Vergide Dünya Halleri – 2025 / 10

Zaman saatlerle ölçülen bir şey değildir Henry Bergson’a göre, zihinsel bir akıştır.

Geçmiş aslında kaybolmaz, bilinçte yoğunlaşmış duygusal bir tortu olarak kalır.

O yüzden geçmişi özlerken zamanı değil, kaybolan bir benliği özleriz.

En çok değersizleştirdiğimiz yaşam ganimetimiz olan zaman ile başlamak istedim bu bültenimize…

1.Torba Yasa Hala Plan Bütçe Komisyonunda…

Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmeleri süren yeni Torba Yasa Teklifi, kısa sürede kamuoyunun odağına yerleşti. Ekonomik dengeleri doğrudan etkileyebilecek ve milyonlarca kişiyi ilgilendiren düzenlemeler içeren 36 maddeden oluşan Torba Yasa teklifi, çok sayıda alanda değişiklik öngörüyor. Daha önce yazı konusu yaptığımız için bu bültende detaylara girmeyeceğiz.

Teklif oldukça kapsamlı ve vergi, sosyal güvenlik, harç, prim teşviki alanlarını birleştiriyor, yani sadece vergi değil mali ve sosyal politikayı da etkiliyor

-Ekonomi yönetimi ve iş dünyası tarafından yakından izlenen enflasyon düzeltmesi konusunun, torba teklife dahil edilmemesi dikkat çekti. Kamuoyunun erteleme talebi devam ediyor. Bakalım genel kurul aşamasında bir son dakika golü gelecek mi?

-Teklifin en dikkat çeken bölümlerinden biri, mesken kira gelirlerindeki istisnanın daraltılması.

-4.geçici vergi beyannamesi yeniden getiriliyor.

-Sıfır ve ikinci el araç satışlarından artık nispi noter harcı alınacak.

2024 yılında yaklaşık 10 milyon araç satışı gerçekleştiği dikkate alındığında, bu düzenlemenin 13 milyar TL civarında gelir yaratması bekleniyor.

-Kuyumcular, özel sağlık kuruluşları, veteriner klinikleri, ikinci el araç ve taşınmaz ticareti yapan işletmeler artık yıllık harç ödeyecek.

Harç tutarları 10 bin ile 50 bin TL arasında değişirken, büyükşehirlerde bu tutarlar bir kat artırımlı uygulanacak. Yıllık 4,5 milyar TL ek gelir hedefleniyor.

–Borçlanma ve ihya oranları %32’den %45’e, prime esas kazanç üst sınırı ise asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılıyor.

İşverenlerin uzun vadeli prim oranı 1 puan artırılırken, işveren hissesi teşviki 4 puandan 2 puana indiriliyor.

Bu düzenlemelerin toplamda sosyal güvenlik sistemine yaklaşık 70 milyar TL ek kaynak sağlaması bekleniyor.

-Çeklerin üzerinde yazılı tarihten önce bankaya ibraz edilmesi yasağı 2028 sonuna kadar uzatılıyor.

Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmelerin tamamlanmasının ardından teklifin Genel Kurul gündemine gelmesi bekleniyor. Yeni yıla varmadan yürürlüğe girecek gibi görünüyor.

Bir Nostalji Şiiriydi Hikayemiz…

Zaman, duvarlardaki saatlerde değil,

gözlerimizin arasındaki sessizlikte akar.

Bir an, diğerine eklenmez —

yalnızca yoğunlaşır,

bir tortu gibi kalpte çöker.

2.İşletmelere Maliyet Baskısı Artıyor…

1.Enerji Maliyetleri Yüksek:

Elektrik, doğal gaz ve akaryakıt fiyatları sanayi üretimini doğrudan etkiliyor. Özellikle çelik, kimya ve seramik gibi enerji yoğun sektörlerde maliyetler ciddi şekilde artmış durumda.

2.Döviz Kuru Etkisi;

TL’nin değer kaybı, ithal hammadde maliyetlerini yükseltiyor. Sanayiciler hem hammadde hem de makine/teçhizat alımlarında döviz riskine maruz kalıyor.

3.Faiz ve Finansman Baskısı;

Banka kredi faizlerinin yüksekliği, işletmelerin sermaye maliyetini artırıyor.

Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) özellikle finansman bulmakta zorlanıyor

4.İşçilik ve Vergi Yükleri;

Asgari ücret artışları ve sosyal güvenlik primleri, sanayici için ek maliyet oluşturuyor.

Vergi ve düzenlemeler maliyetleri daha da yukarı çekiyor.

5.Tedarik Zinciri Sorunları

Global ve yerel tedarik sıkıntıları, üretim planlamasını zorlaştırıyor.

Gecikmeler ve stok maliyetleri, toplam üretim maliyetini artırıyor.

