Dr. Veysi SEVİĞ - İhtiyari beyan

Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 67'nci maddesinin 11 numaralı fıkrası ile yapılan düzenleme uyarınca "...dar mükellefler de dahil olmak üzere, bu madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançları için takvim yılı itibariyle yıllık beyanname" verilebilecektir. Bu bağlamda yasal düzenleme gereği olarak beyan edilen gelirden, aynı türden menkul kıymetler için yıl içinde oluşan zararların tamamı mahsup edilebilir. Beyan edilen gelir üzerinden 23.07.2006 tarihine kadar yüzde 15, bu tarihten geçerli olmak üzere de yüzde 10 oranında gelir vergisi hesaplanır, hesaplanan vergiden yıl içinde tevkif edilen vergiler mahsup edilir, mahsup edilemeyen vergiler ise genel ilkeler çerçevesinde ret ve iade edilir.

Bilindiği üzere Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 67'nci maddesinin (7) ve (11) numaralı fıkralarında, tevkifata tabi tutulan kazançlar için gerçek kişilerce yıllık ve münferit beyanname verilemeyeceği ancak dar mükellefler de dahil olmak üzere geçici 67'nci madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için takvim yılı itibariyle ihtiyarı olarak yıllık beyanname verileceği hususu hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Buna göre;

. Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 67'nci maddesinin (1), (2), (3) ve (4) numaralı fıkra hükümleri uyarınca tevkifata tabi tutulan kazançlar için gerçek kişilerce yıllık beyannmame verilmeyecektir. Diğer gelirler dolayısıyla verilecek yıllık beyanname bu gelirlere dahil edilemeyecektir. Söz konusu fıkra hükümleri uyarınca tevkifata tabi tutulsun veya tutulmasın dar mükellef gerçek kişi veya kurumlarca Hazine tarafından yurtdışına ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan kazanç ve iratlar için münferit ve özel beyanname verilmez. Ticari faaliyet kapsamında elde edilen gelirler ticari kazanç hükümleri çerçevesinde kazancın tespitinde dikkate alınır ve tevkif suretiyle ödenmiş olan vergiler Gelir Vergisi Yasası'nın 94'üncü maddesi kapsamında tevkif edilen vergilerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde tevkifata tabi kazançların beyan edildiği beyannamelerde hesaplanan vergiden mahsup edilir. Ancak her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler ile bankalar ve aracı kurumların tevkifat yapmak zorunda oldukları menkul kıymetleri tevkifata tabi tutulmaksızın almaları halinde bu menkul kıymetleri kendilerine satanlar adına alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden tevkifat yapmak zorunda oldukları vergiler, yapılan işlemden doğan kazancın tabi olduğu tevkifat oranı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı aşan kısmı yıllık beyannamede hesaplanan vergiden mahsup edilemeyecektir.

. Dar mükellefler de dahil olmak üzere tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançları için takvim yılı itibariyle yıllık beyanname verilebilecektir. Bu bağlamda beyan edilen gelirden, aynı türden menkul kıymetler için yıl içinde oluşan zararların tamamı mahsup edilebilir. Beyan edilen gelirden, gelir üzerinden yüzde 15, 23.07.2006 tarihinden geçerli olmak üzere yüzde 10 oranında vergi hesaplanır. Hesaplanan vergiden yıl içinde tevkif yoluyla alınan vergiler mahsup edilir, mahsup edilmeyen tutar ise genel hükümler çerçevesinde ret ve iade edilecektir. Ancak mahsup edilemeyen zararlar, izleyen takvim yılına devredilemeyecektir.

Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 67'nci maddesi kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için tam veya dar mükellef gerçek kişiler tarafından takvim yılı itibariyle ihtiyari olarak yıllık beyanname verilebilecektir.

Söz konusu beyan sadece geçici 67'nci madde kapsamındaki menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasına ait olup, faiz ve itfa gelirlerinin beyanı söz konusu değildir. Alım-satım işlemlerine ilişkin olarak beyan edilecek kazançlardan, aynı türden menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarına ilişkin olması şartıyla yıl içinde oluşan zararların tamamı mahsup edilebilecektir.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 18.01.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.