Yılmaz Dönmez
Yeminli Mali Müşavir
Gelir İdaresi E. Grup Müdürü
ydonmez@ninovaymm.com

Hakedişler Üzerinden Kesilen Stopajın Mahsup Sorunu

Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 inci ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddeleri uyarınca yıllara yayğın inşaat ve onarım işlerinde hakediş ödemelerinden % 3 oranında Stopaj yapılmaktadır.

Yapılan bu Stopaj, yıllara yaygın inşaat ve onarım işinin bittiği yıla ilişkin hesaplanan Kurumlar/Gelir Vergisinden mahsup edilir ve genellikle de iade edilmesi gereken vergi çıkar.

Genellikle diyoruz, çünkü ödenecek vergi çıkabilmesi için yıllara yaygın inşaat ve onarım işinden en az net % 15 kar elde edilmesi gerekir. Bu kadar yüksek karlılık olmadığı için de yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinde hakedişlerden kesilen vergiler nedeniyle işin bittiği yıl beyannamesinde iade edilmesi gereken vergi çıkmaktadır.

252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca; 10.000 TL’ye kadar nakden iadeler, Teminat ve Vergi İnceleme Raporu/Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu olmaksızın yapılabilmektedir.

Süresinde Yeminli Mali Müşavirle tam tasdik sözleşmesi yapmış bulunan firmaların 10.000 TL ila 100.000 TL arasındaki nakden iade talepleri de Teminat ve Vergi İnceleme Raporu aranmaksızın Vergi Dairelerince yerine getirilmektedir.

100.000 TL’nin üzerindeki nakden iade talepleri ise; firma, süresinde tam tasdik sözleşmesi yapmış olsa bile, Teminat veya Vergi İnceleme Raporu ile yerine getirilir. Teminat, Vergi İnceleme Raporu sonucuna göre çözülür.

Firmaların, hakedişlerinden kesilen stopaj nedeniyle hak ettikleri iadelerini, tutar sınırlaması olmaksızın, kendilerinin diğer vergi borçlarına mahsuben iade talep etme hakkı da bulunmaktadır.

Firmalar dilerlerse ortağı bulundukları adi ortaklık veya kollektif şirketlerin müteselsilen sorumlu oldukları vergi borçlarına da mahsuben iade talebinde bulunabilirler.
Bu taleplerin yerine getirilebilmesi için, iade alacaklısı mükellefin muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması ve mahsup dilekçesinde adi ortaklık veya kollektif şirketin hangi dönem borçları için mahsup talep edildiğinin belirtilmesi gerekir.
Firmaların muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması halinde, iade alacağının sonraki dönemlerde muaccel hale gelecek vergi borçlarına mahsubu mümkündür.

Son dönemlerde firmalar, yapım işleriyle ilgili ihalelere değişik nedenlerle birlikte girmek zorunda kalmaktadırlar. Genellikle de bir kaç firma iş ortaklığı kurmak suretiyle bu ihalelere girmekte ve bu şekilde ihale iş ortaklığına kalabilmektedir. Yapım işinin tamamlanmasıyla da iş ortaklığı sona ermektedir.

İş ortaklığı adına Vergi Dairesinde mükellefiyet tesis ettirilmesi yeterlidir. Dolayısıyla ticaret sicile herhangi bir tescil gerekmemektedir.

Yapım işinin veya yıllara yaygın inşaat ve onarım işinin bitmesiyle kar ve zarar hesaplanmakta ve ortaya çıkan kar veya zarar, iş ortaklığı adına verilen Kurumlar Vergisi beyannamesiyle beyan edilmektedir.

Yukarıda da belirttiğimiz üzere, net karlılığın % 15’in altında kaldığı işlerde iş ortaklığına, hakedişlerden kesilen vergilerin bir kısmının, iadesi söz konusu olmaktadır.

Yazımızın başlığında vurgulamak istediğimiz sorun da burada başlamaktadır. İş ortaklığını meydana getiren firmalar, iş ortaklığından kaynaklanan iadeleri, kendi vergi borçlarına mahsup etmek istemektedirler.

Kendi vergi borçlarına mahsup talebinde bulunan firmalara, Vergi İdaresince diğer ortağından noterli onaylı muvafakatname getir denilmektedir. Ortağınızla aranızda herhangi bir sorun yaşanmıyorsa Vergi İdaresinin istediği noter onaylı muvafakatnameyi ortağınızdan alabilirsiniz ve iş ortaklığının iade alacağını kendi vergi borçlarına mahsup edebilirsiniz.

Peki iş ortaklığını meydana getiren diğer firma ve/veya firmalarla sorunlar yaşamaktaysanız ve muvafakatname alamıyorsanız ne olacaktır?

Yukarıda belirttiğimiz sorun istisnai bir durum da değildir. Hemen hemen tüm ortaklıklarda yaşanan bir sorundur diyebiliriz. Bu nedenle noter onaylı muvafakatname talebinin açıklığa kavuşturulmasında fayda vardır.

Vergi İdaresi noter onaylı muvafakatname talep ederken herhangi bir ayırıma gitmeksizin diğer ortağın veya ortakların onayını talep etmektedir. Bizim görüşümüze göre bu yanlıştır.

Vergi mevzuatına göre bir araya gelen firmalar, isterlerse Adi Ortaklık şeklinde Gelir Vergisi, isterlerse de İş Ortaklığı şeklinde Kurumlar Vergisi mükellefiyeti tesis ettirebilmektedirler. Yani firmaların seçme hakları bulunmaktadır.

Adi ortaklık şeklinde mükellefiyet tesis ettirilmesi durumunda yukarıda belirttiğimiz sorunlar yaşanmamaktadır. En azından adi ortaklık hissesine isabet eden iade alacağı için.

İş ortaklığı olarak Kurumlar Vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmişse, iş ortaklığının hakedişler nedeniyle almaya hak kazandığı iade tutarının, iş ortaklığını meydana getiren ortakların vergi borçlarına mahsup işlemi için diğer ortak/ortakların muvafakatnamesi aranmaktadır.

Bir seçim yapıyorsunuz ve bu seçim sonucunda kendi hissenize isabet eden iade alacağınızın kendi vergi borcunuza mahsubunun yapılabilmesi için diğer ortak veya ortaklarınızın noter onaylı muvafakatini almanız gerekiyor.

Ortak veya ortaklarınızla sorunlar yaşadıysanız veya yaşıyorsanız, Vergi İdaresinin talep ettiği noter onaylı muvafakati almanız imkanız demektir.

Bir tarafta devletten alacağınız var, diğer tarafta devlete ödemeniz gereken vergiler bulunmakta ama bu ikisini birbirinden mahsup etmek için üçüncü şahısların izni gerekiyor.

İzin alamadığınız için de vergi borcunuzun her geçen gün arttığına mı yanarsanız, vergi borcunuz olduğu için kaçan ihalelere mi yanarsınız, ya da izin alabilmek için verdiğiniz tavizlere mi yanarsınız?

Yapılan seçimin sonucu bu kadar ağır olmamalı. Bu nedenle Vergi İdaresince noter onaylı muvafakatname talep edilirken; bir ayırıma gidilmeli ve kendi hissesine isabet eden tutardan daha fazla tutarı, vergi borcuna mahsup talep eden firmadan diğer ortakların noter onaylı muvafakati talep edilmelidir.

Kendi hissesine isabet eden iade tutarını, kendi vergi borçlarına mahsup talep eden firmadan ise ayrıca bir muvafakatname talep edilmemelidir.

 

11.06.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.