Murat Çelik
Seranit Granit Seramik A.Ş.
Muhasebe Müdür Yrd.
murat-celik@hotmail.com

Aslı Kaybolan Alış Faturalarının Muhasebe Kayıtlarına İşlenmesi

I-GİRİŞ

Rekabetin her geçen gün arttığı piyasa koşullarında şirketler ülke sınırı tanımadan ürünlerini her noktaya ulaştırmanın derdine düştüğü bir ortamda sadece ticari faaliyetin sürdürüldüğü bölgede değil tüm dünya genelinde yapılabilir hale gelmesi bir takım sorunları da beraberinde getirmiş oldu. Müşterisinden ya da satıcısından almış olduğu malın faturasını kaybetmesi yüzünden sorun yaşamayan meslek mensubu kalmamıştır herhalde.  

Birçoğumuzun başından geçen fatura kaybolması olayı karşı tarafın faturanın fotokopisi üzerine “ASLI GİBİDİR” yazarak kaşeleyip imzalaması yoluyla çözüm yoluna gidilmektedir. Peki bu tarz uygulamaların maliye tarafından ispat edici ya da kabul edilebilir bir belge olmadığının acaba farkında mıyız? 

II-YASAL DAYANAK

Bilindiği gibi, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229’uncu maddesinde fatura; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 231/3’üncü maddesinde, “Faturalar en az bir asıl ve bir örnek olarak düzenlenir. Birden fazla örnek düzenlendiği takdirde her birine kaçıncı örnek olduğu işaret edilir.” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca; faturaların bir asıl ve bir örnek olarak düzenlenmesi mecburiyeti bulunmakta olup, söz konusu faturaların aslı ile örneğinin aynı bilgileri içermesi gerekmektedir. 

Diğer taraftan, Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1-a maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’ni indirebileceği 29/3’üncü maddesinde ise; indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.   

Ayrıca aynı Kanunun 34/1’inci maddesinde KDV’nin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmek ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedilmek suretiyle indirim konusu yapılabileceği belirtilmiştir. Buna göre yukarıda belirtilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; kaybolan faturanın yerine kayıtlara uygun noterden tasdikli bir örneğinin (Bu örnek üzerine, “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” şeklinde noterce şerh düşülmesi gerekir.) kullanılması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan muhtelif sebeplerle kaybolan faturanın yerine geçen noter onaylı örneğinin kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla söz konusu faturada bulunan KDV’nin indirim konusu yapılacağı da tabiidir. 

III-EKSİK YAPILAN UYGULAMALARIN SAKINCALARI

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği veya kullandığı tespit edilenler bu hususun kendilerine tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ikinci sınıf tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olacaklardır.  

Birinci sınıf tüccarlar aslı kaybolan faturaları muhasebe kayıtlarına alabilmeleri için faturayı düzenleyen firma tarafından noterden tasdik edilerek, tasdik edilen örneğin üzerine “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” Şeklinde bir açıklamanın yazılması gerekmektedir. 

IV- SONUÇ

Aslı kaybolan alış faturaları satıcı firma tarafından noterden suret tasdiki yapılacak muhasebe kayıtlarına işlenebilir. Suret tasdiki yapılan faturanın üzerine “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” İbaresinin yazılması gerekmektedir. Alışagelen uygulamalarda fatura fotokopisi üzerine ASLI GİBİDİR ibaresini yazmak sahte ve muhteviyatı itibari ile yanıltıcı belge kullanmak suçlaması ile karşı karşıya kalmanız demektir.  

 
Kaynaklar

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 17.09.2007/17820 sayılı özelgesi

İstanbul Defterdarlığı Usul Gelir Müdürlüğü’nün 30.01.2003/784 sayılı özelgesi 

03.06.2008

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.