YMM Aydın Şahin IBAN İncelemelerinde Hangi Cezalar Çıkabilir? (24.04.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

YAZARLARIMIZ

İbrahim Akbayrak
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
info@duzeyymm.com

Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Düzenleme ve Uygulama Rehberi

Plastik poşetlerin ücretlendirilmesi, satışı yapan taraflar nezdinde beyanı ve ödenmesi, izlenmesi, kontrol ve denetimi ile ceza hususlarını içeren düzenlemeler gerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı internet sitesinde gerekse Hazine ve Maliye Bakanlığı internet sitesinde yayımlanmıştır.

Bildirim ve beyan sistemi çalışmaları da büyük ölçüde tamamlanmış olup, buna ilişkin açıklamalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı internet sitesinde sıkça sorulan sorular bölümünde yapılmıştır.

Böylece plastik poşet beyan dönemi başlamış olup, yeni bir beyanname sisteme dahil olmuştur.

ÜCRETE TABİ PLASTİK POŞETLER

Faaliyet türü ayrımı olmaksızın elektronik ticaret dahil toptan ve perakende tüm satış noktalarında plastik poşetlerin satışı ücrete tabidir.(tekstil, oyuncak, elektronik, unlu mamuller, giyim, gıda v.b.)
Plastik poşetler: plastikten yapılmış, satış noktalarında tüketicilere mal veya ürünleri taşıma amacıyla temin edilen saplı veya sapsız poşetler olarak tanımlanmıştır.

ÜCRETLENDİRME

Şatış noktaları plastik poşetleri asgari 25 kuruş olmak üzere ücret karşılığı satmak ve tahsil ettikleri ücretleri satış belgelerinde adet bazlı göstermekle yükümlüdür.

ÜCRETTEN MUAF PLASTİK POŞETLER

Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdalar için birincil ambalaj olarak kullanılan (doğrudan gıda ile teması bulunan) ve gıda hijyenini sağlayan poşetler

(Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 50x35 cm ebadından küçük poşetler bu kapsamda)

Tekstil ürünlerinden dokumalı veya dokumasız metodla yapılmış torba/poşet/çantalar plastik içeren malzemeler içerse dahi ücrete tabi değildir.
Canlı sucul hayvanların satışının yapıldığı yerlerde sadece söz konusu canlıların su içerisinde taşındığı birincil poşetler ücrete tabi değildir. Örneğin akvaryum balığının su dolu poşetle satılması ve taşınması bu kapsamdadır. İkinci bir poşete konulması halinde ve bu poşette ücrete tabi poşet şartlarını taşıyorsa bu poşette ücretli satılacaktır.
Yumrulu veya benzer tohumlu bitkilerin satışı için kullanılan birincil poşetler ücrete tabi değildir. Çiçekçilerdeki süs bitkileri ve çiçeklerin toprak ihtiva eden poşetle satılması bu kapsamdadır. Ekstra bir poşet verilmesi halinde poşet ücrete tabi bir poşet ise ücretlendirilir.
Ürün satışı yapılmayan hizmet firmalarında verilen poşetler ücrete tabi değildir. (Terzihane, Kuru Temizleme, Lostra, Tamirhane, Görüntüleme Merkezi, Laboratuar v.b )
Hizmet firmalarında bir ürün satışı yapıyorlarsa, bu ürünü koydukları poşetler ücrete tabidir.
Kargo poşetleri ücrete tabi değildir.
Gümrüksüz bölgelerde yer alan satış noktalarından duty free ve free shop gibi satın alınan ürünler için verilen plastik poşetler ücrete tabi değildir.
Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 20x35 cm ebadından küçük poşetler ücrete tabi değildir.

GIDA HİJYENİ AÇIŞINDAN MUAFLIK

Toptan veya perakende satış noktalarında;

1- Açıkta satılan ekmek, kuru bakliyat, meyve, sebze, şarküteri ürünleri ve benzeri gibi gıdalar ile doğrudan temas eden,

2- Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,

3- 50X35 cm ebadından küçük olan,

Poşetler ücretsiz olarak verilebilirler.

