Doç. Dr. Doğan Bozdoğan
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Maliye Bölümü
bozdogan_dogan@hotmail.com

Afet Yeniden İmar Fonuna İlişkin Muafiyet ve İstisnalarda KDV Eksikliğinin Giderilmesi

Yaşanılan 6 Şubat deprem felaketinin ardından 21 Mart 2023 tarih ve 32139 sayılı Resmi Gazetede 7441 Sayılı Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması Hakkında Kanun yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur. Bu kanunun amacı, doğal afetler nedeniyle hayata etkili afet bölgesi ilan edilen alanlarda; imar, altyapı ve üst yapı çalışmaları için gerekli kaynağın sağlanması, yönetilmesi ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına aktarılması amacıyla Afet Yeniden İmar Fonu kurmak, Fonun yönetimini ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Fon doğal afet dönemlerine hazırlıksız yakalanmamak için kurulmuş son derece önemli bir niteliktedir.

Fonun kaynakları kanunun 4. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre söz konusu kaynaklar;

• Yurt içi ve yurt dışı kaynaklı her nevi nakdi bağış, yardım, hibe ve kredilerden,
• Bütçeye bu amaçla konulacak ödeneklerden,
• Fon tarafından kurum ve kuruluşların mevzuatındaki her türlü kısıtlamalardan muaf tutularak yurt içi ve yurt dışı sermaye ve para piyasalarından sağlanan finansman ve kaynaklardan,
• Diğer gelirlerden,oluşmaktadır.

Yine Afet Yeniden İmar Fonu Kanunu’nun 7. maddesinde Fon’a ilişkin muafiyet ve istisnalar belirtilmiştir. Buna göre;

• Fon, kurumlar vergisinden muaftır. Fonun bu Kanunda sayılan görevleriyle ilgili faaliyetlerinden elde ettiği gelirleri dolayısıyla iktisadi işletme oluşmuş sayılmaz. Bu muafiyet, Fonun kazan ve iratları üzerinden 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak kesintilerini de kapsar.
• Fonun faaliyetleri dolayısıyla yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve harçlardan, Fona yapılan bağış ve yardımlar veraset ve intikal vergisinden, Fonun faaliyetleri ile ilgili işlemler banka ve sigorta muamelesi vergisinden ve Kaynak Kullanımını Destekleme Fonuna (KKDF) yapılacak kesintilerden müstesnadır.
• Fona yapılacak nakdi bağış ve yardımların tamamı, 193 sayılı Kanun ile 5520 sayılı Kanun hükümler çerçevesinde gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla gelirden veya kurum kazancından indirilebilir.

Genel olarak bakıldığında Fonun faaliyetleri gelir vergisi, kurumlar vergisi, veraset ve intikal vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, KKDF’ye yapılacak kesintiler ve harçlardan muaf tutulmuştur. Bu muafiyetler son derece yerindedir. Ancak eksik olduğunu belirtmek gerekir. Dolaylı vergiler üzerinden ifade edilebilecek bu eksiklik özellikle Katma Değer Vergisi (KDV) açısından oldukça barizdir. Depremin açtığı yaraları sarmaya yönelik olarak Fon aracılığıyla satın alınacak mal ve hizmetlerin KDV’den muaf edilmesi bir gerekliliktir (Batı, 2023). Zira deprem döneminde birçok mal ve hizmet alımı gerçekleşecektir. Devlet tarafından kurulan bu fon üzerinden vergi geliri elde etme amacı güdülmemelidir. Özellikle KDV oranlarının arttığı da düşünüldüğünde Fona yönelik böyle bir muafiyetin önemli avantajlar sağlayacağı açıktır. Böylesine değerli bir Fonun faaliyetlerinde vergi aranmaması sosyal devlet anlayışının bir gereğidir. Bu eksikliğin giderileceği düşünülmektedir.

23.10.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.