvurusu sonucuna ilişkin bilgi yazısı başvuru sahibi seyahat acentasına gönderilir.

b) Ödenecek hak ediş tutarının borçların tamamını karşılamaması halinde, borç durumunu gösterir belgelerde yer alan tutarların hak edişe orantılanması suretiyle her iki kuruma dağıtım yapılarak gönderilir. Destek başvurusu sonucuna ilişkin bilgi yazısı başvuru sahibi seyahat acentasına gönderilir.

c) Mahsup işlemi gerçekleşmeden önce her iki kurumdan birisi tarafından haciz konulmuşsa, haczi koyan kurumun alacağının tamamı ödenir. Haczedilen tutarın ilgili kuruma gönderilmesinden önce diğer kurum tarafından da haciz konulması halinde, ilk haczi koyan kurumun alacağının tamamı ödenir. Bakiye varsa koyduğu hacze istinaden diğer kuruma gönderilir. Destek başvurusu sonucuna ilişkin bilgi yazısı başvuru sahibi seyahat acentasına gönderilir.

Desteklere ilişkin yapılacak ödemeler, desteklenen seyahat acenta sayısı, kruvaziyer gemi ve turist sayılarıyla ilgili bilgileri içeren gerçekleşme raporları aylık olarak Maliye Bakanlığına bildirilir.

K) Denetim Ve Haksız Ödemelerin Geri Alınması

Yanıltıcı veya gerçeğe aykırı bilgi ve belge verilmesinden dolayı haksız ödeme yapıldığının tespiti halinde, geri alma işlemi için 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

Destekleme ödemelerinden, haksız yere yararlandığı tespit edilen seyahat acentaları ile idari hata sonucu yapılan fazla ödemeyi iade etmeyen seyahat acentalarının işlemleri resen durdurulur ve destekten yararlandırılmaz. Ayrıca bu seyahat acentaları hakkında ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.

Uygulanmaya ilişkin işlem tesis eden birimler, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolü ile kendi hazırladıkları veya onayladıkları belgelerden sorumludur. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye neden olanlar ile haksız yere ödemelerden yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında cezai, hukuki ve idari işlemler yapılır.

III) SONUÇ

Yazının önceki bölümlerinde yer alan açıklamalardan aşağıdaki sonuçlara ulaşılabilecektir.

Ülkemizde kruvaziyer hizmeti veren limanlara, 1/1/2018 tarihinden başlamak üzere 31/12/2019 tarihine kadar 100 ve daha fazla yolcu kapasitesine sahip kruvaziyer gemi ile yabancı turist getiren (A) grubu seyahat acentalarına, getirdikleri yabancı turist başına; ocak, şubat, mart, nisan, kasım, aralık aylarında 45 (kırk beş) Amerikan Doları, mayıs, haziran aylarında 35 (otuz beş) Amerikan Doları, temmuz, ağustos, eylül, ekim aylarında 25 (yirmi beş) Amerikan Doları destek sağlanacaktır. Bu destek unsurları 2019 yılında, indi-bindi limanlarına gelen yolcular için %50 oranında arttırılarak uygulanacak ve ayrıca turun başlangıç noktasının Türk limanları olması halinde tek yönlü giden yolcular için de aynı koşullarda destek sağlanacaktır.

Fakat Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı veya pasaportu ile ülkeye giriş yapanlar destek kapsamı dışında yer alacaktır.

Destek unsurlarının değerlendirilmesi, takibi, belgelerin incelenmesi, ödemenin yapılması vb. hususlar Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılacaktır. Yapılan inceleme ve denetimlerde haksız yere destek alındığının tespit edilmesi halinde işleme dahli olanlara hem mali hem idari ve hem de cezai yaptırımlar uygulanabilecektir.

K A Y N A K Ç A

1)  2017/11507 sayılı BKK.

2) Ülkemize Kruvaziyer Gemi İle Turist Getiren (A) Grubu Seyahat Acentalarına Destek Sağlanması Hakkında Kararın Uygulama Usul ve Esaslarına Dair Tebliğ (No:2018/3).

2)  İlgili Kanunlar.

 

---

[1] Ülkemizde kruvaziyer gemilere hizmet veren, yerli ve yabancı ziyaretçilerin giriş ve çıkış işlemlerini yürüten limanlarıdır. Bunların en çok yolcu kabul edenleri İstanbul, İzmir, Kuşadadı ve Alanya limanlarıdır.

[2] Kruvaziyer tur programı: Kruvaziyer tur faaliyetini gösteren kruvaziyer geminin başlangıç, bitiş ve uğrayacağı limanları tarihleri ile birlikte gösteren programıdır.

25.09.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.