Sonuç olarak : Sanayiciler ve işletmeler şu anda yüksek maliyetler, finansal risk, belirsiz döviz ve enerji firmalarındaki artış ile karşı karşıya. Bu durum, üretim maliyetlerini yükseltiyor ve kar marjlarını daraltıyor.

3.Günlük Kiralama’da Maliye’ye Yargı Şoku…

Danıştay’dan Airbnb kararı: Günlük kiralık dairelerden elde edilen gelir ticari kazanç sayılamaz.

Danıştay 3. Dairesi, bir ticari organizasyon olmaksızın sadece daha fazla gelir elde etme amacıyla yapılan Airbnb kiralamalarının ticari kazanç değil, gayrimenkul sermaye iradı olduğunu hükmetti ve bu kiralamalardan gelir vergisi ile KDV alınamayacağına karar verdi.

Geçmiş dediğimiz, kaybolan bir sokak değil,

hala içimizde yürüyen bir benliktir…

Bir ses yankılanır:

“Hatırla beni,” der çocukluğum,

“henüz unutmadığın bir rüya gibi…”

O yüzden özleriz, takvimleri değil,

kendimizi o zamansız halimizi.

Bir gülüş, bir bakış, bir soluk,

hepsi şimdiye sızar,

ve biz ona nostalji deriz…

4.Enflasyon Muhasebesi Tam Bir Cadı Kazanı…

Maliye bir türlü karar veremiyor. Tamam mı? Devam mı?

Enflasyon düzeltmesi yıl sonunda uygulanırsa, Kurumlar vergisi matrahı nominal olarak yüksek gözükse de, enflasyon etkisi giderildiğinde gerçek kazanç azalıyor. Bu da tahsil edilecek vergi miktarında düşüş anlamına geliyor.

Bütçe üzerindeki etkisi, Devletin gelecek yıl için öngördüğü kurumlar vergisi tahsilatı kesin olarak gerçekleşmeyebilir. Yani, bütçe öngörüleri ile fiili tahsilat arasında fark oluşması kaçınılmaz.

Enflasyon düzeltmesi uygulanırsa, sanayi ve hizmet sektöründeki kar marjlarının düzeltilmesi, vergi matrahını azaltır.

Bu nedenle, tahsilat beklentisi mantıksal olarak düşer, kahin olmaya gerek yok.

Nietzsche ise geçmişin yüküyle değil, onunla barışarak yaşamamız gerektiğini söyler.

Biz geçmişi özlediğimizde aslında, şimdiyi tam yaşayamamanın acısını duyarız.

Yani geçmişin güzelliği, onun tekrar edilemezliğindedir…

5.Yapay zeka (YZ) şirketlerinin 2025 sonundaki akıbeti, tek bir yönde ilerlemiyor. Hem hızlı büyüyen hem de iflas eden şirketlerin aynı anda görüldüğü iki kutuplu bir dönem yaşanıyor.

Kazananlar…

-Model üreticileri (OpenAI, DeepMind, Anthropic)

-Altyapı sağlayıcıları (Nvidia, AMD, AWS, Azure)

-Kurumsal AI otomasyon platformlar

-Agent tabanlı işletim sistemleri geliştiren firmalar

Kaybedenler…

-Tek ürünlü küçük YZ startup’ları

-Modeli büyük şirketlerden çok daha pahalıya üreten girişimler

-Demo odaklı, gelir modeli olmayan şirketler

-GPU maliyetine dayanamayan yeni girişimler

-Builder.ai

Yazılım / No‑code / AI

2025’te iflas (insolvency) ilan etti.

-Marin Software

SaaS / Dijital Reklam

1 Temmuz 2025’te Chapter 11 (yeniden yapılandırma) başvurusu yaptı.

-Nikola Corporation

Elektrikli / Hidrojen Kamyon Teknolojisi

19 Şubat 2025’te Chapter 11 iflas koruması talep etti. Varlıklarını satmayı planlıyor.

-Ligado Networks

Uydu / Mobil Uydu Ağı

6 Ocak 2025’te Chapter 11 iflas başvurusu yaptı. Yeniden yapılandırma planı, alacaklıların büyük kısmı ile anlaştı.

-Northvolt AB

Pil / Batarya (EV)

12 Mart 2025’te İsveç’te iflas başvurdu. Azalan nakit, tedarik zinciri problemleri ve sermaye maliyeti zorlukları iflasın ana sebepleri arasındaydı. Bazı varlıklarının alımı için görüşmeler sürüyor.

-Wolfspeed

Yarı İletken / Güç Elektroniği

30 Haziran 2025’te Chapter 11 koruması için başvurdu (ön paketlenmiş iflas).

Teknoloji alanında sadece yazılım değil, derin teknoloji (uydu, enerji depolama, yarı iletken) şirketleri de mali baskı yaşıyor.

