25.05.2021 tarih ve 31491 sayılı resmi gazetede yayınlanan karara göre, “6322 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle 1/1/2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere 5520 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendiyle; kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak kabul edilmiştir”.
Bu karara göre, aynı tebliğ 11.13.1 kısmında belirtilen mükellefler yabancı kaynakları sermayesini aşıyor ise finansman gider kısıtlamasına tabidir.
Yabancı Kaynaklar, bilançonun kısa vadeli yabancı kaynaklar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamıdır ( Bilanço 3+4’lü hesapların toplamı).
Öz kaynaklar, burada öz kaynaklardan kasıt döneme öz kaynaklar ve ticari karın toplamıdır ( Bilanço ve gelir tablosunda 5+6+7’li hesapların toplamı).
Finansman Gider Kısıtlamasına tabi olacak finansman giderleri, 25.05.2021 tarih ve 31491 nolu resmi gazetede açıklanmıştır. Buna göre,
“Yabancı kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğan her türlü faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı, faktoring kuruluşlarına verilen iskonto bedelleri ve benzeri adlar altında yapılmış olan gider ve maliyet unsurlarını”, finansman gideri kabul edilmektedir.
Geçici vergi dönemlerinde meydana gelecek ancak faturası henüz gelmemiş yada henüz oluşmamış fiktif/efektif giderlerdir. Bu giderler geçici/kurumlar vergisi hesabında KKEG olmalıdır.
Bu yazıda bahsetmek istediğim karşılıklar ise kıdem, izin, bonus v.b faturası olmayan karşılıklar olup, vergi hesabındaki net etkisini ortaya çıkartmaktır.
Örnek Hesaplama; ABC A.Ş’nin 30.06.2022 Tarihli Mizanı aşağıdaki gibidir.
Kebir Hesabı |
Hesap Adı |
Borç |
Alacak |
Borç Bakiye |
Alacak Bakiye |
100 |
Kasa |
40.000,00 |
5.000,00 |
35.000,00 |
|
102 |
Bankalar |
200.000,00 |
4.000,00 |
196.000,00 |
|
120 |
Alıcılar |
100.000,00 |
20.000,00 |
80.000,00 |
|
153 |
Ticari Mallar |
200.000,00 |
40.000,00 |
160.000,00 |
|
254 |
Taşıtlar |
100.000,00 |
|
100.000,00 |
|
255 |
Demirbaşlar |
40.000,00 |
10.000,00 |
30.000,00 |
|
257 |
Birikmiş Amortismanlar (-) |
|
10.000,00 |
|
|
300 |
Banka Kredileri |
20.000,00 |
200.000,00 |
|
180.000,00 |
320 |
Satıcılar |
10.000,00 |
50.000,00 |
|
40.000,00 |
340 |
Alınan Sipariş Avansları |
|
200.000,00 |
|
200.000,00 |
380 |
Gelecek Aylara Ait Gelirler |
|
36.000,00 |
|
36.000,00 |
372 |
Kıdem Tazminatı Karşılığı |
|
70.000,00 |
|
70.000,00 |
381 |
Gider Tahakkukları |
20.000,00 |
30.000,00 |
|
10.000,00 |
500 |
Sermaye |
|
40.000,00 |
|
40.000,00 |
600 |
Yurt İçi Satışlar |
|
120.000,00 |
|
120.000,00 |
601 |
Yurt Dışı Satışlar |
|
30.000,00 |
|
30.000,00 |
621 |
Satılan Ticari Malllar Maliyeti |
40.000,00 |
|
40.000,00 |
|
679 |
Diğer Olağan Dışı Gelirler |
|
5.000,00 |
|
5.000,00 |
642 |
Faiz Gelirleri |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
646 |
Kambiyo Karları |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
656 |
Kambiyo Zararları |
70.000,00 |
|
70.000,00 |
|
770 |
Genel Yönetim Giderleri |
100.000,00 |
|
|
|
770.01 |
Kıdem Tazminatı Karşılıkları |
70.000,00 |
|
|
|
770.02 |
Diğer Giderler |
30.000,00 |
|
|
|
780 |
Finansman Giderleri |
30.000,00 |
|
30.000,00 |
|
Finansman Gider Kısıtlaması;
Kebir Hesabı |
Hesap Adı |
Borç |
Alacak |
Borç Bakiye |
Alacak Bakiye |
300 |
Banka Kredileri |
20.000,00 |
200.000,00 |
|
180.000,00 |
320 |
Satıcılar |
10.000,00 |
50.000,00 |
|
40.000,00 |
340 |
Alınan Sipariş Avansları |
|
