İşçiyi Düşük Ücretten Bildiren Hem Tazminat Hem Ceza Öder / Okan Güray Bülbül

Çalışanlarını SGK’ya düşük ücretten bildiren işveren yandı. Bu durumun tespiti halinde işveren, çalışana tazminat, SGK’ya da hem eksik ödediği tutarları, hem de gecikme zammı ve cezalarını ödemek zorunda.

Türkiye’de kayıtdışı istihdamda önemli bir azalma var. TÜİK verilerine göre Ekim 2018 itibarıyla kayıtdışı istihdam oranı yüzde 33.7. Yani çalışanların sigortasız çalıştırılması büyük ölçüde engelleniyor. Ancak kayıtdışı istihdam azalsa da, SGK’ya düşük ücretten bildirilme sorunu ne yazık ki devam ediyor.

4 ÇALIŞANDAN ÜÇÜ

En az sigortasız çalışma kadar önemli bir konu olan, SGK’ya düşük ücretten bildirilmek hem çalışana, hem SGK’ya zarar veriyor. Çalışanların maaşlarının asgari ücret kadarı bankadan kalanı ise elden ödeniyor. Bu şekilde işveren ortada herhangi bir delil bırakmadan çalışanını düşük maaştan sigortalı göstermiş oluyor. Çalışan açısından ise bu durumun sonuçları çok vahim. Sigortalıların yaklaşık yüzde 75’i asgari ücret üzerinden sigortalı gösteriliyor. Yani ülkemizde çalışan her 4 kişiden 3’ü SGK’ya asgari ücret üzerinden bildiriliyor. Asgari ücretten çalışmamasına rağmen asgari ücret üzerinden SGK’ya bildirilen kişi için en büyük problem emekli aylığının olması gerekeden düşük olması. Ayrıca kişi rapor aldığında da daha az rapor parası alıyor. Diğer bir sonuç da SGK açısından toplanan prim miktarının düşük kalması. İşverenin de tüm bunlardan ötürü başı ciddi anlamda yanabilir.

‘E-DEVLET’TEN TAKİP EDİN

Çalışanlar işverenlerin kendileri adına sigorta primini yatırıp yatırmadıklarını ve hangi ücret üzerinden sigortalı gösterildiklerini e-Devlet ve SGK’nın internet sitesi üzerinden sık sık takip etmeliler. Bu kontrolü yaparak durumu fark edip gerekli önlemleri alabilirler. Bu durumu fark eden çalışan işverene ihtar çekebileceği gibi ALO 170 ve CİMER gibi şikayet kanallarını da kullanabilir. Şikayet kanallarını kullanırken isim verilmesi zorunlu olmadığı için çalışan işini de riske atmamış olacaktır.

İşveren asgari ücret teşvikini de kaybeder

Bu yola başvuran işverenin başı ciddi şekilde belaya giriyor. Öncelikle bu durum çalışanlara kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı veriyor. Ayrıca durumun tespiti halinde işveren hem eksik ödediği tutarları SGK’ya ödemek zorunda kalıyor, hem de bu tutarlara ilişkin gecikme zammı ve cezalarına katlanıyor. Bunun yanında idari para cezası da ödüyor. 2017’den bu yana uygulanan asgari ücret desteği işveren için çok önemli. Bu destekle işveren SGK’ya düşük prim ödüyor. Ancak destekten yararlanmak için sigortasız işçi çalıştırmama ve işçileri SGK’ya gerçek ücret üzerinden bildirme zorunluluğu var. Yani işveren bu durumda asgari ücret desteğini de kaybetmiş oluyor.

Haklarınızla istifa edebilirsiniz

SGK’ya gerçek ücreti üzerinden bildirilmeyen çalışanlar haklı nedenle iş sözleşmelerini feshederek kıdem tazminatlarını alabilir. İşveren uyarılara rağmen işçiyi hâlâ asgari ücret üzerinden SGK’ya bildirmeye devam ediyorsa istifa ederek önce arabulucu, sonra mahkeme yoluna gitmeleri gerekiyor.

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 04.02.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.