Hamza Koçakoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
hamzakocakoglu@gmail.com

Örneklerle Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi Uygulaması - 2

4- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminden Kimler Yararlanır?

10.6.2. İndirimden yararlanacak olanlar

İndirimden finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, şartları sağlayan sermaye şirketlerinin yararlanabilmeleri mümkündür. Dolayısıyla finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri bu indirimden yararlanamayacaktır.

5- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indirimi nasıl uygulanacaktır?

10.6.3. İndirim uygulaması

Nakdi sermaye artışı üzerinden, indirimden yararlanılan yıl için TCMB tarafından en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın Bakanlar Kurulunca belirlenen orana isabet eden kısmı ilgili dönem kurum kazancından indirilebilecektir.

Kurum kazancından indirilebilecek tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:

İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği (Nakden taahhüt edilen sermayenin, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihinin içinde bulunduğu) ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır.

Örnek-4 ABC A.Ş. firması 30.11.2016 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 200.000,00 TL. den 1.500.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15,12,2016 tarihinde yapılmış ve nakit ödemelerini ise;

04.01.2017 tarihinde 600.000,00 TL.

08.12,2018  tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Yılları itibarıyla faiz indiriminden yararlanma durumu aşağıdaki gibidir.

2016 yılı için ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL.dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen herhangi bir ödeme yapmadığı için 2016 yılı için indirimden yararlanması mümkün değildir.

2017 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 2017 yılı içinde sadece 600,000,00 TL. nakit ödemenin yapıldığından,  2017 yılı içinde yararlanacağı faiz indirimi tutarı 600.000,00 TL. için 12 aylık olarak hesaplanacaktır.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 600.000 TL x 0,1357x 0,50 x (12/12)

= 40.710 TL. 2017 yılı yararlanacaktır.

2018 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre2018 yılı için

600.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 600.000 TL x 0,2704 x 0,50 x (12/12)

                          = 81.120 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

700.000,00 TL 1 aylık süre ile hesaplanacak

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 700.000 TL x 0,2704x 0,50 x (1/12)

                          = 7.886,66 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

2018 yılı toplamı ise 81.120 +7.886,66=89.006,66 TL. Faiz indiriminden yararlanacaktır.

2019 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre 2019 yılının dönem başında tüm sermaye artışı meydana gelmiştir. Bundan dolayı 2019 yılı için

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 1.300.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (12/12)

                          = 78.130 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

2020 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre 2020 yılının dönem başında tüm sermaye artışı meydana gelmiştir. Bundan dolayı 2020 yılı için

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 1.300.000 TL x 0,1962 x 0,50 x (12/12)

                          = 127.530 TL. 2020 yılı yararlanacaktır.

6- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminde Sermaye artırımının tescili ve artırılan tutarın şirketin banka hesabına yatırılması nasıl olmalıdır?

10.6.3.1. Sermaye artırımının tescili ve artırılan tutarın şirketin banka hesabına yatırılması

Sermaye şirketleri, yetkili organlarının kısmen veya tamamen nakdi sermaye artışına ilişkin kararının ticaret siciline tescil edildiği hesap döneminden itibaren, bu indirim uygulamasından yararlanmaya başlayabileceklerdir.

İndirim hesaplamasına konu edilebilecek sermaye artışı tutarı, artırılan sermayenin ortaklarca şirketin banka hesabına nakit olarak fiilen yatırılan kısmı ile sınırlı olup taahhüt edilen sermayenin, ortaklar tarafından nakit olarak şirketin banka hesabına fiilen yatırılmayan kısmı indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

Nakden taahhüt edilen sermayenin;

- Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihi,

- Tescil tarihinden sonra şirketin banka hesabına yatırılan tutarlar için ise şirketin banka hesabına yatırılma tarihi, esas alınarak bu indirimden yararlanılabilecektir.

Örnek 1: (B) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin 15/7/2015 tarihinde karar alınmış olup şirket ortaklarından Bay (F)’nin taahhüt ettiği tutar 2.000.000 TL, Bay (K)’nın taahhüt ettiği tutar ise 4.000.000 TL’dir. Taahhüt edilen tutarların %25’i olan 1.500.000 TL 30/7/2015 tarihinde ortaklar tarafından şirketin banka hesabına yatırılmış ve daha sonra sermaye artırım kararı 3/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. Şirket ortağı Bay (F) taahhüt ettiği sermayenin kalan kısmı olan 1.500.000 TL’yi, sermaye artırımına ilişkin kararın tescil tarihinden sonra, 6/8/2015 tarihinde, şirketin diğer ortağı Bay (K) ise taahhüt ettiği sermayenin kalan 3.000.000 TL’lik kısmını 9/11/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırmıştır. (B) A.Ş.’nin yararlanabileceği indirim oranı %50 olup 2015 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.

Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce (B) A.Ş.’nin banka hesabına yatırılan sermaye taahhüdünün %25’lik kısmı için bu kararın tescil tarihi olan 3/8/2015 tarihi esas alınmak suretiyle indirimden faydalanılması mümkündür.

Kararın tescil tarihinden sonra ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılan sermaye taahhütleri için ise bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihler dikkate alınarak indirim tutarı hesaplanacaktır.

Sermaye artırımına ilişkin karar 3/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirildiğinden, taahhüt edilen sermayenin kararın tescil tarihinden önce şirketin banka hesabına yatırılan 1.500.000 TL’lik kısmı için bu aydan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı hesaplanabilecektir.

İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 1.500.000 TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)

= 31.250 TL

Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten sonra, taahhüt edilen sermayenin 1.500.000 TL’lik kısmı Bay (F) tarafından 6/8/2015 tarihinde, kalan 3.000.000 TL’lik kısmı ise şirketin diğer ortağı Bay (K) tarafından 9/11/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan; bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldıkları aylardan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı hesaplanabilecektir.

Bay (F) tarafından yatırılan tutar için,

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 1.500.000 TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)

= 31.250 TL

Bay (K) tarafından yatırılan tutar için,

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 3.000.000 TL x 0,10 x 0,50 x (2/12)

= 25.000 TL

Dolayısıyla, 2015 hesap döneminde 6.000.000 TL’lik sermaye artırımı üzerinden hesaplanan ve kurum kazancının tespitinde dikkate alınacak toplam indirim tutarı (31.250 TL + 31.250 TL + 25.000 TL=) 87.500 TL olacaktır.

Ayrıca, (B) A.Ş. 2016 hesap döneminde sermaye azaltımına gitmediği ve diğer şartları da sağladığı takdirde 6.000.000 TL’lik bu sermaye artırımının tamamı üzerinden 12 ay için indirim tutarı hesaplayabilecektir.

Örnek 2: 22/12/2015 tarihli genel kurul kararı ile (C) A.Ş.’nin sermayesinin 12.000.000 TL artırılmasına karar verilmiş ve bu tutarın %25’i olan 3.000.000 TL 29/12/2015 tarihinde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. Söz konusu genel kurul kararı 13/1/2016 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilerek sermaye taahhüdünün kalan 9.000.000 TL’si nakit olarak 29/1/2016 tarihinde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. (C) A.Ş.’nin indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alacağı indirim oranı %50 olup 2016 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.

Sermaye artırımına ilişkin karar her ne kadar 2015 hesap döneminde alınmış olsa da bu kararın ticaret siciline tescili 13/1/2016 tarihinde gerçekleştirildiğinden, taahhüt edilen sermayenin 29/12/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış olan %25’lik kısmı için 2015 hesap dönemi itibarıyla indirimden faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, sermaye artırımına ilişkin karar Ocak 2016 döneminde ticaret siciline tescil edildiğinden ve sermaye taahhüdünün kalan kısmının tamamı da bu dönemde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan, 2016 hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahının tespitinde (C) A.Ş., sermayesinin nakden artırılan tutarının tamamı üzerinden indirim uygulamasından faydalanabilecektir.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 12.000.000 TL x 0,10 x 0,50 x (12/12)

= 600.000 TL

(C) A.Ş. 2016 hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahının tespitinde 600.000 TL’lik tutar için indirim uygulamasından yararlanabilecektir.

7- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminde Her Hesap Dönemi için ayrı ayrı yararlanma mümkün müdür?

10.6.3.2. Her bir hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanma

Sermaye şirketleri gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir hesap dönemi için ayrı ayrı indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir.

Öte yandan, sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Örnek: (BA) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin 3/8/2015 tarihli genel kurul kararı 24/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır.

(BA) A.Ş. 2015 hesap döneminde 5 aylık süre için indirimden yararlanacak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece artırılan bu sermaye tutarı dolayısıyla izleyen hesap dönemlerinde de bu indirimden yararlanabilecektir.

Örnek-5 ABC A.Ş. firması 30.11.2017 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 200.000,00 TL.den 1.000.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15.12.2017 tarihinde yapılmış ve nakit ödemelerini ise; 04.01.2018 tarihinde 800.000,00 TL. olarak yapmıştır. 2019 yılında ise 04,09,2019 tarihinde 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gidilerek 10,09,2019 tarihinde hesaptan ödeme yapılmıştır.

2017 yılı için ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL.dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen herhangi bir ödeme yapmadığı için 2017 yılı için indirimden yararlanması mümkün değildir.

2018 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği ve 2018 yılı içinde sadece 800,000,00 TL. nakit ödemenin yapıldığından,  2018 yılı içinde yararlanacağı faiz indirimi tutarı 800.000,00 TL. için 12 aylık olarak hesaplanacaktır.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 800.000 TL x 0,2704x 0,50 x (12/12)

= 108.160 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

2019 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği v 10,09,2019 Tarihinde ise 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gitmiştir. Buna göre 2019 yılı için

Arttırılan sermaye tutarının 2019 yılı içinde 500.000,00 TL tutarının 12 aylık bir süre  sermaye olarak bulunduğu, sermaye azaltımına bağlı olarak ta 300.000,00 TL.nin 10,09,2019 tarihinde çekildiğinden 9 aylık bir dönem sermaye olarak kaldığı kabul edilecektir. Bunun sonunda hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

500.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 500.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (12/12)

                          = 30.050 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

300.000,00 TL 9 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 300.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (9/12)

                          = 13.522,50 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

2019 Yılı için toplam olarak 30.050 + 13.522,50 =43.572,50 TL. indirim konusu yapılacaktır.

2020 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği v 10,09,2019 Tarihinde ise 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gitmiştir. Buna göre 2020 yılı için

Arttırılan sermaye tutarının 2020 yılı içinde önceden artırılmış olan 800.000,00 300.000,00 TL. sermaye azaltımı yapıldığından 2020 döneminde oluşan sermaye artışı 500.000,00 TL tutarının 12 aylık bir süre  sermaye olarak bulunduğu, kabul edilecektir. Bunun sonunda hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

500.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 500.000 TL x 0,1962 x 0,50 x (12/12)

                          = 49.050 TL. 2020 yılı yararlanacaktır.

25.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.