VIP Vergi Dairesi uygulaması daha hayata geçmeden kavga çıkardı. Uygulamanın Türkiye genelini kapsayacak olması nedeniyle gelirlerini kaybetme korkusu içine giren belediyeler, yasal düzenleme ile haklarının korunmasını istiyor. Kocaeli, Bursa ve Adana gibi iller milyonlarca YTL gelirinden olabilir.
"Fabrikaların elektriğini suyunu biz götürüyoruz, ama onlar vergilerini gidip İstanbul’a yatırıyor. Bize de çöpü kalıyor. Sonra düdük kadar bütçe ile belediyecilik yapıyoruz." Bu sitemi, 20 yıldır Adana Büyükşehir Belediyesi'nin başındaki isim olan Aytaç Durak yapıyor. Anadolu illerinin yıllardır vergi gelirlerini İstanbul'a kaptırdığından yakınan Durak, şimdi "VIP Vergi Dairesi" uygulaması ile Adana'nın gelirlerinin daha da düşeceğinden endişe ediyor. Büyük ölçekli kuruluşlara özel hizmet sunacak olan 'Büyük Mükellefler Vergi Dairesi', ya da kamuoyundaki ismi ile 'VIP Vergi Dairesi' 1 Ocak 2007'de resmen faaliyete geçti. İlk aşamada 500 mükellefe hizmet vermesi planlanan daire, altı aylık uygulama sonrasında çevre illeri de bünyesine katarak mükellef sayısını 800'e çıkaracak. Uygulama ile Vergi gelirlerinin önemli bölümünü İstanbul'a kaptıracak olan iller, şimdiden yasal düzenleme ile haklarının korunmasını istiyor. Yasal bir düzenleme yapılmazsa Kocaeli, Adana, Bursa, Kayseri, Konya gibi sanayi şehirleri bütçelerinin önemli gelir kalemlerinden olan vergi payından olacak.
En fazla kayıp Kocaeli’de olacak
İllerde toplanan verginin yüzde 5'i o ile geri dönüyor. Bu gelir belediye bütçelerinin en büyük kalemini oluşturuyor. Bu hesaba göre 'VIP Vergi'den en fazla zarar görecek olan illerin başında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi geliyor. Belediye'nin 2007 bütçesini 977 milyon YTL olarak açıklandı. Bu kaynağın 316 milyon YTL'si şirketlerin Kocaeli Vergi Dairesi'ne ödediği vergilerden elde edildi. Sadece Tüpraş'ın ile 50 milyon YTL'ye yakın gelir sağladığı tahmin ediliyor. Ancak VİP Vergi Dairesi uygulaması ile başta Tüpraş olmak üzere Bugüne kadar vergilerini Kocaeli Vergi Dairelerine yatıran; Nuh Çimento, Lafarge, Marshal, Polisan, İGSAŞ, Ford, Kent Gıda, Thames Water, Arçelik ve Çelik Halat gibi dev kuruluşların yeni vergi adresi İstanbul olacak.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Nejat Çakır'a göre bu uygulama belediye bütçesinde önemli bir düşüşe yol açacak. "Kocaeli’de faaliyet gösteren sanayi kuruluşlarının vergilerini İstanbul’a yatırmalarını her fırsatta eleştirdik" diyen Çakır, "Aralarında Brisa, Kordsa, Pireli, Goodyear, Ford, Çolakoğlu Metalurji, Diler-Demir Çelik, İpragaz, Aygaz, Borusan, Trakya Cam, Eczacıbaşı, Yücel Boru, Unilever, Ülker Gıda gibi dev sanayi kuruluşlarının bulunduğu kurumların vergilerini Kocaeli’ye yatırmaları için siyasileri göreve çağırdık. Büyük firmalar vergilerini İstanbul’a yatırdıkları için Büyükşehir Belediyesi’nin hak ettiği yüzde 5’lik payı alamadığını yazdık çizdik. Şimdi daha büyük bir sorun ile karşı karşıyayız" dedi.
TÜPRAŞ: Zorunlu tutulmazsa İstanbul'a gitmeyiz
Tüpraş Mali İşler Genel Müdürü Suphi Ergeç ise Kocaeli'deki vergi dairesinde işlerin gayet rahat yürüdüğünü ve VİP hizmete ihtiyaçlarının olmadığını söyledi. "Zorunlu tutulmaz isek gitmeyiz" diyen Ergeç, "Burada günde iki kez vergi dairesine gidiyorum. İstanbul'da bir vergi dairesi VIP de olsa buradaki kolaylık sağlanamaz" diyor. Yine Kocaeli'ndeki önemli şirketler biri olan Nuh Çimento da VIP Vergi uygulamasına olumlu bakmıyor. Nuh Çimento Mali İşler Sorumlusu Mehmet Dilber de Kocaeli'nde kurulu ve rahat bir sistemde vergilerini ödediklerini ve VIP uygulamaya gerek olmadığını savunuyor. "Biz hergün vergi dairesine gitmemiz gerekiyor" diyen Dilber, "Bir zorunluluk olmaz ise biz İstanbul'a vergi yatırmak istemiyoruz. Buradan ben hergün araç çıkartıp İstanbul'a çalışanımı gönderemem. Bu uygulamaya sıcak bakmıyoruz" diyor.
