Yurtdışı borçlanmalarında ince noktalar / Sadettin Orhan

Soru: Sadettin Bey, babamın da teşvikiyle yaşım genç olmasına rağmen yurtdışı borçlanmamın (sigorta başlangıcım 2004) ilk 1200 gününü 2007'de 4/a'lı olarak borçlanarak ödedim.

Şimdi gene son 2 yılımı borçlanmak istiyorum. Etrafımdaki tanıdıklarım "Artık yurtdışı borçlanmalar 4/b'li olarak yapılacak" diyorlar. Acaba bu doğru mu? Yoksa ilk kez sigorta borçlanması yapacak olanları mı kapsıyor? Rana Dereli

Cevap: Rana Hanım, yurtdışı hizmet borçlanması konusu 3201 Sayılı Kanun'da düzenlenmiştir. Söz konusu kanunun 5. maddesine 17 Nisan 2008 tarihinde, "Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye'de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir" hükmü eklenmiştir. Buna göre siz daha önceki borçlanmanızı SSK (4/a) kapsamında yaptığınızdan, şu an Türkiye'de en son SSK statüsüne göre sigortalı bulunuyorsunuz. Dolayısıyla bundan sonra yapacağınız 2 yıllık borçlanma da SSK (4/a) kapsamında değerlendirilecektir. Daha önceki borçlanmanız 4/b kapsamında olsaydı ya da ilk defa borçlanma yapacak olsaydınız, şimdi 4/b kapsamında borçlanacak ve daha çok prim ödeyecektiniz. Şu halde babanıza, önceki borçlanma için sizi teşvikinden dolayı teşekkür edebilirsiniz.

Ablam nasıl emekli olur?

Soru: Sadettin Bey ben ablam hakkında bilgi almak istiyorum. Ablam Selver Mutlu 1950 Mart doğumlu. 20 Ekim 1999 yılında SSK girişi var. Toplam 729 gün SSK primi ödendi. Daha sonra 2009 Ocak ayından beri Bağ-Kur sigortalı hizmet listesinde 11 ay var ve aralıksız olarak ödüyor. Şimdiye kadar toplam 1.060 günü var. SSK'dan 3600 günden emekli olma şansı var mı? Veya SSK'dan emekli olması için ne yapması gerekiyor? Ayrıca ablam 1995 Bulgaristan göçmeni ve orada 20 yıl çalışmışlığı var. O yılları borçlanma hakkı var mı? Bize bilgi verirseniz memnun oluruz. Ürküş Mutlu

Cevap: Değerli okurum, ablanızın sigorta başlangıcı itibarıyla SSK'dan 3.600 günle değil, 4.500 gün, 25 yıl ve 58 yaş şartlarıyla emekli olma şansı var. Ancak Bulgaristan çalışmalarının 5 yıl 2 ayını borçlanırsa hem sigorta başlangıcı geriye çekilir hem de prim günü 3.600'ü geçer. Böylece 3.600 günle hemen emekli olabilir. Fakat borçlanma müracaatından önce bir işyerinden sigortalı (4/a'lı) olması gerekir. Çünkü yurtdışı borçlanmalarda bir kimsenin yapacağı borçlanma, en son tabi olduğu sigortalılık statüsüne göre belirlenir. Ablanız şu an itibarıyla Bağ-Kur (4/b) kapsamında prim ödediğinden, bir işyerinden SSK'lı olmadan borçlanma yaparsa, ödediği primler de Bağ-Kur'a sayılacaktır. Bu durumda da 3.600 yerine 5.400 günü doldurmak zorunda kalır.

1996 yılı için Bağ-Kur primi ödeyebilir miyim?

Soru: Sadettin Bey, ben 20.11.1970 doğumlu bayanım. 15.03.1996 yılında kurulan limited şirketine ortak oldum. Ancak aynı yılın 10. ayından itibaren prim yatırmaya başladım. Yani 7 aylık bir gecikme oldu. Bu konuda Bağ-Kur'dan herhangi bir itiraz gelmedi. Bu 7 aylık süreyi ödemem gerekir mi? Ödersem emeklilik yaşıma faydası olur mu? Ödersem kaç yaşımda, ödemezsem mevcut duruma göre ne zaman emekli olurum? SSK'ya geçersem daha erken yaşta emekli olabilir miyim? A. Yıldız

Cevap: Değerli okurum, eğer ortaklığa girer girmez Bağ-Kur sigortanızı başlatsaydınız 7200 prim günü ve 52 yaşınızı doldurarak emekli olacaktınız. Ancak mevcut başlangıcınızla yine 7200 gününü tamamlayarak 53 yaşınızda emekli olacaksınız. Yani yaş şartında bir yıllık gecikme söz konusu. Fakat şimdi geriye dönük olarak 1996 yılının primini ödeme şansınız bulunmuyor. Bundan sonra SSK'ya (4/a) geçmeniz yaş şartını değiştirmez sadece prim ödeme gün sayınız düşer. Yani emeklilik tarihinizde herhangi bir değişiklik olmaz.

 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 07.12.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.