Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Ar-Ge Harcamaları Kazançtan Nasıl İndirilir? Uygulamalı Örnek

Değerli okurlar, bu hafta Ar-Ge merkezlerinde yürütülen Ar-Ge harcamalarının şirket kazancından hangi şartlarda ve nasıl tenzil edileceğini teorik anlatımdan ziyade okuyucunun daha iyi anlaması için doğrudan uygulamalı bir örnekle ele alacağız.

AR-GE İNDİRİMİNE KONU HARCAMALAR

Ar-Ge indirimine konu harcamalar aşağıdaki gibidir

1. İlk Madde Malzeme Giderleri

2. İşçi Ücret ve Giderleri

3. Genel Giderler

01 Elektrik, Gaz, Su Giderleri

02 Haberleşme Giderleri

03 Bakım Onarım Giderleri

04 Personel Yemek Giderleri

05 Personel Taşıma Giderleri

06 Bilgi İşlem Giderleri

07 Kira Giderleri

08 Diğer Çeşitli Giderler gibi

4. Genel Giderler

5. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler

6. Vergi Resim ve Harçlar

01 İthal Mallar Gümrük Vergileri

02 Ar-Ge Taşınmazları Vergileri

03 Diğer

7. Amortisman ve Tükenme Payları

01 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Bina Amortismanı

02 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Mak. ve Teçh. Amortismanı

03 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Taşıtlar Amortismanı

04 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Demirbaş Amortismanı

04 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. MODV  Amortismanı

8. Finansman Giderleri

Şirketin yapmış olduğu harcamalara ait tablo aşağıdaki gibidir;

HARCAMANIN TÜRÜ		TUTARI (TL)
01 İlk Madde Malzeme Giderleri		524.458,00
02 İşçi Ücret ve Giderleri		4.562.145,00
03 Genel Giderler	01 Elektrik, Gaz, Su Giderleri	35.000,00
	02 Haberleşme Giderleri	12351
	03 Bakım Onarım Giderleri	15.231,15
	04 Personel Yemek Giderleri	253.212,00
	05 Personel Taşıma Giderleri	87.965,00
	06 Bilgi İşlem Giderleri	457.852,00
	07 Kira Giderleri	335.555,00
	08 Diğer Çeşitli Giderler	657.896,00
Genel Giderler Toplamı		1.855.062,15
04 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler	01 İşletme Dışından Sağlanan Teknik Destek	55.028,00
	02 İşletme Dışından Sağlanan Mesleki Destek	12.356,00
	03 İşletme Dışından Sağlanan Test, Laboratuvar ve Analiz Hizmetleri	23.666,00
	04 İşletme Dışından Sağlanan Hukuki Danışmanlık Hizmetleri
	05 İşletme Dışından Sağlanan Bilimsel Danışmanlık Hizmetleri
	06 İşletme Dışından Sağlanan Diğer Hizmetleri
Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Toplamı		67.384,00
05 Vergi Resim ve Harçlar	01 İthal Mallar Gümrük Vergileri
	02 Ar-Ge Taşınmazları Vergileri
	03 Diğer	355,63
Vergi Resim ve Harçlar Toplamı		355,63
06 Amortisman Ve Tükenme Payları	01 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Bina Amortismanı
	02 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Mak. ve Teçh. Amortismanı	225.548,00
	03 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Taşıtlar Amortismanı	112.555,00
	04 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. Demirbaş Amortismanı	320.012,36
	04 Doğrudan Ar-Ge Faaliyetinde Kul. MODV  Amortismanı	15.525,36
Amortisman ve Tükenme Payları		673.640,72
07 Finansman Giderleri		0
GENEL TOPLAM		7.683.045,50

Görüldüğü üzere şirket toplamda 7.683.045,50 TL’lik Ar-Ge ve yenilik harcamaları kapsamında harcama yapmıştır.

PERSONEL GİDERLERİ HAKKINDA HATIRLATMA

Ar-Ge harcamalarının yapıldığı ilgili yıla ait çalıştırılan Ar-Ge personeline yönelik olarak SGK’ya verilen aylık bildirgelerin bir örneğinin mutlaka muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Mevzuatımız ayrıca Ar-Ge personeli ile Ar-Ge personeli sayısının %10’una kadar destek personeline yapılan ücret ödemelerinin matrahtan tenziline müsaade etmektedir. 5746 sayılı Kanunda veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yer alan “Sigorta primi desteği” çerçevesinde şirketlerce Ar-Ge personeli ile destek personeline sağlanan destek, teşvik ve istisnaların; Şirket Ar-Ge merkezi personel maliyetlerinden düşülerek hesaplamaların yapılması gerekmektedir. Bu durum altını çizeceğimiz önemli detaylardan biridir

DIŞARIDAN SATIN ALINAN DANIŞMANLIK, EKSPERTİZ VE BENZERİ HİZMETLERE İLİŞKİN

Önemle hatırlatmak isteriz ki, şirketlerce dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler için yapılacak harcamalar Ar-Ge ve yenilik harcaması kapsamında yapılan toplam harcama tutarının en fazla % 50’si olarak hesaplanmalıdır. Bu da altını çizeceğimiz önemli detaylardan biridir.