-Bu iflaslar genellikle yüksek sermaye gerektiren, ancak gelir modeli kurmakta zorlanan iş modellerinden kaynaklanıyor.

-Bazı şirketlerde yeniden yapılandırma var (örneğin Ligado), bu da tamamen kapanmak yerine borçların özkaynağa (equity) dönüştürülmesi yönünde bir strateji.

-Bu trend, yatırımcı riskleri, sermaye maliyetleri ve piyasa doygunluklarının teknoloji alanında nasıl büyük bir sınav yarattığını gösteriyor.

Zamanın omzunda uyuyor geçmiş,

bize rüyalar fısıldıyor ne kadar uzağa baksak,

hep aynı çocuk sesine dönüyoruz.

Nietzsche’nin aynasında yüzüm belirsiz,

ama gülüyor çünkü artık savaşmıyorum hatıralarla.

Geçmiş, kırık bir aynadır,

her parçası başka bir “ben”.

Toplamıyorum onları,

Işık hangi yüze düşerse,

o anda var oluyorum…

Biz özlerken aslında,

şimdiye sığamıyoruz.

Acı, yarım kalmış bir nefes…

Ve güzelliği bir daha hiç yaşanmayacak olmasında…

6.1 Trilyon Dolarlık Halka Arz Haberleri Doğru mu?

Open AI’nın halka arz niyeti güçlü görünüyor: 1 trilyon dolarlık iddia sadece dedikodu değil, ciddi kaynaklara dayanıyor.

Yakından incelediğimizde

1.Yüksek Değerleme Potansiyeli
Bazı kaynaklara göre, OpenAI’nın halka arzda 1 trilyon dolara kadar bir değerlemeye ulaşabileceği konuşuluyor.

2.Sermaye İhtiyacı Büyük
Yapay zeka altyapısı, veri merkezleri ve AR-GE yatırımları için çok büyük sermaye gerekiyor. Sam Altman da “sahip olacağımız sermaye ihtiyacını düşündüğümüzde halka arzın olası bir yol olduğunu” söylemiş.

3.OpenAI, “Public Benefit Corporation” (PBC) statüsüne geçiş yaptı. Phemex Bu, hem kâr motive eden yatırımcıları çekmeye hem de misyon odaklı bir yapı korumaya olanak sağlıyor — yatırımcılar için çekici, ama misyonuna zarar gelmeyeceği söyleniyor.

4.Zamanlama Planları
Bazı haberlere göre, 2026’nın ikinci yarısında başvuru yapılabilir ve halka arz 2027’de gerçekleşebilir.

Ancak Riskler ve Belirsizlikler de Var

1.Açık Bir Zaman Belirtilmemiş
OpenAI sözcüleri “şu anda halka arz odak noktamız değil” diyor. Yani plan var ama net bir “şu tarihte kesin halka arz” diyemiyorlar.

2.Potansiyel Düzenleyici Riskler
Halka arz çok büyük bir hamle; regülasyon, yatırımcı talepleri ve hisse dağılımı gibi konular sorun yaratabilir.

3.Halka Açılmanın Misyondaki Etkisi
OpenAI, misyonu “herkes için faydalı yapay genel zeka (AGI)” geliştirmek olarak tanımlıyor. Bu vizyon, halka açık bir şirkette yatırımcı baskısıyla çatışabilir.

4.Finansal Belirsizlikler
1 trilyon dolarlık değerleme çok büyük bir beklenti. Bu değerleme için hem büyüme hem de kârlılık açısından çok güçlü performans bekleniyor.

Ancak henüz resmi, kesin bir IPO takvimi yok ve şirket yöneticileri “şu anda IPO önceliğimiz değil” mesajı veriyor.

Yatırım açısından bu, büyük fırsat olabileceği gibi yüksek risk de barındırıyor, özellikle bu kadar yüksek değerlemeli bir halka arz söz konusuysa.

Son söz; Proust der ki,

geçmiş, anıların mezarlığında değil,

bir anın yeniden doğduğu yerde yaşar,

Ama hiçbir an tam dönmez;

hep bir parçası kayıptır,

ve belki de o eksikliktir

ona güzelliğini veren…

Zaman, düz bir çizgi değildir,

benlik de onun üzerinde yürüyen bir gölge,

Her adımda başka bir “ben” silinir,

başka biri belirir ufukta…

Bir sokağın köşesinde,

rüzgâr yüzüme eski bir ismi getirir

tanırım sesi, ama kendimi hatırlayamam…

Ve anlarım:

Geçmiş, yaşanmak için değil,

yeniden yankılanmak içindir.

Biz, eksik kalanın içinde tamamlanırız…

(Kaynak: Abbas Coşar / Bodrum Gündem | 20.11.2025)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.