Merkez proaktif davrandı / Osman Arıoğlu

Açıklanan enflasyon rakamları, temmuz ayında her şeye rağmen, fiyatlarda yaşanan gelişmelerin Merkez Bankası beklentileri çerçevesinde olduğunu gösterdi.

Buna karşılık, dış piyasalardaki gelişmeler ve kurda meydana gelen hızlı artışın piyasalarda, beklenenin üzerinde bir durgunluk ve tedirginliğe sebep olabileceği düşünülmüş olmalı ki, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu dün olağanüstü toplanarak durum değerlendirmesi yaptı ve faiz koridorunu 1,5'tan 5'e çıkarmanın yanında politika faizinde de 50 baz puanlık bir indirime gitti. Aslında başkanın bir önceki konuşmasından Merkez Bankası'ndan faiz koridorunu daraltması bekleniyordu ama politika faizinde indirime az ihtimal veriliyordu. Ancak yapılan açıklamada bunun bir nevi teknik düzeltme olduğu vurgusu yapıldı.

Son haftalarda yapılan açıklamalar ile iç talebi biraz yavaşlatma ve kuru biraz yukarıya çekme hedefi, açıklama dozajının iyi ayarlanamaması ile piyasalarda arzulanandan daha fazla tepki gördü. Yaşanan bu endişeli havanın tekrar güvenli bir ortama dönüşmesi için Merkez Bankası PPK'nın olağanüstü toplantısına gerek oldu. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı geçen hafta piyasaların ateşini önemli ölçüde alan açıklamalarında, gerek görülmesi halinde faiz koridorunun daraltılabileceği sinyalini de zaten vermişti. Enflasyon beklentisine ilişkin aralığı da değiştirmemişti.

Çarşamba günü açıklanan enflasyon rakamlarının beklentiler doğrultusunda gelmesi ile politika değişikliği zamanının geldiğine karar vermiş olacak ki, daha fazla beklemeden bu kararlar alındı. Kararların ilk etkisi kurun biraz daha yükselmesi ve borsada düşüş olarak yansıdı. Merkez Bankası yarından itibaren döviz satım ihalelerine de başlayacağını açıkladı ama bu ilk tepki kararların sürpriz olduğu anlamını taşıyor. Merkez Bankası proaktif tavra geçen yıl sonuna doğru başlamıştı. Şimdi bu tavrı devam ediyor. Piyasaları izleyen değil, yönlendiren bir Merkez Bankası artık iyice netleşiyor. Piyasaların buna alışması gerekiyor.

Dünyada özellikle Avrupa'da kriz giderek derinleşirken, ABD'de devam eden durgunluk borçlanma limiti artırımı ile giderilmeye çalışılırken, Türkiye'nin, Sayın Başbakan'ın deyimiyle, krizi fırsata çevirmesi ve bu krizden daha güçlü çıkabilmesi şansı, içerideki tüm dengelerin hızlı bir şekilde bozulmasına neden olabilecek, enflasyon ve faizlerin tekrar yükselme trendine girebileceği bir yapı ile ıskalanmamalıydı.

Türkiye'de bir cari açık sorunu oluşmaya başladığının ve şayet önemsenmezse risk yaratabileceğinin aksini söylemiyoruz. Ama kur artışı yoluyla cari açığı önlemeye çalışmanın bedelinin ağır olacağını unutmamalıyız. İhracatımızın mevcut yapısında kur artışı, ihracatı artırma konusunda yeterli katkıyı sağlayamamaktadır. Bunun temel iki nedeni vardır. Birincisi; ağırlıklı ihracat yaptığımız Euro Bölgesi firmalarının kur artışının tüm kazancının bizim ihracatçımıza bırakmaya müsaade etmemesi, yani fiyat ayarlaması yoluyla bir kısmının kendilerinde kalmasını sağlaması, ikincisi; ihracatımızın daha teknoloji yoğun bölümünde önemli ölçüde ithal girdi kullanıldığından, aynı oranda ithalat bedelinin de yükselmesidir. İthalat ayağında bir diğer önemli konu, enerji ve ara malı gibi fiyat esnekliği son derece düşük mallar nedeniyle ithalat faturasının kabarmaya devam ederek, sorunun daha da kronikleşebileceğidir.

Bir yandan belli ölçüde bir büyüme ile devam ederken bir yandan da cari açığın artışını geriletecek kısa vadede; fon, ihtisas gümrüğü uygulaması gibi bazı tedbirlerin yanında, orta ve uzun vadede ihracatta yapısal değişimi sağlayacak risk sermayesinin daha fazla desteklenmesi, Ar-Ge, inovasyon ve markaya dayalı ürün yapısına geçilmesini sağlamalıdır. Bunun için yapılanı taklit etmek değil bir adım ötesini gerçekleştirmek anlayışı hakim olmalıdır.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 05.08.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.