BASINDAN YAZILAR
Ödenmeyen KDV Stok Beyanını Geçersiz Kılar Mı? / YMM Abdullah Tolu - MuhasebeTR

Ödenmeyen KDV Stok Beyanını Geçersiz Kılar Mı? / YMM Abdullah Tolu

7326 sayılı Kanunla ilgili başvuru sürelerinin sonuna yaklaştığımız bugünlerde, sahadan gelen sorular ve tereddüte düşen konular da giderek artmaya başladı. Peki, neden böyle oldu? Çünkü, başvurular özellikle bu günlerde yoğunlaşmaya başladı.

Başvurular bilerek mi son haftaya bırakıldı?

Kesinlikle hayır, başvurular bilerek son haftaya bırakılmadı. Bunun için başvuru sürecine bakılması yeterli!

9 Haziran – 31 Ağustos olarak belirlenen başvuru sürecini şöyle bir hatırlayalım: Kanun 9 Haziran’da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi, Maliye başvuru ekranını haklı bazı gerekçelerle 30 Haziran’da ancak kullanıma açabildi, 1 – 20 Temmuz arası mali tatil, 20 – 25 Temmuz arası kurban bayramı, 17 Ağustos’a kadar geçici vergi beyanı.

Başvuru için kaldı 6 gün

 

Mükellefler ve meslek mensupları kalan bu 6 gün içinde matrah ve vergi artırımı, borç yapılandırması ve işletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin işlemleri yapmaya ve gerekli başvuruları yapmaya çalışıyor! Yoğunlaşma tamamen bundan kaynaklanıyor.

Stok beyanında yaşanan tereddüt tam olarak ne?

Son birkaç gün içinde sahadan stok beyanı ile ilgili çok soru gelmeye başladı. Gelen sorular şu şekilde: Stok beyanı nedeniyle tahakkuk eden KDV süresinde ödenmezse, stok beyanı geçerli olur mu? KDV indirimi için ödeme şartı var mı? Ödenmeyen KDV indirilebilir mi?

Stok beyanı nedir?

Stok beyanı ile; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan yani faturasız emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları yasal kayıtlarına intikal ettirmek suretiyle, kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirme imkânı sağlanıyor (7326 sayılı Kanun, Mad. 6).

Kimler stok beyanında bulunabiliyor?  

Tüm gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin (serbest meslek erbabı, ferdi ticari işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları) stok beyanında bulunmaları mümkün bulunuyor.

Stok beyanında başvuru süresi 31 Ağustos’ta (bu tarih dahil) sona eriyor!

Mükelleflerin, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dahil) kadar KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine verecekleri beyanname ve eki envanter listesiyle bildirmeleri gerekiyor (1 No.lu Tebliğ ekinde yer alan beyanname (EK:18) ve Envanter Listesi (EK:19)). Ekinde envanter listesi olmayan beyannameler kabul edilmiyor!

Hangi kıymetler stok beyanına konu olabiliyor?

Faturasız olarak satın alınmış emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların “stok affı” kapsamında kayıtlara alınabilmesi için, bunların teslimlerinin KDV’ye tabi olması ve aşağıdaki oranlarda KDV ödenmesi gerekiyor.  Ödenecek KDV, kayıtlara alınacak malın tabi olduğu KDV oranına göre değişiklik gösteriyor.

Bu şekilde kayıtlara intikal ettirilecek;

- Makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtia genel orana (yüzde 18) tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden yüzde 9,

- Makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtia indirimli orana (yüzde 1, yüzde 8) tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı (yüzde yarım, yüzde 4)

KDV ödenmesi gerekiyor.

Teslimleri KDV’den istisna olan kıymetler için stok beyanı yapılabiliyor mu?

Yukarıda da ifade edildiği üzere, faturasız olarak satın alınmış emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların “stok beyanı” kapsamında kayıtlara alınabilmesi için mutlak suretle bunların teslimlerinin KDV’ye tabi olması ve belirlenmiş oranlarda KDV ödenmesi gerekiyor. Dolayısıyla, basılı kitap ve süreli yayınlar dışında teslimleri KDV’den istisna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için stok beyanında bulunulması mümkün bulunmuyor. Örneğin, teslimleri KDV’den istisna bulunan atık ve hurdalarla ilgili olarak stok beyanında bulunulması söz konusu değil. Bunun tek istisnası, teslimleri KDV’den istisna bulunan basılı kitap ve süreli yayınlar. Bunların stok beyanı için ise yüzde 4 oranında KDV hesaplanması ve ödenmesi gerekiyor.

KDV’nin en geç 31 Ağustos’a (bu tarih dahil) kadar ödenmesi gerekiyor

Stok beyanına ilişkin beyanname ve envanter listesinin en geç 31 Ağustos 2021 tarihine kadar verilmesi ve tahakkuk eden KDV’nin de aynı süre içerisinde ödenmesi gerekiyor.

Stok beyanıyla ilgili ödenen KDV’ler indirim konusu yapılabilir mi?

Sadece emtia (basılı kitap ve süreli yayınlar dahil) stok beyanı üzerinden hesaplanan KDV ancak ödenmesi halinde indirim konusu yapılabiliyor. Ödenmediği sürece bu KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün bulunmuyor. Çünkü, söz konusu KDV’nin indirimi, ödenmiş olması koşuluna bağlanmış bulunuyor. 

Ayrıca, stok beyanı kapsamında beyan edilen emtia nedeniyle ödenen KDV’nin, emtianın iade hakkı tanınan işlemlerde kullanılması durumunda, iadesi de talep edilebiliyor. Ancak, Kanundaki özel hüküm nedeniyle teslimleri KDV’den istisna bulunan basılı kitap ve süreli yayınlar için beyan edilerek ödenen KDV’nin iadesi talep edilemiyor.