Muafiyet için bu poşetlerin yukarıda verilen üç temel şartı aynı anda sağlıyor olması gerekmektedir.

Satış noktalarında herhangi bir yerde kasada, pastane reyonunda v.s. çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olan plastik alışveriş poşetleri açıkta satılan gıdaların hijyeni dışındaki herhangi bir amaç için ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.
Hışır poşet olarak tabir edilen poşetler hijyen dışında taşıma amaçlı kullandırılamaz.

KARGO POŞETLERİNDE MUAFLIK

Kargo işlemleri için kargo firması poşetleri ücretlendirmeden muaftır.
Kargo göndericilerinin kendi plastik kargo poşetleri ile gönderilmek üzere kullanılan ve üzerlerine sadece kargo firmalarınca etiket yapıştırılan plastik poşetler de ücretlendirmeden muaftır.
Kargo poşeti içerisinde tüketiciye kullanmak üzere plastik alışveriş poşeti sunulması halinde bu poşetler ücretlendirmeye tabidir.

Kargo poşetleri Çevre Kanunu ekli (1) listesinde “plastik poşetler haricindeki plastikler” sınıfında yer almakta olduklarından, Geri Kazanım Katılım Payı uygulaması yükümlülüğüne tabidir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin alt mevzuat çalışmaları devam etmekte olup Bakanlıkça ayrıca duyuru yapılacaktır.

ECZANELERDE MUAFLIK

Eczanelerde ;

Sadece ilaçlar için verilen,
Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,
20 X 35 cm ebadından küçük olan,

Poşetler ücretten muaf olup ücretsiz olarak verilebilir.

Muafiyet için bu poşetlerin yukarıda verilen üç temel şartı aynı anda sağlıyor olması gerekmekte olup bu üç şarttan herhangi birini sağlamayan plastik poşetler ücretli satış uygulamasına tabidir.

Başka bir ifade ile;

İlaçlar haricinde başka ürünler için kullanılan tüm plastik poşetler istisnasız olarak ücretlendirmeye tabidir.
Çift kat kalındığı 15 mikrondan büyük tüm plastik poşetler ücretlendirmeye tabidir.
Ebatları 20X35 cm ölçülerinden büyük tüm plastik poşetler ücretlendirmeye tabidir.
Eczanelerde, çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olan plastik poşetler ilaçların taşınması amacı dışındaki herhangi bir amaç için ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.

UZAKTAN SATIŞLARDA MUAFLIK

Elektronik ticaret kapsamında satış yapan firmaların tamamı 31 Mart 2019 tarihine kadar alternatif taşıma ekipmanı temin etmesi zorunludur.
Bu süre dahilinde ve sonrasında kullanıcı veya tüketiciye elektronik satış esnasında plastik poşet isteyip istemediği sorulmalıdır.

Tüketici tarafından plastik poşet seçeneği tercih edilmesi halinde, poşetlerin satışı zorunludur ve bu poşetler de ücrete tabidir.

PLASTİK DIŞI POŞETLERDE MUAFLIK

Bakanlığımız tarafından sadece belirli plastik poşetlerin ücretlendirilmesine yönelik düzenleme ve sınırlama getirilmiş olup plastik poşetler haricinde kalan (Kağıt, Karton, tekstil vb malzemeden imal) taşıma poşetlerine uygulanacak olan poşet ücretleri,

Satış noktalarının kendi kararına bağlıdır.

PLASTİK POŞETTEN VAZGEÇİLMESİ

Plastik poşetten vazgeçerek kağıt ve bez gibi başka tür poşet kullananlar;

Söz konusu satış noktaları, eğer 1 Ocak 2019’dan itibaren bir müddet plastik poşet satışı gerçekleştirdiler ise faaliyet gösterdikleri aylara ilişkin bildirimlerini yapmakla yükümlüdürler.

Stoklarında plastik poşet kalmayan ve plastik poşet alımı olmayan satış noktalarının beyan yapmalarına gerek olmamakla birlikte olası inceleme ve denetimlerde Bakanlık kayıtları esas alınacaktır.

