Erkan Kipik
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
malimusavirerkankipik@gmail.com

Sık Sık Rapor Alan Çalışanlarda Haklı Gerekçe İle İşten Çıkarmak Mümkün Mü?

Çalışma hayatımızda yer alan ve sık önümüze gelebilen konular arasında çalışanın sık sık rapor alması bulunmaktadır.

"Sık sık rapor alan işçi" ifadesi genellikle bir çalışanın sıklıkla sağlık sorunları nedeniyle işe gelmediği anlamına gelir. İşverenler genellikle sık sık işe gelmeme durumunda ilgili prosedür ve yönetmelikleri belirlemeli ve çalışanlara disiplin yönetmeliği ve politika/prosedürler konusunda tebliğ/tebellüğ konularını netleştirmeli ve imza almalıdır.

Eğer bir işçi sürekli olarak rapor alıyorsa, bu durumda yapılması gerekenler şunlar olabilir:

İletişim Kurma: İlk adım, işverenin ve işçinin arasında açık bir iletişim kurmaktır. İşçiye ne tür sağlık sorunları yaşandığını anlamak ve gerekirse işyerinde daha iyi bir ortam sağlamak önemlidir.

Doktor Raporları: İşçiden düzenli olarak doktor raporları talep edilebilir. Bu raporlar, işyerindeki devamsızlığın sağlık sorunlarına dayandığını doğrulamak için kullanılabilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği İncelemesi: İşyerindeki koşulların, çalışma ortamının veya iş süreçlerinin sağlık sorunlarına neden olup olmadığını değerlendirmek için bir iş sağlığı ve güvenliği incelemesi yapılabilir.

Personel Politikalarına Uygunluk: İşveren, devamsızlık ve rapor alımıyla ilgili politika ve prosedürlere uygun olarak hareket etmelidir. İşçiye bu politika ve prosedürlerin açıkça iletilmesi önemlidir.

Hukuki Danışmanlık: Gerekirse, işveren hukuki danışmanlık alarak bu tür durumlarla başa çıkabilir. Çalışanın hakları ve işverenin sorumlulukları konusunda yasal bir perspektif edinmek önemlidir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde; 4857 sayılı İş Kanunu, işçinin uzun süreli ve kesintisiz devam eden bir raporu var ise raporluluk süresinin ihbar süresini 6 hafta daha aşması durumunda, işverene sözleşmeyi haklı nedenle feshetme imkânı tanır. Önemli ve dikkat edilmesi gereken konu raporun kesintisiz olarak ihbar süresini 6 hafta aşmış olması şarttır.

Sürekli Rapor Alan İşçi

Çalışan işçinin sürekli olarak rapor alması iş yerinde bulunan olağan çalışma düzenini aksatmaktadır. İşçinin yasalarda ve İş Kanunu’nda izin yapacakları izinli günler bulunmaktadır.

Yıllık izin, resmi tatil, mazeret izinleri vb. izinler bulunmaktadır. Ancak çalışan sık sık izin alıyor ve bu izinler çalışma süresine göre bağlı olan ihbar süresini aşması durumunda işverenin iş sözleşmesini haklı neden ile feshini gerçekleştirebilir.

İşçinin çalıştığı süreye göre belirlenen Rapor İhbar Süresi Nedir?

• 6 aya kadar çalışan işçiye 2 + 6 Haftadan 8 hafta;
• 6 ay – 1,5 yıl arası çalışan 4 + 6 Haftadan 10 Hafta;
• 1,5 – 3 yıl arası çalışan 6 + 6 Haftadan 12 Hafta;
• 3 yıldan fazla çalışan 8 + 6 Haftadan 14 Hafta.

Sürekli Rapor Alan İşçi Tazminat Alabilir Mi?

Sürekli rapor alan işçi işvereni zor duruma sokmaktadır. Sürekli olarak hastaneden rapor alarak işe gel-e - meyen işçinin sözleşmesi işveren tarafından haklı neden ile fesih edilebilmektedir. İşverene bu yetkiyi veren ise 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25’in I-a bendidir. İlgili bend de bulunan açıklama: ‘İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi” şeklindedir.

İş Kazası Raporlu İşçinin İş Çıkarılması

Sık sık rapor alma konusunda özellikli durum İş Kazasına istinaden alınan raporlardır. İş kazaları ölümlü ya da yaralanmalı olarak da gerçekleşmektedir. Yaralanmalı gerçekleşen kazalarda işçi çalışamadığı günler için sağlık kuruluşlarından rapor alarak işe gidememektedir. İş kazası raporu alan ve işe gidemeyen işçi işveren tarafından işten çıkarılamamaktadır. İş Kanunu’nu gereğince bu işlemi gerçekleştiremez. Ancak böyle bir durum gerçekleşir ve işveren işçiyi çıkarması durumunda işçi ihbar tazminatı ve kıdem tazminatı ödemeye zorunludur. İşe iade davası hakkı korunmaktadır.

İş kazasına işçi kendi sebep olmuş ise durum değişmektedir. İş Kanunu 25/2-I. Maddesinde ‘İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması’ şeklinde ifade kullanmıştır. Böyle bir durumda ise işveren fesih bildirimini beklemeden sözleşmeyi sona erdirebilmektedir.

Ancak, sık sık rahatsızlanan ve sık sık hekim tarafından rapor verilen işçiyi işveren ancak tazminatlarını ödeyerek işten çıkarabilir. Sık raporlu olmak iş güvencesi kapsamında işe iade davası için işçinin dava kazanma hakkını zorlaştırır...

İşe iade davası açılırsa çalışan için neler olabilir?

Hem çalışan hem de işveren yasal haklar konusunda sıkıntıya düşmemesi için hukuki boşluk bırakmamalı ve sürelere dikkat etmelidir. İşveren işçisini yazılı olarak ve yazılı belgede sebep yazarak işten çıkarabilir. Çalışan da bir ay içinde iş mahkemesine başvurup işe iade davası açabilir. Ancak, olay sık sık rapor almaya dayanıyorsa işçinin işe iade davasını kazanması pek zordur.

Sonuç itibariyle, böyle durumlarda çalışanla konuşulmalı, iyiniyet karinesi altında çözüm yolları bulunmalı gerekirse hukuki destek alınmalıdır. Ancak burada hem çalışan hem de işveren art niyetli olmamalı ve taraflar birbiri nezdinde empati yapabilmelidir. Hukuki boşluk bırakmayacak şekilde hem çalışan hem de işveren haklarını bilmeli, burada baştan politika/prosedür ve yönetmelikle net olarak ifade etmeliyiz.

22.12.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.