Ersu Türedi
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Doktora Öğrencisi
ersu.turedi@gorerymm.com

Sermaye Yedeklerinin Sermayeye İlavesi Nedeniyle Edinilen Bedelsiz Hisse Senetlerinin Satışında Vergilendirme ve Uygulama Örneği

Sermaye yedekleri ile sermaye artırımında bulunması neticesinde verilecek bedelsiz hisse senetlerinin, bu şirkete iştirak edenler yönünden bilanço aktif ve pasifinde bir artışa neden olmaması gerekir. Dolayısıyla, bedelsiz hisse senetleri nedeniyle aktifte tutulan hisselerin sadece adedi değişecek, bedelinde değişme olmayacaktır.

Satın alınan hisse senetlerinin, defter değeri sıfır olarak dikkate alınacak, itibari değerleri, sahip olunan hisse senetlerine mevcut itibari değerleri oranında dağıtılacaktır.

Sahip olunan hisse senetleri ile ilgili muhasebe kaydı yapılmayacaktır.

Kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılacak bir iştirak kazançları istisnası olmayacaktır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde sermaye artışı sonucu elde edilen hisse senetlerinin nasıl muhasebeleştirileceği ve bunların satışından sağlanan kazançların nasıl vergilendirileceği açıklanmıştır. Bu hisselerin satışının vergilendirilmesinde bedelsiz verilen hisselerin sermaye yedekleri mi yoksa dönem karından ayrılan (kar) yedekler mi olup olmadığı önem kazanmaktadır.

İştirak bir şirketin diğer bir şirketin %50’ye kadar olan hissesine sahip olmasını ifade etmektedir ve iştirak eden açısından sahip olunan hisse tutarı 242-İştirakler hesabında takip edilir. %50’den daha fazla hisseye sahip olunması ise bu şirketin bağlı ortaklık olduğu anlamına gelir ve iştirak eden açısından sahip olunan hisse tutarı 245- Bağlı Ortaklıklar hesabında takip edilir.

Söz konusu hisselerin satılması durumunda ise hisse satışından elde edilen kazançlar 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 5/1-e maddesinde yer alan “Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri rüçhan hakları ve bu fıkranın (a) bendi kapsamında istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı ile aynı süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50'lik kısmı” hüküm kapsamında gerekli şartların sağlanması halinde istisna olacaktır. Bu şartlar kısaca aşağıda belirtilmiştir:

1. İki tam yıl süre ile aktifte bulundurulma,
2. Satış kazancının fon hesabında tutulması,
3. Fon hesabında tutulan kazançların işletmeden çekilmemesi,
4. Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ile uğraşılmaması,
5. Satışı takip eden 2.yılın sonuna kadar tahsil edilmesi.

Örnek:

Çağan A.Ş. Kuzey A.Ş.'ye ait 2.200.000 TL itibari değerli hisse senetlerini 27.08.2017 tarihinde 2.600.000 TL karşılığı satın almıştır.

Alış Bedeli (TL)	2.600.000
İtibari Değer (TL)	2.200.000
Satın Alma Tarihi	27.08.2017

Kuzey A.Ş. 30.03.2019 tarihinde sermaye yedeklerinin sermayeye ilavesi yoluyla sermaye artırımına gitmiştir. Çağan A.Ş. 1.600.000 TL itibari değerli hisse senetlerini bedelsiz olarak iktisap etmiştir.

Satın Alma Tarihi	İtibari Değer (TL)	Defter Değeri (TL)
27.08.2017	2.200.000	2.600.000
30.03.2019	1.600.000	-
Toplam	3.800.000	2.600.000

Çağan A.Ş. 05.04.2020 tarihinde hisse senetlerinin tamamını 4.800.000 TL bedelle peşin olarak satmıştır.

Satış Tarihi	İtibari Değer (TL)	Satış Bedeli (TL)
05.04.2020	3.800.000	4.800.000

Sermaye yedekleri kullanılarak sermaye artırımında bulunulması nedeniyle verilecek hisse senetlerinin bu şirkete iştirak edenlerin pasif ya da aktifinde bir artışa neden olmaması gerekir.

Sahip olunan hisse senetleri nedeniyle hisselerin sadece adedi değişecek, bedelinde bir değişiklik olmayacaktır.

Sermaye yedeklerinin sermayeye ilavesi nedeniyle edinilen hisse senetleri için, yeni iktisap edilen söz konusu hisse senetleri açısından iktisap tarihi olarak, eski hisse senetleri ya da iştirak hissesinin iktisap tarihi esas alınacaktır.

Örneğimiz de tüm hisse senetlerinin edinim tarihi 27.08.2017 olarak dikkate alınmalıdır.

Buna göre satılan hisse senetlerinin aktifte 730 gün bulunma şartı aşağıdaki gibi hesaplanacaktır:

Edinim Tarihi	KVK'ya Göre Edinim Tarihi	Satış Tarihi	Aktifte Bulunma Süresi /Gün
27.08.2017	27.08.2017	05.04.2020	952
30.03.2019	27.08.2017	05.04.2020	952

Sermaye yedeklerinin sermayeye eklenmesi yoluyla edinilen hisse senetlerinin satın alma tarihi olarak 27.08.2017 değil 30.03.2019 tarihi dikkate alınsa idi o zaman aktifte bulunma süresi 372 gün olacaktı ve bu hisse senetlerinin satışına isabet eden kazanç KVK istisnasından yararlanamayacaktı.

Kazanç tutarının tespiti aşağıdaki gibi olacaktır.

Satış Bedeli (TL)	4.800.000
Defter Değeri (TL)	2.600.000
Satış Karı (TL)	2.200.000

 

Fona Alınacak Tutar (TL)

1.650.000

Tüm hisseler 27.08.2017 tarihinde satıldığına göre KVK Madde 5/1-e kapsamında 2 yıllık iktisap süresi şartı sağlanmıştır.

07.06.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.