Muhammed Kutub Bağırgan
Yeminli Mali Müşavir
EMA YMM A.Ş.
muhammed.bagirgan@emaymm.com.tr

Mali Müşavire Şubat Ayı 4. Geçici Vergi İle Artık Daha Soğuk

Vergi sistemimiz yıllardır aynı hikayenin farklı versiyonlarını anlatıp duruyor: “Düzenleme yapıyoruz” deniyor, fakat bu düzenlemenin kime nasıl bir yük bindirdiği çoğu zaman tartışılmıyor. Şimdi de gündemde yeniden 4. geçici verginin tekrar hayatımıza girmesi hususu var. Malum üzere TBMM meclisinde görüşülen son ekonomi paketinin içinde, garabeti daha önce tartışılmış ve kaldırılması tüm paydaşlar açısından kabul edilmiş olan 4. Geçici verginin geri getirilmesine dair düzenleme var. Ve bu düzenleme şuan itibariyle oylanarak kanun yapıcı tarafından çoktan kabul edildi bile…

Kulağa basit bir teknik düzenleme gibi gelebilir. Oysa mali müşavirler için durum hiç de öyle değil.

TAKVİM TIKANIYOR – EN KRİTİK SIKINTI BU (Şubat Ayının Felakete Dönüşmesi)

Önce takvimden başlayalım. Vergi dairesi için Ocak ve Şubat belki yeni bir yılın ilk ayları; ama bir mali müşavir için adeta “ülke çapında mesai seferberliği”. Ocak ayına ait KDV’den tutun da SGK bildirgelerine, muhtasardan kesin mizana, kapanış kayıtlarından enflasyon düzeltmesinin ağır teknik hesaplamalarına kadar her şey bu ayda bitmek zorunda. Yıllık beyannamenin hazırlığı ayrı bir maraton zaten.

Bu yoğunluğun üzerine bir de “4. Geçici Vergi” eklendi.
Şubat ayı artık çalışılabilir bir takvim olmaktan çıkacak; her beyan bir diğerinin üzerine binecek, sistemler kilitlenecek, hem meslek mensubu hem mükellef nefes alamaz hâle gelecek.

Bu nedenle mali müşavir camiası en çok zaman çakışmasından zarar görür.

ENFLASYON DÜZELTMESİ İLE ÇAKIŞMANIN YARATTIĞI KAOS

İşin en kritik noktası şu:
Yıl sonu bilançosu enflasyon düzeltmesiyle zaten oldukça detaylı bir mühendislik gerektiriyor. Düzeltme farkları, amortismanların yeniden hesaplanması, stok değerlemelerindeki değişiklikler, kur etkileri… Bunların hepsi yıl kapanmadan doğru şekilde yapılmak zorunda.

Fakat aynı dönemde 4. geçici verginin çıkması ile beraber, mali müşavirler yıl sonu işlemlerini tamamlamadan matrah hesaplamak zorunda kalacak. Hata oranı artacak; mükellefle meslek mensubu arasında “Ama neden böyle oldu?” tartışmaları kaçınılmaz hâle gelecek.

HATA RİSKİ MÜŞAVİRİN ÜZERİNE, SORUMLULUK MÜŞAVİRİN ÜZERİNE

Vergi idaresi açısından geçici vergi sadece tahsilatı erkene almanın bir yöntemi olabilir.
Ama mali müşavir için riskin tamamı omuzlarına yüklenmiş ayrı bir operasyon.

Stoklu işletmelerde sayım bitmeden, inşaat firmalarında maliyet hesapları tamamlanmadan, döviz bazlı şirketlerde yıl sonu değerlemeleri kesinleşmeden geçici vergi matrahı hesaplanacak. Daha sonra yıl sonu bilançosu farklı çıktığında tüm oklar yine meslek mensubunu gösterecek.

Yıl kapanmadan yıl sonu matrahının önceden tahmin edilmesi en büyük risk konusu. Bazı sektörlerde yıl sonu kârı ile 4. geçici matrahın çelişmesi mali müşaviri zor durumda bırakır.

“Hata var.”
“Nasıl gözden kaçtı?”
“Biz bunu neden fazla ödedik?”

Sanki tüm sistem karmaşasında tek sorumlu mali müşavirmiş gibi…

SİSTEMSEL YÜK: BİR DE TEKNOLOJİ ENGEL ÇIKARIRSA…

Bütün bunlar olurken GİB sistemlerinin, e-defter portallarının, e-imza altyapılarının Ocak-Şubat aylarında yaşadığı yavaşlamaları da unutmayalım.

Beyan teslim tarihlerinin çakıştığı dönemlerde sistemin kilitlendiğini artık bilmeyen yok.

4. geçici vergi de bu yükün üzerine eklendiğinde, teknik aksaklıkların sorumluluğu da yine sahadaki mali müşavire yazılacak.

MÜŞTERİNİN GÖRMEDİĞİ, MESLEK MENSUBUNUN ANLATAMADIĞI YÜK

Bir de işin görünmeyen tarafı var:
Mükellef çoğu zaman geçici vergi beyanının arkasındaki emeği, kontrolü ve hesaplamayı fark etmiyor.
“Bir beyanname daha işte…” diye düşünüyor.
Fakat o beyanname için yapılan çalışma bazen 15 kalem kontrol, 20 kalem mutabakat, günler süren kapanış işlemi demek.

Ücret tartışmaları tam da bu noktada başlıyor.
Mesleğin itibarı, emeğin karşılığı ve sorumluluk dengesi yeniden yara alıyor.

KISACASI DURUM NET: YÜK ARTIYOR, SORUN ARTIYOR, RİSK ARTIYOR

4.geçici verginin geri gelmesi devletin nakit akışını rahatlatabilir; fakat meslek mensubunun iş yükünü, hata riskini, hukuki sorumluluğunu ve stresini katlayarak artırır. Bu yükün ülke genelindeki yüz binlerce mali müşavire ve onların hizmet verdiği milyonlarca mükellefe nasıl yansıyacağı ise açık: Daha fazla baskı, daha fazla hata ihtimali ve daha fazla gerilim.

Bir düzenleme yapılacaksa önce uygulayıcısının nefes alıp almadığına, uygulamanın gerçek hayatta nasıl çalışacağına, maliyetinin kime çıkarıldığına bakmak gerekir.

Aksi takdirde vergi takvimi değil, sadece meslek mensubu sıkışır.

02.12.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.