Öte yandan, bu kapsamda beyan edilen makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden hesaplanarak ödenen KDV ise, maalesef ilgili düzenleme gereği indirim konusu yapılamıyor. İndirim konusu yapılamayan bu vergi ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak dikkate alınabiliyor.

Peki, hesaplanan KDV’ler 31 Ağustos’a kadar ödenmezse stok beyanı geçersiz mi olacak?

Tabi ki hayır!

Maliye’nin Genel Tebliğde yer alan düzenlemesi: STOK BEYANI GEÇERLİ!

1 No.lu 7326 sayılı Kanun Genel Tebliğinde,  7326 sayılı Kanunun 6. maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri uyarınca mükelleflerin kendilerince veya ilgili meslek kuruluşlarınca belirlenecek rayiç bedel üzerinden beyan edilerek kayıtlara intikal ettirilecek makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı, teslimleri KDV’den istisna bulunan basılı kitap ve süreli yayınlar için % 4 oranı esas alınmak suretiyle KDV hesaplanarak, örneği bu Tebliğ ekinde yer alan (Ek:18 ve Ek:19) KDV stok beyanına ilişkin beyanname ve envanter listesinin, kağıt ortamında veya elektronik ortamda sorumlu sıfatıyla verileceği, söz konusu beyanın, en geç 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar yapılacağı ve tahakkuk edecek verginin de aynı süre içinde ödeneceği açıklanmış bulunuyor. 

Dolayısıyla, gerek 7326 sayılı Kanunda gerekse 1 No.lu Tebliğde, stok beyanı üzerine tahakkuk eden KDV’nin ödenmemesi halinde, stok beyanının geçersiz sayılacağına dair herhangi bir düzenleme veya açıklama bulunmuyor. Bu düzenlemelerin mefhum-u muhalifinden hareket edildiğinde, stok beyanı nedeniyle tahakkuk eden KDV’nin 31 Ağustos’a kadar (bu tarih dahil) ödenmese dahi stok beyanının geçerli olacağı, sadece ödenmeyen bu KDV’nin indirim konusu yapılamayacağı sonucuna ulaşılıyor. Beyan edilen ancak ödenmeyen bu KDV’lerin genel hükümler çerçevesinde 6183 sayılı Kanun kapsamında gecikme zammı uygulanarak takip ve tahsil edilmesi gerekiyor.

Önceki yapılandırma yasaları ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sayfasında yayınlanan ilgili yapılandırma kanunu bilgilendirme toplantısı soru ve cevapları bölümünde de, stok beyanı ile ilgili olarak hesaplanan KDV’nin ödenmemesi halinde yaptırımının ne olacağı sorusuna, kayıtların düzeltilmesi hususunda ilgili yapılandırma yasasından yararlanılmaya devam edileceği, ancak tahakkuk eden KDV’nin ödenmeyen kısmına 6183 sayılı Kanun kapsamında takibat yapılacağı cevabı verilmiş bulunuyor.

Geçmiş dönem uygulamaları da bu doğrultuda olmasına rağmen, mükellefler ve meslek mensupları, 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılacak stok beyanı nedeniyle hesaplanan KDV’nin 31 Ağustos’a kadar (bu tarih dahil) ödenmemesi halinde, stok beyanlarının geçersiz sayılıp sayılmayacağı konusunda ciddi anlamda tereddüte düşmüş bulunuyorlar.

Maliye’nin Yeni Tarihli Yazısı: STOK BEYANI GEÇERSİZ OLMAYACAK!

Maliye, stok beyanı nedeniyle tahakkuk eden KDV’nin süresinde ödenmemesinin stok beyanını geçersiz kılmadığını ve 7326 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmaya engel bir durumun söz konusu olmadığını, sadece beyan edilen emtia üzerinden hesaplanan KDV ödenmesi şartıyla indirim konusu yapılabildiğinden, beyan edilen ancak süresinde ödenmeyen bu verginin ödendiği dönemde indirim konusu yapılabileceğini açıkladı.

Söz konusu yazının sonuç bölümü aynen şu şekilde:

“7326 sayılı Kanunun 6/1-c maddesi kapsamında süresinde stok beyanında bulunulması üzerine tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi 7326 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmaya engel değildir. Ancak, emtia üzerinden beyan edilen vergi ödenmesi şartıyla indirilebileceğinden, emtia üzerinden beyan edilen ancak süresinde ödenmeyen verginin ödemenin yapıldığı vergilendirme dönemine ilişkin 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, beyan edilen ancak süresinde ödenmeyen vergiler için 6183 sayılı Kanun kapsamında gecikme zammı uygulanacağı tabiidir.” (GİB’in Bursa VDB’ye gönderdiği 23.08.2021 tarihli ve 96891 sayılı yazısı)

Sonuç olarak;

Maliye, bu yazısı ile sahada ortaya çıkan tüm tereddütleri kökten giderdi, yaşanan tartışmalara da son noktayı koydu: Stok beyanı nedeniyle tahakkuk eden KDV’nin ödenmemesi stok beyanını geçersiz kılmaz, ödenmeyen KDV 6183 sayılı Kanun uyarınca gecikme zammıyla takip ve tahsil edilir. Bu KDV ödenmediği sürece indirim konusu yapılamaz, ödendiği dönemde indirim konusu yapılabilir.

Ne diyelim, “İyi ki Maliye var”.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 26.08.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM