Mehmet Benzer
Sosyal Güvenlik Denetmeni
mehmettbenzer@hotmail.com

Bordrolarda İmzası Olan İşçi Fazla Mesai Alacağını Nasıl İspatlar?

Hepimizce de malum olduğu üzere çalışma hayatının içerisinde gerek iş yoğunluğu gerekse işverenlerin yanlış çalıştırma politikaları gereği fazla çalışma yapılmaktadır. İş mevzuatımız işçinin onayı alınarak yılda 270 saate kadar fazla çalışma yapılmasına izin vermektedir.  

Mevzuata göre haftalık çalışma süresinin 45 saatin altında belirlendiği durumda yani part time çalışma olduğunda 45 saate kadar olan çalışmalar fazla sürelerle çalışma olarak adlandırılır ve çalışanın saatlik ücreti %25 arttırılarak ödenir. Tam süreli olarak anlaşılan işçilerin 45 saatin üstündeki çalışmaları ise fazla çalışma sayılarak saatlik ücret %50 arttırılmak suretiyle ödenmektedir. Yapılan ödemeler bordroda gösterilmekte ve işçi de buna her ay itirazının olmadığını belirterek imza atmaktadır veya imzalamamaktadır.

Serbest Zaman Kullanma

Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, tam süreli çalışan işçi fazla çalıştığı her saat karşılığında 1 saat 30 dakikayı, part time çalışan işçi ise fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında 1 saat 15 dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. Kullanılacak serbest zaman izninde işçinin ücretinde herhangi bir kesinti yapılmamalıdır.

Yargıtay’ a göre fazla çalışmanın ispat şekli nasıl olmalıdır?

İş mevzuatında eksik kalan ve belirtilmeyen konuları Yargıtay almış olduğu kararlar ile tamamlamaya çalışmaktadır. Nitekim bu konu ile ilgili de en son vermiş olduğu karar işçiler ve uygulayıcılar açısından emsal oluşturmaktadır.

Konu ile ilgili 31 Mayıs 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2022/3115 esas ve 2022/3812 no’lu kararında konuya açıklık getirmiştir.

İlgili Yargıtay kararında özetle, işçinin son brüt ücretinin bordrodaki ücretinden daha yüksek olduğu ve haftada 28 saat fazla çalışma yaptığının tanık beyanlarıyla tespit edilmesi halinde, yapılan bilirkişi hesaplamasında, imzalı ücret bordrolarının dikkate alınmamasının hatalı olduğu imzalı bordrodaki fazla çalışma süresini aşacak şekilde fazla çalışma yapıldığı iddiasının ancak yazılı bir delil ile ispatlanabileceği, yazılı bir delilin bulunmaması halinde, bordrodaki fazla çalışma süresi ile bağlı kalınarak gerçek ücret üzerinden fazla çalışma alacağının hesaplanması gerektiği, bordrodaki ödeme miktarının mahsup edilerek sonuca gidilmesi gerektiği kararına varılmıştır. Örnek karardaki işçinin normal şartlarda iddiasına göre son brüt ücreti bordrodakinden yüksek olmasına rağmen, fazla çalışma hesaplamasının da bulunduğu imzalı ücret bordrosunun bulunması ve aksini ispatlayacak bir delil olmaması nedeniyle dava işveren lehine sonuçlanmıştır.

Yani daha anlaşılır şekilde ifade etmek gerekirse, eğer işveren bir işçiye fazla mesai yaptırmış ve bunu bordroda göstermiş, işçi bu bordroyu itiraz etmeksizin imzalamış ancak sonrasında mahkemeye gitmiş ve şahitlerin dinlenmesi sonucunda bordroda gösterilenden daha çok fazla mesai yaptığı tespit edilmiştir. Ancak işçi fazla mesaisini daha önce yazılı bir şekilde kabul ettiği için Yargıtay daha çok fazla çalışması olsa da işçiye bunları yazılı bir şekilde ispat etmesi gerektiğine karar vererek işveren lehine hüküm vermiştir.

Fazla mesai alacağı olan işçi ne yapmalı?

Bu anlamda fazla çalışma yapan işçilerin bordrolarını imzalar iken buna dikkat etmeleri eğer bordroda fazla mesaileri eksik gösterilmiş ise bunu mutlaka itirazi bir şekilde “mesai ücretlerim eksik gösterilmiştir” fazla mesai ücretim yanlış hesaplanmıştır tekrar hesaplanarak tarafıma eksik ödemenin yapılmasını talep ederim” “fazla mesai alacaklarımı kabul etmiyorum” gibi cümleler yazarak itirazlı bir şekilde imzalamaları faydalarına olacaktır.

15.06.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.