GERİ KAZANIM KATILIM PAYININ HESAPLANMASI

2872 sayılı Çevre Kanunu ek 11 inci maddesi ve kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için perakende ve toptan satış noktası ayrımı olmaksızın geri kazanım katılıp payı tahsil edileceği hükme bağlanmıştır. Bu listeye göre, her bir plastik poşet için 15 kuruş/adet tahsil edilecektir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esasların 5/7 fıkrasında ücrete tabi plastik poşetler için;

Birim satış bedelinden

-Satış bedeli içindeki vergiler (25 kuruş içindeki kdv tutarı iç yüzde ile)

-geri kazanım katılım payı tutarı olan 15 kuruş

-poşetin alış maliyeti

düşelecektir.

Satış bedelinden arta kalan bir tutarın olması halinde, elde edilen gelirin de geri kazanım katılım payı tutarı ile birlikte aktarılması öngörülmüştür.

Örnek Uygulama:

1 adet poşeti 25 kuruşa satan, zorunlu giderleri (satış bedeli içindeki kdv + poşetim alım maliyeti) 8 kuruş, geri kazanım katılım payı 15 kuruş olan işletmenin hesaplaması nasıl olacaktır.

Tahsilat: 25 Kuruş

Zorunlu Gider: 8 Kuruş (4 kuruş satışta hesaplanan kdv + 4 kuruş poşetin kdv hariç alım bedeli)

Geri Kazanım Katılım Payı:15 Kuruş

Elde Edilen Ek Gelir: 2 Kuruş

Elde edilen 2 kuruşluk ek gelir, geri kazanım katılım yapı olan 15 kuruşla birlikte Bakanlığa aktarılacaktır.

MUHASEBE KAYDI

Örnek uygulamada yer alan satış bedeli 25 kuruş, zorunlu giderler (poşet alım maliyeti) ve geri kazanım katılım payı tutarlarının geçerli olduğu durumu, 10.000 adet alım ve 1.000 adet satış olması halinde muhasebeleştirelim.

-----------------------------------------------01.04.2019-------------------------------------------------------------

153 Ticari Mallar 400,00

191 İndirilecek Kdv 72,00

320 Satıcılar 472,00

1000 adet 4 kuruştan poşet alım kaydı

-----------------------------------------------30.04.2019-------------------------------------------------------------

100 Kasa 250,00

600 Yurtiçi Satışlar 211,86

391 Hesaplanan Kdv 38,14

1000 adet poşet satış kaydı

----------------------------------------------30.04.2019------------------------------------------------------------621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti 40,00

153 Ticari Mallar 40,00

Satılan poşetin maliyet kaydı

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------24.05.2019-----------------------------------------------------------

770 Genel Yönetim Giderleri 171,86

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 171,86

Poşet beyanı için vergi tahakkuku, ek gelir bedeli olan 21,86 TL dahil edilmiştir.

-----------------------------------------------31.05.2019----------------------------------------------------------
360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 171,86

102 Bankalar 171,86

Verginin ödenmesi kaydı.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

POŞET ÜRETİCİLERİNDE BEYAN

Plastik poşet üreticisi, ithalatçısı veya tedarikçileri Plastik Poşet Beyan Sistemi üzerinden değil Ambalaj Bilgi Sistemi üzerinden kayıt gerçekleştirecekler ve ambalaj bildiriminde bulunacaklardır.

Bu işletmelerin Ambalaj Bilgi Sisteminde kayıtları yoksa faaliyet gösterdikleri İl Müdürlüklerine başvurarak sisteme kayıt yaptırmaları gerekmektedir.

POŞET SATIŞ NOKTALARINDA BEYAN

Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olsun veya olmasın tüm toptan ve perakende satış noktaları.

Beyan vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içinde plastik poşet satışı yapmamış olsalar dahi bu beyannameyi beyan edilecek bilgim bulunmamaktadır seçeneğini işaretleyip boş olarak göndereceklerdir.

Faaliyetleri sırasında hiçbir şekilde plastik poşet kullanmayan veya yalnızca kağıt, karton, tekstil gibi plastik harici imal edilmiş poşet kullanan satış noktaları beyan vermeyeceklerdir.

Ücretlendirmeden muaf poşetleri müşteriye veren satış noktaları da bu poşetler için beyan vermeyeceklerdir.

BEYAN DÖNEMLERİ

Kurumlar vergisi mükellefleri aylık olarak,

Diğer tüm beyana tabi olanlar üç aylık, (Gelir vergisi mükellefleri, adi ortaklıklar v.s.)

Üç aylık verecek olanlar için dönemler:

1. dönem: Ocak-Şubat-Mart

2. dönem: Nisan-Mayıs-Haziran

3. dönem: Temmuz-Ağustos-Eylül

4. dönem: Ekim-Kasım-Aralık

Üç aylık beyanlarda aylık dönemsel bilgiler ayrı ayrı gösterilecektir.

BEYAN SÜRESİ

Satışın yapıldığı beyan dönemini takip eden ayın 24 üncü günü saat 23.59’a kadar ilgili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilir.

Aylık beyan verecek kurumlarda Örneğin Mayıs / 2019 dönemi için, 24 Haziran 2019’a kadar.

Üç aylık beyan verecek olanlarda Örneğin Haziran-Temmuz-Ağustos 2019 ayları için, 24 Eylül 2019’a kadar.

Kapsamda olup, beyan süresi içinde poşet satışı yapmamış olanlar, beyan edilecek bilgim yoktur seçeneğini işaretleyerek yine bu süre içinde beyanlarını göndereceklerdir.

TEBLİĞDEN ÖNCEKİ BEYANLARDA SÜRE

Geçici dönem uygulamasına göre;

Tebliğden önceki aylar olan 2019 Ocak Şubat Mart dönemleri için 24/04/2019 tarihine kadar beyan verilebilecektir.

Ocak Şubat Mart aylarına ilişkin geri kazanım katılım paylarının beyannamede ayrı ayrı bildirilmesi gerektiğinden, örneğin daha önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verilmiş olan Ocak 2019 beyanlarının da maliyeye verilecek beyannameye dahil edilmesi gerekmektedir.

BEYAN NEREYE VERİLECEK?

Kurum ve gelir mükellefleri için bağlı bulunulan vergi dairesine,

Kurum ve gelir mükellefiyeti olmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin vergi dairesine, gerçek kişiler dışında kalanlar için kanuni merkezin/işyerinin bulunduğu vergi dairesine verilir.

Şubeler için merkezin bulunduğu vergi dairesine verilir.

Adi ortaklıklar için adi ortaklığın vergi mükellefiyetinin bulunduğu yere adi ortaklık adına verilir.

BEYANI KİMLER VEREBİLİR?

Bizzat mükellefler verebilir. Beyannamelerini imzalatmak zorunda olmayan mükellefler. VUK Tebliği Sıra No:340

Gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti olmayan gerçek kişiler ve tüzel kişiler.

Aracılık yetkisi verilmiş olan gerçek ve tüzel kişiler. (Meslek mensupları, meslek odaları)

Aracılık yetkisi tebliğden önce alınmış ise, gerek meslek mensubu için, gerekse meslek odaları için aracılık hizmeti nedeniyle yeni bir sözleşmeye gerek yoktur.

BEYAN ONAYI-TAHAKKUK-ÖDEME

Beyan sistem tarafından ön kontrol yapıldıktan sonra kabul edilecektir.

Tahakkuka engel hata varsa hata kaynağı ile gönderene sistem tarafından bildirilecek, gönderen tarafından düzeltilip tekrar gönderilmesi istenecek.

Beyanın geçerliliği ve matematiksel hata içermediği sistemce saptanıp, onay verilmesi istenecektir.

Tahakkuk eden tutar beyanın verildiği ayın sonuna kadar vergi daireleri, ptt, bankalar, gib.gov.tr üzerinden banka kartı ve banka hesabından havale ile ödenebilecektir.

SÜRESİNDE BEYAN EDİLİP ÖDENMEYEN

Süresinde beyan verilip ödenmeyen durumlarda, 6183 sayılı Kanuna istinaden, düzenlenecek ödeme emrinin tebliği ile vade tarihinden itibaren gecikme zammı ile beraber takibe başlanır.