200.000,00 |
|
200.000,00 |
380 |
Gelecek Aylara Ait Gelirler |
|
36.000,00 |
|
36.000,00 |
372 |
Kıdem Tazminatı Karşılığı |
|
70.000,00 |
|
70.000,00 |
381 |
Gider Tahakkukları |
20.000,00 |
30.000,00 |
|
10.000,00 |
|
|
Toplam |
536.000,00 |
Kebir Hesabı |
Hesap Adı |
Borç |
Alacak |
Borç Bakiye |
Alacak Bakiye |
500 |
Sermaye |
|
40.000,00 |
|
40.000,00 |
600 |
Yurt İçi Satışlar |
|
120.000,00 |
|
120.000,00 |
601 |
Yurt Dışı Satışlar |
|
30.000,00 |
|
30.000,00 |
621 |
Satılan Ticari Malllar Maliyeti |
40.000,00 |
|
40.000,00 |
|
679 |
Diğer Olağan Dışı Gelirler |
|
5.000,00 |
|
5.000,00 |
642 |
Faiz Gelirleri |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
646 |
Kambiyo Karları |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
656 |
Kambiyo Zararları |
70.000,00 |
|
70.000,00 |
|
770 |
Genel Yönetim Giderleri |
100.000,00 |
|
100.000,00 |
|
780 |
Finansman Giderleri |
30.000,00 |
|
30.000,00 |
|
|
|
|
Döneme Ait Öz Kaynaklar Toplamı |
55.000,00 |
ÖZSERMEYE TUTARI (1) |
55.000,00 |
YABANCI KAYNAK TOPLAMI (AKTİF-ÖZSERMAYE) (2) |
536.000,00 |
ÖZSERMAYEYİ AŞAN YABANCI KAYNAK TUTARI (3=2-1) |
481.000,00 |
AŞAN KISMIN YABANCI KAYNAĞA ORANI (4=3/2) |
0,8974 |
FİNANSMAN GİDER TUTARI (780,660,656 VB GİBİ HESAPLAR) (5) |
100.000,00 |
AŞAN KISMA İSABET EDEN FİNANSMAN GİDERİ (6=4*5 ) |
89.738,81 |
KKEG OLACAK FİNANSMAN GİDERİ (7=6*0,10) |
8.973,88 |
Bu örneğe göre 8.973,88 TL Kurum kazancında indirilemeyecek gider olup, KKEG yapılacaktır.
Ayrıca kıdem tazminatı henüz ödenmediği için 70.000,00 TL KKEG yapılacaktır.
Örneğimizde kıdem olmadığını / firmanın kıdemler için karşılık kaydı yapmadığını düşünerek tekrar hesaplayalım.
Kebir Hesabı |
Hesap Adı |
Borç |
Alacak |
Borç Bakiye |
Alacak Bakiye |
300 |
Banka Kredileri |
20.000,00 |
200.000,00 |
|
180.000,00 |
320 |
Satıcılar |
10.000,00 |
50.000,00 |
|
40.000,00 |
340 |
Alınan Sipariş Avansları |
|
200.000,00 |
|
200.000,00 |
380 |
Gelecek Aylara Ait Gelirler |
|
36.000,00 |
|
36.000,00 |
372 |
Kıdem Tazminatı Karşılığı |
|
0,00 |
|
0,00 |
381 |
Gider Tahakkukları |
20.000,00 |
30.000,00 |
|
10.000,00 |
|
|
Yabancı Kaynaklar Toplamı |
466.000,00 |
Kebir Hesabı |
Hesap Adı |
Borç |
Alacak |
Borç Bakiye |
Alacak Bakiye |
500 |
Sermaye |
|
40.000,00 |
|
40.000,00 |
600 |
Yurt İçi Satışlar |
|
120.000,00 |
|
120.000,00 |
601 |
Yurt Dışı Satışlar |
|
30.000,00 |
|
30.000,00 |
621 |
Satılan Ticari Malllar Maliyeti |
40.000,00 |
|
40.000,00 |
|
679 |
Diğer Olağan Dışı Gelirler |
|
5.000,00 |
|
5.000,00 |
642 |
Faiz Gelirleri |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
646 |
Kambiyo Karları |
|
50.000,00 |
|
50.000,00 |
656 |
Kambiyo Zararları |
70.000,00 |
|
70.000,00 |
|
770 |
Genel Yönetim Giderleri |
30.000,00 |
|
30.000,00 |
|
780 |
Finansman Giderleri |
30.000,00 |
|
30.000,00 |
|
|
|
|
Döneme Ait Öz Kaynaklar Toplamı |
125.000,00 |
ÖZSERMEYE TUTARI (1) |
125.000,00 |
YABANCI KAYNAK TOPLAMI (AKTİF-ÖZSERMAYE) (2) |
536.000,00 |
ÖZSERMAYEYİ AŞAN YABANCI KAYNAK TUTARI (3=2-1) |
411.000,00 |
AŞAN KISMIN YABANCI KAYNAĞA ORANI (4=3/2) |
0,7668 |
FİNANSMAN GİDER TUTARI (780,660,656 VB GİBİ HESAPLAR) (5) |
100.000,00 |
AŞAN KISMA İSABET EDEN FİNANSMAN GİDERİ (6=4*5) |
76.679,10 |
KKEG OLACAK FİNANSMAN GİDERİ (7=6*0,10) |
7.667,91 |
Örnekte görüleceği üzere yapılan bu karşılık kaydının etkisi firmanın aleyhine olup, fazladan vergi yükü çıkarmaktadır.
16.12.2022
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.