Berkay Özgüven
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
umutberkayozguven@gmail.com

Tam Korumalı Kasko: Kar Payı Stopaj Artırımı!

Hepimizin bildiği üzere, 7440 sayılı Kanun ile kamuya olan birçok borca yapılandırma fırsatı getirilirken, işletmeler açısından ise başta matrah artırımı olmak üzere, bilançolarını düzeltebilmeleri için stok affı, kasa ve şirketin ortaktan olan alacaklarına af gibi birçok önemli düzenleme yapıldı.

Ancak, 7440 sayılı kanunda bugüne kadar çıkan bütün vergi affı/barışı kanunlarından farklı olan ve birçoğumuzun gözünden kaçan çok önemli bir düzenleme var.

Genel itibariyle matrah artırımı yapmanın yeterli olacağı düşünce yapısı herkeste hakim olsa da, yapacağınız ekstra bir artırım size tam korumalı kasko sağlıyor.

Evet, bize göre çok fazla göz ardı edilen ve oldukça önemli olan bu düzenlemenin adı, KAR PAYI STOPAJ ARTIRIMI!

Kar Payı Stopaj Artırımı Nedir?

Bunun tam açıklamasını yapabilmek için ilk önce şirketler açısından kar payı kavramını anlamak gerekiyor.

Bir şirketin kar dağıtabilmesi için öncelikle kar elde etmesi yani şirketin bilançosunda ticari kar oluşması gerekli. Sonrasında, şayet bu kar şirket ortaklarına dağıtılmak isteniyorsa, ortakların payları oranında dağıtılması gerekiyor. Eğer, şirket ortakları gerçek kişi ise yani tam mükellef kurum değilse %10 stopaj ödenmesi gerekiyor.

İşte, kar payı yönünden stopaj artırımı tam olarak bu noktada devreye giriyor.

Çünkü, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı yönünden yapılan vergi incelemelerinde kurumlar vergisi ve KDV artırımı yapsanız dahi, örtülü kar (kazanç) dağıtımı yapıldığı gerekçesiyle şirketlere kurumlar vergisi stopajı, ortaklara ise elde ettikleri kar paylarını beyan etmedikleri gerekçesiyle gelir vergisi tarhiyatı yapılabiliyor.

Kısaca, kurumlar vergisi ve KDV açısından matrah artırımı yapsanız dahi, kar payının stopajı karşınıza vergisel açıdan bir risk olarak çıkabiliyor.

Matrah Artırımı Yapılmadan, Kar Payı Stopaj Artırımı Yapılamıyor!

Kâr payı stopaj artırımından yararlanılabilmek için, öncelikle kurumlar vergisi yönünden matrah artırımı yapmanız gerekiyor (7440 sayılı Kanun, Mad. 5/2-d).

Yani, yalnızca kar payı stopaj artırımından faydalanamıyorsunuz. Öncelikle kurumlar vergisi yönünden matrah artırımı yapmanız şart.

Kar Payı Yönünden Stopaj Artırımı Nasıl Yapılacak?

Bu noktada, daha önce kar payı stopajı beyan edip etmeme durumunuza göre süreçte farklılık söz konusu.

Şayet, Kâr Payı Stopajını Daha Önce Beyan Etmişseniz!

Kâr payı ödemeleri üzerinden yapılması gereken stopaj için muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmiş veya verilen beyannamelere bu ödemeler dahil edilmişse, beyan edilen kâr payı ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden; 2018 yılı için %6, 2019 yılı için %5, 2020 yılı için %4, 2021 yılı için %3 ve 2022 yılı için %2 oranlarında hesaplanacak verginin ödenmesi suretiyle artırım yapılabiliyor.

Örneğin, 2021 yılında faaliyete başlayan (A) A.Ş., 2021 ve 2022 yıllarına ait kar payı ödemelerinden kaynaklanan vergi tevkifatı için artırımdan faydalanmak istiyor. 2021 yılında 300.000,00 TL, 2022 yılında 350.000,00 TL ödenen kar payları için stopaj beyanı yapıldığını varsayalım..

Kar payı artırımı için yapılacak olan hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

	Yıl	Stopaj Matrah Tutarı (TL) (1)	Vergi Oranı (%) (2)	Hesaplanan Vergi (TL)   (1x2) (3)
	2021	300.000	3	9.000
	2022	350.000	2	7.000
	Toplam			42.000

Aynı zamanda bu yıllar için kurumlar vergisi matrah artırımı yapılma şartı unutulmamalı.

Peki, Kar Payı Stopajı Beyan Edilmediyse Hesaplama Nasıl Olacak?

Gözlemlerimize göre, şirketlerin büyük çoğunluğunun bu kapsama girdiğini söyleyebiliriz.

Kâr payı ödemeleri üzerinden stopaj yapılması gereken döneme ilişkin hiç muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilmemiş olması veya beyanname verilmekle birlikte kâr dağıtım stopajının beyannamede bulunmaması hâlinde, ilgili yıllar için artırılan kurumlar vergisi matrahlarının yüzde 80’inden az olmamak üzere belirlenen tutarlar üzerinden yüzde 15 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle artırım hükümlerinden yararlanılabilecek.

Bu noktada, asıl kıstas kurumlar vergisi matrah artırımına ilişkin tutar olduğundan ve söz konusu rakam her firmanın özelinde farklı olabileceği ve değişebileceği için asgari tutarlar üzerinden aşağıdaki şekilde kar payı stopaj artırımından yararlanılabilecek.

	Yıl	Kurumlar Vergisi Asgari Matrah Tutarları (1)	Asgari Stopaj Matrah Tutarı (TL) (1x%80) (2)	Vergi Oranı (%) (3)	Hesaplanan Vergi (TL) (2x3) (4)
	2018	200.000	160.000	15	24.000
	2019	215.000	172.000	15	25.800
	2020	230.000	184.000	15	27.600
	2021	260.000	208.000	15	31.200
	2022	500.000	400.000	15	60.000

Asıl Sürpriz Önceki Yıllarda!

Kar payı stopajında asıl sorun, daha önceki yapılandırma yasalarına göre 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için yapılmış olan kurumlar vergisi matrah artırımları.

Şayet, 7440 sayılı Kanuna istinaden kar payı stopajından 2018,2019 ve 2020 yılları için faydalanmak istiyorsanız önceki yapılandırma yasalarına göre yapmış olduğunuz matrah artırımlarının hiçbir önemi bulunmuyor.

Yani,7440 sayılı Kanuna göre yeniden kurumlar vergisi matrah artırımı yapılması şart!.

Aksi halde, daha önceki yapılandırma yasalarına göre bu yıllar için yapılan matrah artırımlarına dayanılarak 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için kar payı stopajı artırımı yapılması mümkün olmuyor.

Özetlersek;

Kar payı stopaj artırımı son derece önemli.

Özellikle, kurumlar vergisi matrah artırımı ile eş zamanlı yapılıyor olması tam korumalı kasko sigortası niteliğinde!

Dolayısıyla, çok fazla atlanılan bu durumu gözden geçirmenizde fayda var diye düşünüyoruz.

08.05.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.