Ayrıca beyan edilmekle beraber ödenmeyen tutar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşılır.

BEYAN EDİLMEYEN/EKSİK BEYAN EDİLEN

Beyanın süresinde yapılmadığının/eksik beyan yapıldığının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşılması üzerine her bir dönem için ayrı ayrı belirtilmek suretiyle tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi için hazırlanan yazı mükellefe tebliğ edilir.

Yazının bir sureti ve tebliğ tarihi bilgisi vergi dairesi ile de paylaşılır.

Mükellefe yollanan yazıda belirtilen bir aylık sürenin son günü vade tarihi kabul edilerek vergi dairesince 6183 sayılı kanun kapsamında ödeme emri tebliği yollanır ve takibe başlanır.

Beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı uygulanarak tahsil yoluna gidilir.

SÜRESİNDEN SONRA BEYAN

Kanuni süresinden sonra ödeme süresinden önce verilirse;

Vade tarihi beyan edilen ayın sonu olduğundan henüz vade geçmemiş olacaktır. Bu nedenle;

Beyan edilmesi gereken son günden 24. gün ile ödendiği tarihe yani ayın son gününe kadar gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.

Ayrıca ilgiliye 2872 sayılı Kanuna göre idari para cezası verilmesi için durum vergi dairesince Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirilir.

Depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 TL idari para cezası uygulanır.

Beyan edilmesi gereken aydan sonra verilirse;

Katılım payı tutarı geç verilen beyannamenin verildiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir,

Bir aylık ödeme süresinin son günü vade tarihi kabul edilerek geç beyan edilen katılım payı tutarı için,

Beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı oranında faiz uygulanır.

Ayrıca ilgiliye 2872 sayılı Kanuna göre idari para cezası verilmesi için durum vergi dairesince Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirilir.

Depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 TL idari para cezası uygulanır.

DÜZELTME BEYANLARI

Süresinde veya süresi geçtikten sonra verilecek düzeltme beyanları daha önce verilen beyan bilgilerini de kapsayacak şekilde yani sıfırdan düzenleniyormuş gibi düzenlenecektir.

Beyanname süresinde verilmekle birlikte, beyan süresi geçtikten sonra düzeltme yapılırsa, düzeltmenin yapıldığı tarihe bakılıp;

Düzeltme tarihinde henüz ödeme vadesi geçmemiş ise gecikme faizi ile, ödeme vadesi geçmiş ise gecikme zammı ile tahsil edilecektir.

Düzeltme beyannamesi katılım payı tutarını azaltıcı nitelikte ise; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili il müdürlüklerinden görüş alınıp, alınan cevaba göre gerekli düzeltme işlemi yapılacaktır.

CEZA UYGULAMASI

Poşet imalatçıları için bildirim, satış noktaları için beyan yükümlülüğünü zamanında ve tam olarak yerine getirmeyenlere 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince 20/g bendine istinaden 18.037 TL idari para cezası kesilir. *
2872 sayılı Çevre Kanunu 20/z bendi ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ek 11 inci maddesine aykırı olarak katılım payı tutarının ödenmediği tespit edilirse, katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezası kesilir.
Ücretsiz poşet kullandıran, promosyon olarak veren ve muaf olan poşetleri usul ve esaslara aykırı kullandıran (örneğin hışır poşetler, belirtilen mikronun altında kalanlar) işyerlerine, 2872 sayılı Çevre Kanunu 20/z bendi bb alt bendine göre, depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 TL idari para cezası uygulanır.
Adli ceza olarak, bildirim ve bilgi verme yükümlüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu kişiler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümleri uygulanır.

*Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 31/12/2018 tarihli ve 30642 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2019/1 sayılı 2872 sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğine Göre.

YASAL DAYANAKLAR

2872 sayılı Çevre Kanunu, 11/08/1983 tarih ve 18132 sayılı Resmi Gazete.

10/12/2018 tarihli ve 30621 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.

25/12/2018 tarihli, 09/01/2018 tarihli ve 25/03/2019 tarihli Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünün yayınladığı Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar ile Bu Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar.

04/04/2018 tarihli ve 30735 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği.

19.04.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)