ÖNCEKİ DÖNEMDEN DEVREDEN AR-GE İNDİRİMİNE İLİŞKİN ENDEKSLEME

Şirketin önceki dönemden devreden Ar-Ge indiriminin olduğunu varsayalım. Bu takdirde örnek endeksleme tablosu aşağıdaki gibidir.

2021 YILI ENDEKSLEME		TUTARI (TL)
Önceki Dönemden Devreden Ar-Ge İndirimi Tutarı		20.000.000,00
Endeksleme Tutarı (14.389.678,79* % 36,20 =)	0,362	7.240.000,00
İndirim Konusu Yapılabilecek Devreden Toplam Ar-Ge İndirimi		27.240.000,00

İLGİLİ DÖNEMDE AR-GE HARCAMALARI İÇİN ALINAN DESTEK TUTARI HAKKINDA HATIRLATMA

Şirketin Ar-Ge harcamalarının yapıldığı dönemde TÜBİTAK’tan Ar-Ge faaliyetleri kapsamında 2.000.000 TL destek aldığı varsayıldın. Bu tutarın ilgili dönemde indirime konu olacak Ar-Ge tutarından tenzil edilmesi gerektiğini önemle hatırlatırım. Makalenin ilerleyen safhasında örnekte de görülecektir.

AR-GE HARCAMALARININ TAMAMININ SİPARİŞE DAYALI OLDUĞU VARSAYIMINDA HESAPLAMA ŞEKLİ

Değerli okurlar, Ar-Ge harcamalarının tamamının siparişe dayalı değilde normal harcamalar olması halinde 7.683.045,50 TL’lik Ar-Ge harcamasının tamamı indirim konusu yapılabilecektir. Oysa siparişe dayalı olması halinde, Ar-Ge Merkezleri harcamalarından dolayı hak kazandıkları Ar-Ge indirimi tutarını müşterileri ile paylaşabilmektedir. Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan harcamaların %50 si bu merkezler tarafından, kalan %50’si siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Ar-Ge indirimi olarak kullanılabilmektedir.

Siparişe dayalı olarak yapılan toplam harcamalar makalemizin ilk tablosunda da görüleceği üzere 7.683.045,50 TL’dir.

Siparişi Dayalı Ar-Ge Harcaması	7.683.045,50
Siparişi Dayalı Ar-Ge Harcaması Dışındaki Ar-Ge Harcamaları	0,00
TOPLAM AR-GE HARCAMALARI	7.683.045,50
Teşvik ve Hibe Tutarı	2.000.000,00
Kalan	5.683.045,50
İlgili dönemde yıl içinde dışarıdaki şirketlere yararlandırılan %50 Ar-Ge İndirim Tutarları Toplamı	2.841.522,75
Siparişi Alanın Yararlanacağı Ar-Ge İndirimi %50	2.841.522,75
Siparişi Verenin Yararlanacağı Ar-Ge İndirimi %50	2.841.522,75

KURUMLAR VERGİSİNDEN İNDİRİM KONUSU YAPILACAK AR-GE İNDİRİM TUTARI

Görüldüğü üzere şirket tarafından Ar-Ge merkezinde ilgili hesap döneminde yapılan Ar-Ge faaliyetleri nedeniyle 7.683.045,50-TL harcama yapılmıştır. İndirime konu tutara ilişkin tablo aşağıdaki gibidir.

Siparişi Dayalı Ar-Ge Harcaması	7.683.045,50
Siparişi Dayalı Ar-Ge Harcaması Dışındaki Ar-Ge Harcamaları	0,00
TOPLAM AR-GE HARCAMALARI	7.683.045,50
Teşvik ve Hibe Tutarı	2.000.000,00
Kalan	5.683.045,50
Ar-Ge İndirim Oranı	%100
Yararlanılabilecek Arge İndirimi (%100*5.683.045,50=)	5.683.045,50
İlgili dönemde yıl içinde dışarıdaki şirketlere yararlandırılan %50 Ar-Ge İndirim Tutarları Toplamı	2.841.522,75
Siparişi Alanın Yararlanacağı Ar-Ge İndirimi %50	2.841.522,75
Siparişi Alanın Yararlanacağı Ar-Ge İndirimi %50	2.841.522,75
Önceki Dönemden Devreden Endekslenmiş Ar-Ge İndirimi Tutarı	27.240.000,00
İlgili Yılda İndirime Konu Edilebilecek Ar-Ge İnd. Toplam Tutarı	30.081.522,75

Görüldüğü üzere şirketin ilgili yılda gelir/kurumlar vergisi beyannamesinden indirim konusu yapacağı toplam Ar-Ge indirim tutarı 30.081.522,75 TL’dir. Kazancın yetersiz olması halinde bu tutarın tamamı indirim konusu yapılamadığı takdirde kalan tutar sonraki döneme devredecek ve endeksleme tabi tutulacaktır.

10.08.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.