Araştırma ve geliştirme (AR-GE) faaliyeti, bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni bilgileri elde etmek veya mevcut bilgilerle yeni malzeme, ürün ve araçlar üretmek, yazılım üretimi dahil olmak üzere yeni sistem, süreç ve hizmetler oluşturmak veya mevcut olanları geliştirmek amacıyla yapılan düzenli çalışmalardır.
KVK'nın 10/1-a maddesine göre mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik AR-GE faaliyetleri çerçevesinde işletme bünyesinde yapmış oldukları harcamaların yüzde 40'ı kurum kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alabileceklerdir. Aynı şekilde GVK'nın 89'uncu maddesinde de AR-GE indirimi düzenlenmiştir.
AR-GE indirimi uygulaması 5422 sayılı kanunda da yer alıyordu ve uygulamaya dair açıklamalar 86 nolu KVK Genel Tebliği'nde yapılmıştı. Şu an geçerli olan yeni KVK'daki uygulama ise 1 nolu KVK Genel Tebliği'ndeki açıklamalara göre yapılacaktır.
AR-GE harcamaları, yukarıdaki faaliyetlerle ilgili olarak yapılan ve aktifleştirilerek amortisman yoluyla itfa edilen veya doğrudan gider kaydedilen harcamalardır.
AR-GE harcamalarının malzeme, ürün, araç, gayri maddi hak vs ile ilgili olup olmadığının ayrıştırılmalıdır. Kurumlar, hesap dönemi içerisinde gayrimaddi hakka yönelik yaptıkları araştırma ve geliştirme harcamalarının tamamını aktifleştirmek zorundadırlar. Ancak, gayrimaddi hakka yönelik olmayan ve Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamalar doğrudan gider yazılabilir.
Proje sonucu ortaya bir gayrimaddi hak çıkması halinde, aktifleştirilmesi gereken bu tutar, amortisman yoluyla itfa edilecektir.
Projeden, izleyen yıllarda vazgeçilmesi veya projenin tamamlanamaması halinde, AR-GE faaliyeti kapsamında yapılan ve önceki yıllarda aktifleştirilen tutarlar doğrudan gider yazılabilecektir.
İster aktifleştirilsin ister doğrudan gider yazılsın ilgili dönemde yapılan AR-GE harcamalarının tamamı üzerinden yüzde40 oranında AR-GE indirimi ayrıca hesaplanacak ve indirim konusu yapılacaktır. Dolayısıyla tamamı gider kaydedilen harcamalar için her 100 birimlik harcamada 140 birim avantaj sağlanıyor.
Uygulama zamanı
Mükellefler, AR-GE harcamalarının yüzde40'ı oranında hesaplayacakları AR-GE indirimini, beyanname üzerindeki kazancından indirerek uygularlar. AR-GE indirimi, AR-GE faaliyetine başlandığı andan itibaren geçici vergi beyannamelerinde de uygulanabilecektir. Hesaplanan AR-GE indirimi tutarı, yıllık beyanname ile geçici vergi beyannamesinin ilgili satırına yazılarak kazançtan indirilir. İndirimden faydalanılan dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan AR-GE tutarı sonraki hesap dönemlerine devredecektir. Kurumlar vergisi mükellefleri için devir söz konusu iken gelir vergisi mükellefleri için böyle bir devrin yapılması öngörülmemiştir.
AR-GE indiriminin uygulanmaya başlanacağı döneme ait geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe kadar AR-GE faaliyetiyle ilgili olarak 1 nolu tebliğ ekinde yer alan formata uygun olarak hazırlanacak rapor, bir yazı ekinde iki nüsha olarak Gelir İdaresi Başkanlığı'na elden veya posta yoluyla gönderilmelidir.
TÜBİTAK tarafından incelenerek desteklenmesi uygun bulunmuş projeler hakkında ayrıca bir inceleme yapılması için Gelir İdaresi Başkanlığı'na müracaat etmeye gerek yoktur. Bu projeler için AR-GE değerlendirme raporlarının örneğinin YMM tasdik raporuna eklenmesi yeterlidir.
TÜBİTAK veya üniversiteler ile araştırma yapılan konuda uzmanlaşmış kuruluşlarca AR-GE projesi değerlendirilecektir. Projenin kabul edilmemesi halinde mükellef tarafından haksız yere indirim konusu yapılan tutarlar için vergi ziyaı cezalı tarhiyat yapılacak ve gecikme faizi hesaplanacaktır.
Mevcut duruma göre AR-GE indiriminden yararlanabilmek için bazı projeler için bildirimde bulunmak yeterlidir. Ancak projenin kabul edilmemesi halinin getireceği vergisel sorumluluklar ve müeyyideler gözden uzak tutulmamalıdır.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 10.05.2007)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.