İşveren Sağlık Sebebiyle İhtar Verdi, İşten Çıkarabilir Mi? / Hüseyin İrfan Fırat

SORU: Ben 3 yıldır özel bir şirkette çalışmaktayım. Son 1 yıldır bazı sağlık sorunlarım ortaya çıktı ve zaman zaman raporlu olarak işe gidemedim. Bu ay 1 haftalık raporum daha oldu ve bu rapordan sonra şirketin insan kaynaklarına çağrıldım ve bana uyarı verildi. Sormak istediğim, bu uyarının bir geçerliliği var mı? Şirket beni sağlık sorunlarımdan dolayı işten çıkarabilir mi?

Cevap: Öncelikle geçmiş olsun. Sağlığımız elbette ki her şeyden önemli ve önceliklidir. Çünkü sağlıklı olmayan birinin iş üretmesi de mümkün değildir. Sorunuzun yanıtına gelecek olursak; İş Kanunu’nda gerek işçi gerekse işveren bakımından sağlık sebepleriyle iş sözleşmesini sona erdirmeye olanak tanıyan maddeler vardır. Bunlar İş Kanunu’nun 24/1 ve 25/1’inci maddeleri kapsamında düzenlenmiştir.

Özetle işçinin yaptığı iş, sağlığını olumsuz etkileyecek boyutta bir risk teşkil ediyorsa işçi bu durumu raporla kanıtlamak suretiyle iş sözleşmesini 24/1’inci madde çerçevesinde derhal sona erdirebilecektir.

Diğer taraftan, yasa koyucu aynı hakkı işverene de 25/1’inci madde kapsamında tanımaktadır. İşçinin sağlık sebebiyle işe devamsızlığının belirli süreleri aşması, alkol ve uyuşturucu bağımlılığı sebebiyle devamsızlık, tedavi edilemeyecek hastalığa tutulması ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunması gibi hallerde işveren haklı nedene dayanarak 25/1’inci madde çerçevesinde derhal fesih hakkını kullanabilecektir. Şimdi bu açıklamalardan sonra sizin sorunuza dönelim;

İşveren, sağlık sebebiyle sadece yukarıda saydığım nedenlerle değil, sık hastalanma ve işe devamsızlık sebebiyle de ‘haklı değil ama geçerli sebep’le işçiyi ne yazık ki işten çıkarabilmektedir. Buna olanak tanıyan ise aşağıda metnini sunduğum 18’inci maddedir.

Madde 18 - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.

İşte sık hastalanma ve rapor alma halleri yukarıdaki maddeye dayandırılarak fesih sebebi oluşturmaktadır. Konuyu somutlaştırabilmek bakımından sık, sık rapor aldığı gerekçesiyle işten çıkarılan bir işçinin açmış olduğu dava ile ilgili Yargıtay kararından bir özet aktarıyorum;

“İşçinin yeterliliğinden veya davranışlarından kaynaklanan sebepler ancak işyerinde olumsuzluklara yol açması halinde fesih için geçerli sebep olabilirler. İş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli sebeplere dayandığı kabul edilmelidir.

İş Kanunu’nun gerekçesinde hangi hallerin işçinin yetersizliği nedeniyle geçerli fesih hakkı bahşedeceği örnek kabilinden sayılmış olup, bunlardan biri de sık sık hastalanarak rapor almadır. Sık sık rapor alma halinde, işveren aralıklı da olsa işçinin iş görme ediminden faydalanamayacaktır. Sık sık hastalanan ve rapor alan işçinin, bu nedenle devamsızlığının işyerinde olumsuzluklara yol açacağı açık bir olgudur. İş Kanunu’nun gerekçesinde sık sık hastalanmanın yeterlilikten kaynaklanan neden olarak örnek kabilinden sayılması, işyerinde olumsuzluklara yol açtığının kabul edilmesindendir. Somut uyuşmazlıkta, davacının iş sözleşmesi sık rapor alması nedeniyle tazminatları ödenerek feshedilmiştir.” (*)

Karardan da net olarak anlaşılabileceği gibi, sık sık hastalanma 18’inci madde kapsamında yer alan işçinin yeterliliğine dayandırılmakta ve bu nedenle yapılan fesihler geçerli kabul edilmektedir. Bu nedenle işvereniniz sanırız öncelikle size yazılı uyarıda bulunmuş ve bunun akabinde fesih düşünüyor olabilir. Feshe yasal gerekçe ise size yukarıda verdiğim açık örneklerden anlaşılabileceği gibi mevcuttur. Sağlık nedeniyle yapılan haklı veya geçerli fesihlerde işçiye kıdem tazminatı ödenmek zorundadır.

(*) Y.). H.D. E.2018/8229 - K.2019/7373 - T.01.04.2019

(Kaynak: Birgün | 25.10.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.