Sermaye hesabının düzeltilmesinde, sermayenin işletmeye konulduğu tarihler esas alınır. Sermaye taahhüt edilmişse, yani sermaye artışı sermaye taahhüdü yoluyla yapılmışsa, ilgili taahhüt ödemelerinin nakdi olarak ödendiği tarihten itibaren endekslemeye tabi tutulması gerekmektedir. Bu, taahhüt edilen sermayenin işletmeye ne zaman katıldığını doğru bir şekilde yansıtmak için önemlidir. Benzer şekilde, eğer sermaye artışı ayni olarak yapılmışsa, mülkiyetinin geçtiği tarihten itibaren endekslemeye tabi tutulmalıdır. Bu durumda, varlığın şirketin mülkiyetine geçtiği ve sermayeye katıldığı tarih esas alınarak sermaye hesaplarının güncellenmesi sağlanır.
Sermayeye geçmiş yıl karlarından, kar yedeklerinden ve dönem net karından ilaveler yapılmışsa, bu ilavelerin yapıldığı tarih endeks değerine göre düzeltme yapılır. Bu, ilgili özsermaye kalemlerinin sermayeye katılımının gerçekleştiği tarih esas alınarak hesaplanmasını sağlar. Eğer sermayeye ilave edilen özsermaye kalemlerinin düzeltilmesi gerekiyorsa, sermaye artırımının tescil tarihi veya sermaye artırımına mahsuben ödenen tutarların tahsil tarihleri esas alınacaktır. Bu, ilgili özsermaye kalemlerinin sermayeye katılımının ne zaman gerçekleştiğini doğru bir şekilde belirlemek için önemlidir.
Özetle, sermayeye ilave edilen özsermaye kalemlerinin düzeltilmesinde, ilgili işlemlerin gerçekleştiği tarihler esas alınır ve endeks değerine göre düzeltme yapılır. Bu prensipler, sermaye hesaplarının doğru bir şekilde güncellenmesini ve finansal tabloların doğru bilgi sağlamasını sağlar.
Sermaye hesaplarının doğru ve güvenilir bir şekilde yönetilmesini ve finansal tabloların doğru bilgi sağlamasını sağlar. Sermaye artışı işlemlerinin doğru bir şekilde muhasebeleştirilmesi ve sermaye hesaplarının düzeltilmesi, şirketin mali durumunun ve performansının doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar.
Sermaye düzeltmesi ile ilgili bir başka durum, en son 2004 yılında gerçekleştirilen enflasyon düzeltmesinin devam eden etkileridir. Eğer 502 Sermaye Düzeltmesi Farkları hesapları sermayeye eklenmişse, sermaye hesabı 31 Aralık 2004 tarihine endekslenerek düzeltilir. Geçmişe dönük olarak sermayenin oluşum tarihlerini takip etmek ve tekrar bir düzeltme yapmak gerekli değildir.
Uygulama örneği:
Şirket, 2004 yılından önce kurulmuş olup, 31.12.2004 tarihi itibarıyla kuruluş sermayesi 20.000 TL, geçmiş yıllar karlarından sermaye arttırımı 356.160 TL’dir.
17.09.2008 tarihinde 23.840 TL daha sermayeye geçmiş yıl karlarından ilave edilmiş olup 31.12.2021 tarihi itibarıyla şirket sermayesi 400.000 TL’dir.
İlave açıklamalar:
31.12.2021 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesi uygulaması;
Endeksler:
Aralık 2021 Tüfe: |
686,95 |
Aralık 2004 Tüfe |
113,86 |
17.08.2008 Ağustos/ 2008 |
155,02 |
Nakit ödeme için: |
||
Aralık 2021 endeks: |
Aralık 2021/ 2004 aralık |
|
Aralık 2021 endeks: |
6,03329 |
|
Nakit ödeme: |
20.000*6,03329 |
|
Nakit ödeme: |
120.666 |
Geçmiş yıl karlarından sermayeye ilave: |
||
31.12.2021 endeks: |
Aralık 2021/ 2004 aralık |
|
31.12.2021 endeks: |
6,03329 |
|
Geçmiş yıl karlarından sermayeye transfer: |
356.160*6,03329 |
|
Geçmiş yıl karlarından sermayeye transfer: |
2.148.815 |
|
Aralık 2021 endeks: |
Aralık 2021/ 2004 aralık |
|
Aralık 2021 endeks: |
6,03329 |
|
Eylül 2008'den Aralık 2021’e endeksleme: |
Aralık 2021/ 2008 Eylül |
|
686,95/155,02 |
||
Endeks: |
4,43136 |
|
|
||
17.09.2008 sermayeye geçmiş yıl karlarından ilave: |
23.840*4,43136 |
|
Geçmiş yıl karlarından sermayeye transfer: |
105.644 |
Nakit |
Geçmiş yıllar karları |
2021 endekslenmiş tutarlar |
Düzeltme kaydı |
|
31.12.2004 |
20.000 |
120.666 |
100.666 |
|
31.12.2004 |
356.160 |
2.148.815 |
1.792.655 |
|
17.09.2008 |
23.840 |
105.644 |
81.804 |
|
Toplam |
20.000 |
380.000 |
2.375.125 |
1.975.125 |
----------------------------------------/----------------------------------------
570/ 580 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI/ ZARARLARI 1.975.125
502 SERMAYE DÜZELTME FARKLARI 1.975.125
31.12.2021- Açılış Kaydı
----------------------------------------/----------------------------------------
31.12.2022 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesi uygulaması;
2022 Tüfe: |
1.128,45 |
|
2021 Tüfe: |
686,95 |
|
Dönem düzeltme katsayısı: |
2022 TÜFE/ 2021 TÜFE |
|
Dönem düzeltme katsayısı: |
1,64270 |
|
Nakit ödeme için: |
||
31.12.2022 düzeltme katsayısı: |
Aralık 2022/ 2021 aralık |
|
31.12.2022 düzeltme katsayısı: |
1,64270 |
|
2021 endekslenmiş nakit tutar üzerinden hesaplama: |
120.666*1,64270 |
|
Nakit ödeme: |
198.217 |
|
Geçmiş yıl karlarının sermayeye ilave edildiği tutar: |
||
31.12.2022 endeks: |
Aralık 2022/ 2021 aralık |
|
31.12.2021 endeks: |
1,64270 |
|
Geçmiş yıl karlarının düzeltme katsayısı ile düzeltilmesi: |
||
31.12.2004 ve 17.09.2008 tarihli geçmiş yıl karları |
(2.148.815+105.644) |
|
2022 endekslenmiş tutar üzerinden hesaplama: |
2.254.459*1,64270 |
|
Geçmiş yıl karlarının düzeltme katsayısı ile düzeltilmesi: |
3.703.391 |
Nakit |
Geçmiş yıllar karları |
2021 endekslenmiş tutarlar |
2022 endekslenmiş tutarlar |
Fark |
|
31.12.2004 |
20.000 |
120.666 |
198.217 |
77.551 |
|
31.12.2004 |
356.160 |
2.148.815 |
3.529.850 |
1.381.035 |
|
17.09.2008 |
23.840 |
105.644 |
173.540 |
67.897 |
|
Toplam |
20.000 |
380.000 |
2.375.125 |
3.901.608 |
1.526.483 |
----------------------------------------/----------------------------------------
698 NET PARASAL POZİSYON KAZANÇ VEYA KAYIP 1.526.483
502 SERMAYE DÜZELTMESİ FARKLARI 1.526.483
31.12.2022 enflasyon muhasebesi sermaye düzeltmesi farkları
----------------------------------------/----------------------------------------
31.12.2023 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesi uygulaması;
Nakit ödeme için: |
||
2023 TÜFE: |
1.859,38 |
|
31.12.2023 düzeltme katsayısı: |
Aralık 2023/ 2022 aralık |
|
|
1.859,38/1.128,45 |
|
31.12.2023 düzeltme katsayısı: |
1,64773 |
|
2022 endekslenmiş nakit tutar üzerinden hesaplama: |
198.217*1,64773 |
|
Nakit ödeme: |
326.608 |
|
Geçmiş yıl karlarının sermayeye ilave edildiği tutar: |
||
31.12.2023 düzeltme katsayısı: |
Aralık 2023/ 2022 aralık |
|
31.12.2023 düzeltme katsayısı: |
1,64773 |
|
Geçmiş yıl karlarının düzeltme katsayısı ile düzeltilmesi: |
||
2022 endekslenmiş tutar üzerinden hesaplama: |
3.703.391*1,64773 |
|
Geçmiş yıl karlarının düzeltme katsayısı ile düzeltilmesi |
6.102.185 |
|
Nakit |
Geçmiş yıllar karları |
2021 endekslenmiş tutarlar |
2022 endekslenmiş tutarlar |
2023 endekslenmiş tutarlar |
Fark |
|
31.12.2004 |
20.000 |
120.666 |
198.217 |
326.608 |
128.391 |
|
31.12.2004 |
356.160 |
2.148.815 |
3.529.850 |
5.816.237 |
2.286.387 |
|
17.09.2008 |
23.840 |
105.644 |
173.540 |
285.948 |
112.407 |
|
Toplam |
20.000 |
380.000 |
2.375.125 |
3.901.608 |
6.428.793 |
2.527.185 |
----------------------------------------/----------------------------------------
698 NET PARASAL POZİSYON KAZANÇ VEYA KAYIP 2.527.185
502 SERMAYE DÜZELTMESİ FARKLARI 2.527.185
31.12.2023 enflasyon muhasebesi sermaye düzeltmesi farkları
----------------------------------------/----------------------------------------
Özet Tablo:
|
SERMAYE DÜZELTME FARKLARI |
|
||||
Sermaye |
2021 yılı enflasyon |
2022 yılı enflasyon |
2023 yılı enflasyon |
Toplam değer |
||
400.000 |
1.975.125 |
1.526.483 |
2.527.185 |
6.428.793 |
||
31.12.2023 |
31.12.2022 |
31.12.2021 |
||
500 SERMAYE |
400.000 |
400.000 |
400.000 |
|
502 SERMAYE DÜZELTME FARKLARI |
6.028.793 |
3.501.608 |
1.975.125 |
|
502.1 2021 yılı sermaye düzeltme farkları |
1.975.125 |
1.975.125 |
1.975.125 |
|
502.2 2022 yılı sermaye düzeltme farkları |
1.526.483 |
1.526.483 |
-- |
|
502.3 2023 yılı sermaye düzeltme farkları |
2.527.185 |
-- |
-- |
|
Toplam |
6.428.793 |
3.901.608 |
2.375.125 |
28.03.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.