İsmail Aykut Çankaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
cankayaaykut1995@gmail.com

MG/FG (Mal Girişi / Fatura Girişi) Hesabı ve Satın Alma Süreci: Detaylı Rehber

1. Satın Alma Talebi (ST) ve Önemi

Her şey bir satın alma talebi (ST) ile başlar. İşletmede bir birim ihtiyaç duyduğu mal veya hizmeti belirlediğinde, talep oluşturur. Bu talep, SAP’de ST kodu ile kayıt altına alınır.

Örnek: Muhasebe birimi yeni bilgisayar istiyor. Birim, 5 adet bilgisayar için ST oluşturur.

ST oluşturulduğunda henüz muhasebe kaydı oluşmaz. Bu aşama sadece planlama ve kontrol amaçlıdır. Talep, onay sürecine girer ve satın alma siparişine (SAS) dönüşebilir.

2. Satın Alma Siparişi (SAS) Oluşturulması

Onaylanan ST, satın alma siparişine (SAS) dönüştürülür. SAS, tedarikçiye gönderilecek resmi talep ve sözleşme niteliğindedir. Bu aşamada siparişin fiyatı, miktarı, teslim tarihi ve ek maliyetler (nakliye, gümrük, sigorta) belirlenir.

Örnek: 5 bilgisayar için SAS:

• Mal bedeli: 50.000 TL

• Nakliye: 5.000 TL

• Tahmini KDV: 11.000 TL

SAS aşamasında da henüz muhasebe kaydı yapılmaz; sistem sadece tedarikçi ve sipariş takibi için hazırdır.

3. Mal Girişi (MIGO)

Mal tedarikçiden geldiğinde, SAP’de MIGO işlem kodu ile mal girişi yapılır. Bu aşamada:

• Stok hesabı (153 Ticari Mallar) borçlanır.

• MG/FG ara hesabı (320.09) alacaklanır.

Örnek kaydı detaylandıralım:

153 Ticari Mallar 50.000 TL (Borç)

153 Ek Maliyetler (Nakliye) 5.000 TL (Borç)

320.09 MG/FG Ara Hesabı 55.000 TL (Alacak)

Bu kayıt, malın depoya geldiğini, ama faturanın henüz gelmediğini gösterir.

4. Fatura Girişi (MIRO)

Tedarikçi faturayı gönderdiğinde SAP’de MIRO işlem kodu ile fatura kaydı yapılır. Bu aşamada:

• MG/FG ara hesabı borçlanır.

• Satıcı hesabı (320 Satıcılar) alacaklanır.

• İndirilecek KDV (191) kaydedilir.

Örnek: Fatura: 50.000 TL mal + 11.000 TL KDV

320.09 MG/FG Ara Hesabı 50.000 TL (Borç)

191 İndirilecek KDV 11.000 TL (Borç)

320 Satıcılar 61.000 TL (Alacak)

Bu işlem MG/FG hesabını kapatır, stok ve borç doğru şekilde muhasebeleştirilmiş olur.

5. Farklı Senaryolar

5.1 Fazla Fatura Durumu;

Sipariş 50.000 TL mal bedeli ile yapılmış, ama fatura 55.000 TL gelmiş olabilir. Bu durumda:

• MG/FG hesabında 5.000 TL bakiye kalır.

• Tedarikçiye ek mal girişi veya iade faturası yapılır.

Kayıt örneği:

153 Ticari Mallar 5.000 TL (Borç)

320.09 MG/FG Ara Hesabı 5.000 TL (Alacak)

5.2 Eksik Fatura Durumu;

Sipariş 50.000 TL, fatura 45.000 TL geldiğinde MG/FG hesabında 5.000 TL bakiye kalır. Bu bakiye, ek fatura gelene kadar açık kalır.

• Dönem sonunda F.13 ve F.19 ile mahsuplaştırma yapılabilir.

5.3 Mal Girişi Sonra, Fatura Önce Gelmiş Durumu;

Fatura önce gelmiş, mal sonra geldiğinde:

Fatura kaydı:

159 Verilen Sipariş Avansları 50.000 TL (Borç)

191 İndirilecek KDV 11.000 TL (Borç)

320 Satıcılar 61.000 TL (Alacak)

Mal girişi sonrası:

153 Ticari Mallar 50.000 TL (Borç)

159 Verilen Sipariş Avansları 50.000 TL (Alacak)

Bu işlemle MG/FG hesabı otomatik olarak dengelenir.

6. Dönem Sonu Kontrolleri

Dönem sonunda MG/FG bakiyesi kontrol edilir:

• Drilldown raporları ile hangi siparişlerde mal geldi, fatura eksik; hangi siparişlerde fatura geldi, mal eksik tespit edilir.

• Eksik işlemler tamamlanır veya F.13 / F.19 ile mahsuplaştırılır.

Örnek: MG/FG hesabında bakiye 10.000 TL kalmışsa, bu tutar eksik faturadan kaynaklanır.

7. Ek Maliyetler ve Detay Yönetimi

Siparişlerde ek maliyetler varsa (nakliye, gümrük vb.):

• Mal girişinde bu ek maliyetler MG/FG hesabına yansıtılır.

• Fatura geldiğinde MG/FG hesabı borçlanır ve toplam maliyet ile kapatılır.

Örnek:

Mal bedeli 50.000 TL, nakliye 5.000 TL

153 Ticari Mallar 50.000 TL (Borç)

153 Ek Maliyetler 5.000 TL (Borç)

320.09 MG/FG Ara Hesabı 55.000 TL (Alacak)

Fatura kaydı:

320.09 MG/FG Ara Hesabı 55.000 TL (Borç)

191 İndirilecek KDV 12.100 TL (Borç)

320 Satıcılar 67.100 TL (Alacak)

8. MG/FG Hesabının Ana Verisi;

• 320 Satıcılar altında alt kırılım olarak açılır (örn. 320.09).

• Münferit kalem yönetimi aktif olmalıdır.

• Bilançoda kontrol amaçlı geçici hesap olarak tanımlanmalıdır.

•Otomatik kayıt ve T030 tablosu üzerinden eşleşmeler sağlanmalıdır.

9. Uygulamalı Örnek: Tam Süreç

1. Satın alma talebi oluşturuldu: 5 bilgisayar, ST 50.000 TL + 5.000 TL nakliye

2. Sipariş onaylandı, SAS oluştu

3. Mal girişi yapıldı: 153 Ticari Mallar 50.000 TL, 153 Ek Maliyetler 5.000 TL, 320.09 MG/FG 55.000 TL

4. Fatura geldi: 50.000 TL + KDV 11.000 TL → MG/FG borçlandı, satıcı alacaklandı, KDV kaydedildi

5. Hesap kapandı, stok ve borç doğru şekilde muhasebeleştirildi

10. Sonuç ve Özet

MG/FG hesabı SAP’de küçük ama kritik bir kontrol mekanizmasıdır:

• Mal geldiğinde stok artışı, faturası geldiğinde borç kaydı oluşur.

• Ara hesap bakiyesi, eksik/fazla faturaları gösterir.

• Dönem sonu kontrolleri ile eksikler tespit edilir ve mahsuplaştırma yapılır.

• Ek maliyetler ve KDV işlemleri ile toplam maliyet doğru şekilde stok ve muhasebeye yansır.

Bu şekilde hem stok, hem mali tablo, hem de tedarikçi performansı doğru ve güvenilir şekilde izlenmiş olur.

*Mal girişi olmuş ancak fatura girişi olmamış örnek bir MG/FG hesabı.

08.10.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.