"Anadolu illerine düdük kadar bütçeler kalıyor"
VİP Vergi Uygulaması'nın standartlara uyun tüm firmaları kapsaması hedefleniyor. Bu nedenle İstanbul’da açılan VIP Vergi Dairesi sadece Kocaeli’ni etkilemeyecek. Bursa, Samsun, Diyarbakır, Antalya, Mersin, Kayseri, Adapazarı, Konya, Adana, Eskişehir, Gaziantep, Erzurum Büyükşehir Belediyeleri de uygulamadan ciddi etkilenecek. Bu illerde yer alan büyük sanayi kuruluşlarının da vergi ödeme merkezi değişecek. İllerin gelir dengeleri de alt üst olacak. Bu iller arasında yer alan Adana bu sorundan yılardır muzdarip olan bir il. 20 yıllık belediyeci Aytaç Durak, Anadolu'nun gelişmesinin önündeki en büyük engel diye tanımladığı sorunu şu sözlerle anlatıyor: "Anadolu'da, binlerce dönümde üretim yaptığı, o ilin elektriğini suyunu kullandığı halde, genel merkezi İstanbul'da olduğu için ile tek kuruş vergi geliri sağlamayan işletmeler bulunuyor. Bunun yasal düzenleme ile düzeltilmesi için yıllardır uğraşıyorum. Bu düzeltilmediği için belediyeler düdük kadar bütçeler ile ili yönetmeye çalışıyor. Adana gibi bir ilin bütçesi şuan 100 milyon YTL’yi geçmiyor."
Hükümet bu ayrıntıyı atlamamalı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın arkadaşı olan Denizli Belediye Başkanı Nihat Zeybekçi, illerinde bir çok firmanın İstanbul merkezli olması nedeniyle vergilerin şehir dışına kaçtığından şikayet ediyor. VIP vergi uygulamasının bu sorunu daha da derinleştirmemesi gerektiğini anlatan Zeybekçi,"VIP Vergi uygulamasında hükümetin mutlaka bu ayrıntıyı göz önüne alacağını düşünüyorum. Çünkü biz her platformda bu sorunu dile getiriyoruz. Bu nedenle gerekli yasal düzenlemeler kısa sürede yapılacaktır" diyor.
Kayserili vergi gelirine bel bağlamadık
Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki de belediye olarak vergi gelirlerine bel bağlamadıklarını "Büyükşehir Belediyeleri'nin en büyük sıkıntılarından birisi vergi gelirlerindeki adaletsizlik. Kayseri'de binden fazla büyük fabrika bulunuyor. Ama ne yazık ki bunların büyük bölümü vergisini ya İstanbul'a yatırıyor. Ya da Ankara'ya yatırıyor. Bu tesislerin altyapılarını biz sağlıyoruz. Çöplerini biz topluyoruz. Ancak vergi gelirlerinden istifade edemiyoruz. Şimdi VIP vergi uygulaması ile elimizdeki büyük fabrikaların da vergi gelirlerini kaybedeceğiz. Burada bir düzenleme yapılması şart. Biz Kayseri olarak her ne kadar bu gelirlere bel bağlamıyor olsak da birçok belediyenin bu kaynağa çok ihtiyacı var" dedi.
Yasal düzenleme henüz yok ancak sorun yaşanmaz
İstanbul dışından gelen vergiler tekrar kendi illerine gitmeli
İstanbul Büyük Vergi Mükellefleri Dairesi Başkanı Mehmet Akif Ulusoy, şu anda yalnızca İstanbul'da kayıtlı şirketleri kapsadığını belirterek, 5-6 ay sonra diğer illerdeki büyük mükelleflerin de bu vergi dairesine bağlanacağını söyledi. Uygulamanın tüm Türkiye'yi kapsayacağını ve Ankara, İzmir gibi illerde de en kısa zamanda şube açılacağını da belirten Ulusoy, " Büyük mükelleflerin seçiminde, cirolar, ödenilen vergi ve aktif büyüklük kriterleri üzerinde duruyoruz. Buna uyan tüm firmalarda VIP sisteme geçeceğiz" dedi. VIP vergi uygulamasının amacının daha iyi hizmet olduğuna vurgu yapan Ulusoy, illerin vergi gelirlerinde bir değişiklik hedeflerinin olmadığını ifade etti. "İstanbul dışından gelen vergilerin tekrar o illere geri ödenmesi gerekir" diyen Ulusoy, "Henüz yasal bir düzenleme yok. Ancak böyle bir sorun yaşanmayacaktır. Önlemleri alınacaktır" dedi.
Belediyeler toplanan vergiden yüzde 5 pay alıyor
Vergi Usul Kanunu'na göre vergi, hangi ilin vergi dairesine yatırılmış ise o ile toplanan verginin yüzde 5'i geri ödeniyor.
İllerin en büyük sorunlarından biri vergi gelirlerinden hak ettiği payı alamamak. Adana, Bursa Gaziantep Kayseri Manisa gibi illerde yüzlerce fabrika bulunmasına rağmen bu fabrikaların bir çoğunun genel merkezi İstanbul'da yer alıyor. Dolayısıyla vergilerini de İstanbul'a ödüyor .
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİN BÜTÇELERİ
VE VERGİLERDEN ALDIKLARI PAY (milyon YTL)
Bütçeye vergi katkısı | Belediye bütçesi | |
İstanbul | 1,731 | 4,85 |
Ankara | 671 | 2,1 |
İzmir | 414 | 1,18 |
Kocaeli | 316 | 977 |
Bursa | 154 | 600 |
Mersin | 81 | 130 |
Antalya | 63 | 371 |
Eskişehir | 39 | 150 |
Samsun | 33 | 128 |
Kayseri | 49 | 600 |
Konya | 49 | 425 |
Adana | 77 | 120 |
Sakarya | 24 | 118 |
Erzurum | 21 | 67 |
Gaziantep | 48 | 140 |
Diyarbakır | 34 | 65 |
(Kaynak: Referans Gazetesi | 09.01.2007)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.