YAZARLARIMIZ
Hakan Güveli
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@hakanguveli.com



Yurtdışı İştirak Kazançlarının Kurumlar Vergisi İstisnasında Anonim Şirketlere Tanınan İstisna!

Tam mükellef Anonim Şirketin yurtdışı iştirak hissesi satış kazancının belli koşulları taşıması halinde kurumlar vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır. Kurumlar vergisi beyannamesine ilgili kanunun 5/1-c maddesiyle giren ve şirketlerin zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler kapsamında yer aldığı görülmektedir.

Yurtdışı İştirak Hissesi Satış Kazancının İstisnadan Yararlanmasının belli koşulları mevcuttur. Bunlar;

Tam Mükellef Anonim Şirket olması:

Burada sadece anonim şirketlere verilmiş bir hak olduğu görülmektedir. Kurumlar vergisi mükelleflerinden, anonim şirket dışındaki şirketlerin böyle bir haktan yararlanması söz konusu değildir.

*  İştirak edilen kurumun Tam Mükellef olmayan anonim veya limited şirket niteliğinde bir kurum olması

Yurt dışı iştirak kazançları istisnasından yararlanabilmek için iştirak edilen yurt dışındaki kurumun anonim veya limited şirket niteliğinde bir kurum olması gerekmektedir. Kurumlar Vergisi Kanunu çerçevesinde kurum olarak nitelendirilmekle beraber anonim veya limited şirket niteliğinde olmayan kurumlardan elde edilecek iştirak kazançlarının bu istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır. Bu kurumların Türkiye de Tam mükellef olmaması.

*  İştirak payını elinde tutan kurumun yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10’una sahip olması

Yurt dışı iştiraklerinin her birinin sermayesine en az % 10 oranında iştirak etmesi gerekmektedir.

En az 1 (bir) yıl Nakit Varlıklar dışında kalan aktif toplamı % 75 veya daha fazlası

Yurt dışı iştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla; aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışında kalan aktif toplamının %75 veya daha fazlasının yurt dışı iştirak hisselerinden oluşması gerekmektedir. Burada ‘’aralıksız’’ ifadesi ile istenen söz konusu bir (1) yıllık sürenin tamamında, her gün için ayrı-ayrı aranacaktır. Bir yıllık süre içinde bir gün bile bu oranın altında kalındığı tespit edildiği taktirde istisna hükümlerinde yararlanmak söz konusu olmayacaktır.

İştirak Hisselerinin En Az 2 tam yıl Aktifte bulunması

Satışa konu iştirak hisselerini, elden çıkarma tarihi itibarıyla en az iki tam yıl (730 gün) süreyle aktifinde tutmuş olması gerekmektedir.

Dolayısıyla, anonim şirketin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %75’i veya daha fazlasının, en az bir yıl süreyle yurt dışı iştiraklerinden oluşması gerektiği gibi, anonim şirketin aktifinin %75’ini veya daha fazlasını oluşturan yurt dışı iştiraklerin her birinin sermayesine, en az bir yıl süreyle, en az %10 oranında iştirak edilmesi gerekecektir.

Örneğin; Türkiye’de tam mükellef olan (A) A.Ş.’nin 13/1/2010 tarihi itibarıyla üç tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’i tam mükellef olmayan (B), (C) ve (D) anonim veya limited şirket mahiyetindeki şirketlere iştirakten oluşmaktadır. Söz konusu yurt dışı iştiraklerinin bilançoda görülen kayıtlı değeri 400.000.- YTL, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı ise 500.000.- YTL’dir. (A) A.Ş.’nin bu şirketlerin sermayesine iştirak payları da aşağıdaki gibidir:

  • (B) Şirketinin sermayesi 500.000.- TL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 250.000.- TL,
  • (C) Şirketinin sermayesi 200.000.- TL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 100.000.- TL,
  • (D) Şirketinin sermayesi 1.000.000.- TL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 50.000.- TL’dir.

Bu takdirde, (A) A.Ş.’nin (D) Şirketindeki sermaye payı %5 olduğundan İSTİSNADAN yararlanamayacak olup bu iştirak payı dışındaki iştiraklerin (A) A.Ş.’nin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamına oranı [(250.000+100.000)/500.000=] %70 olacağından, bu kurumlarda istisna uygulaması için gereken şartları taşımamaktadır. Bu nedenle, yurt dışı iştirak hisselerinin satışından elde edilecek kazançlar istisnadan yararlanamayacaktır.

Nakit ve nakit Benzeri varlıklar olarak anlaşılması gereken

Şirketin kasasında veya bankada bulunan nakit varlıklar, şirket tarafından alınan çekler, altın, Devlet tahvili, Hazine bonosu, Toplu Konut İdaresince çıkarılan veya İMKB’de işlem gören hisse senetleri, tahvil ve bonoların anlaşılması gerekmektedir.

Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:

Yurtdışında iştirak edilmiş olan şirketlerin mukimi olduğu ülke ile Türkiye arasında Çifte vergilemeyi önleme anlaşması varsa ve bu anlaşmadaki şartlar dahilinde kurumlar vergisinden istisna edilebilir.

İstisnaya tabi olacak bu kazancın uygulanabilmesi için mukim olduğu ülkenin yetkili makamlarından alınacak mukimlik belgesi ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile birlikte noterce veya ilgili ülke'deki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilmiş Türkçe tercümesinin bir örneğinin Türkiye'deki vergi sorumlularına veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR:

  • Kurumlar Vergisi Kanunu
  • Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
  • Muhtelif Özelgeler

04.08.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM