Ali Rıza Akbulut
Yeminli Mali Müşavir
E. Baş Hesap Uzmanı
alirizaakbulut@gmail.com

Taksitle Satış Sözleşmeleri

Taksitle satış sözleşmelerine ilişkin uygulama usul ve esasların belirlendiği, “Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik” 14 Ocak 2015 çarşamba günü Resmi Gazetede yayımlandı.
Söz konusu yönetmeliğin, tüketici ile kurulan taksitle satış sözleşmeleri ile tüketicinin kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu finansal kiralama sözleşmelerini kapsadığı belirtiliyor.

Yönetmelik Kapsamı Dışında Tutulan Sözleşmeler
Ancak yönetmelik hemen birkaç durumu bu yönetmelik dışında tutuyor. Bunlardan ilki tüketicinin taşınır bir malın satış bedelini önceden kısım kısım ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen ödenmesinden sonra satılanı tüketiciye teslim etmeyi üstlendikleri ve ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz olan sözleşmeler ki bunlar hakkında Borçlar Kanununun ön ödemeli taksitle satış hükümleri uygulanacağını belirtiyor. İkincisi ise kredi kartı ile yapılan alışverişlerin de yönetmelik kapsamı dışında olduğu belirtiliyor. Söz konusu yönetmelikle taksitle satış sözleşmeleri yönünden tüketici hakları konusunda önemli düzenlemeler yapılıyor.

Taksitle Satış Sözleşmesi Şekil Şartları

Bunda böyle; taksitle satış sözleşmesinin yazılı şekilde kurulması ve sözleşmenin bir örneğinin kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunlu hale geliyor. Hatta bu konuda sözleşmede olması gereken yazı karakterine kadar belirli kıstaslar var. Taksitle satış sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmayacağı hatta bu durumun sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri sürülemeyeceği yönetmelikte düzenleniyor. Taksitle satış sözleşmelerinin içeriğinde aşağıdaki unsurların mutlaka bulunması gerekiyor:

•Tüketicinin adı, soyadı ve iletişim bilgileri.
•Satıcı, sağlayıcı veya kiralayanın isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer iletişim bilgileri.
•Sözleşmenin düzenlendiği tarih.
•Malın veya hizmetin teslim veya ifa tarihi.
•Sözleşmeye konu mal veya hizmet.
•Malın veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak peşin fiyatı.
•Malın veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak taksitle satış fiyatı.
•Tüketicinin cayma hakkının olduğu ve bu hakkın hangi sürede ve nasıl kullanılacağı.
•Ödeme planı.
•Tüketicinin erken ödemede bulunma hakkı ile satıcı veya sağlayıcı tarafından faiz veya komisyon alınmışsa, ödenen miktara göre faiz ve komisyon indirimi talep etme hakkı olduğuna ilişkin bilgi.
•Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirlenen faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faiz oranı.
•Tüketicinin temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları.
•Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını tüketici mahkemesine veya tüketici hakem heyetine yapabileceklerine dair bilgi.

Finansal Kiralama Sözleşmelerinde İlave Şekil Şartları
Kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu finansal kiralama sözleşmelerinde ise yukarıdakilere ilave olarak; malın tüketicinin zilyetliğine geçmesini sağlayacak koşullar, sözleşme süresi sonunda mal tüketicinin mal varlığına hemen intikal etmeyecekse intikali sağlayacak koşullar, sözleşmede öngörülmüşse satış bedeli alacağının devrine ilişkin anlaşma kayıtları ile tüketici ile bir sigorta sözleşmesi kurulması öngörülmüşse, malın kimin tarafından sigorta ettirileceği ile sigorta sözleşmesine ilişkin bilgilerin de bulunması gerekiyor.

Sözleşmeden Cayma Hakkı
Söz konusu yönetmelik uyarınca tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahip.
Cayma hakkında süre hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu gün; mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı gün başlıyor. Tüketici bu süre içerisinde; satıcı veya sağlayıcıya yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile cayma isteğini yöneltilmiş olmalıdır. 

Satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Olağan gözden geçirme malın ilk incelemesini kapsar. Malın mutat olarak kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamaz. Finansal kiralama işlemlerinde cayma hakkı kullanılamaz. Çünkü bu durumda satıcıyı tüketici bulmaktadır.
Satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde almış olduğu bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi, tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmekle yükümlüdür.

Taksitleri Ödeyememe Durumu
Taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa bu hak ancak satıcı veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması şartıyla; tüketicinin kalan borcun en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksidi veya kalan borcun en az dörtte birini oluşturan bir taksiti ödemede temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir.
Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur.

Erken Ödeme
Tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da satıcı veya sağlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür.
Kıymetli evrak düzenlenmesi
Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için taksit tutarını aşmayacak ve ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenir. Bu madde hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir.

 

20.01.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.