Ahmet Sıcakyüz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
asicakyuz@ttmail.com

KGK 2024 Yılı İnceleme Raporunun İncelikleri

Değerli okurlar, 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 25.maddesi uyarınca Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) tarafından yapılan kalite güvence sistemi incelemeleri ile ilgili kurumların görüşleri alınarak, 2014 yılından beri her yıl düzenli olarak kamuoyuna inceleme raporlarının sonuçlarını açıklamaktadır.

2024 Yılında Risk Analiz Yöntemi (RAY) ile hazırlanan; 2024 yılı İnceleme Raporunu kamuoyuna sunan KGK (Kamu Gözetim Kurumu) yapılan incelemeler sonucunda bazı olaylar ve bulgulardan söz edilmiştir.

* Kısacası bu olayları açıklamaya çalışmak istersek; 2024 yılında yapılan incelemelerde yetkilendirilmiş 422 denetim kuruluşundan sadece 78 kuruluşun incelenmesi yapılmış. Bu oran % 18,48 a tekabül etmektedir.

 Grafik 1' de görüleceği gibi kuruluşlar artıkça denetim yapma oranı düşeceğe benziyor.

 

Bağımsız Denetim kuruluşlarının incelenmesinde, denetimi üstlenen toplam 40 Denetçiden sadece 6' tane bağımsız denetçi incelenmiş. Raporun detayına bakmak isteyenler (KGK 2024 İnceleme Raporu. Duyurular Bölümü) KGK sitesinden inceleyebilirler.

* Yapılan incelemelerde 36 dosyanın KAYIK hariç, 42 dosyanın da KAYIK dahil olmak üzere toplam 78 Denetim Kuruluşuna inceleme yapılmıştır. KAYIK DAHİL kuruluşların incelenmesi %53,80’ ne tekabül etmekte. Raporda özellikle anlatılan olayların, dikkat edilmesi gereken önemli bazı bulgular tespit edilmiştir. 

* Tablo birde anlatılan ve yaygın olarak tespit edilen Muhasebe bulgularda dikkatimizi çeken olayların sadece dördünden söz etmeye çalışacağım.

1- Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar

2- Stoklar

3- Hasılat

4- Ticari Alacaklar ve Ticari Borçlar

Hususlarında eksik bulguların açıklaması yapılmıştır.

1- Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar; Kurum tarafından 2024 yılında yapılan incelemelerde tespit edilen bulguların dosya bazında %85’inde, bulgu bazında %8,1’inde maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin denetim çalışmalarında eksiklik tespit edilmiştir. Denetçilerin aşağıda zikredilen hususlarda daha dikkatli olmalarını istenmiştir.   

• Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların mevcudiyetine ilişkin herhangi bir çalışma yapılmamış olması,

· Maddi veya maddi olmayan duran varlıklar hesaplarındaki dönem içerisinde meydana gelen alış ve satışlara yönelik herhangi bir denetim prosedürü uygulanmamış olması,

·  Tamamen itfa edilmiş ancak halen kullanılmakta olan maddi duran varlıklar bulunmasına rağmen faydalı ömür tahminlerine ilişkin herhangi bir çalışma yapılmaması,

· Aktifleştirilmemesi gereken kur farklarının ve faiz giderlerinin maddi veya maddi olmayan duran varlıklar içerisinde aktifleştirilmesi ve denetçi tarafından bu yanlışlığın düzeltilmesine yönelik herhangi bir denetim prosedürü uygulanmamış olması,

· Arsa ve bina ayrıştırmasının yapılmaması sebebiyle arsalara amortisman ayrılması, söz konusu yanlışlıkla ilgili düzeltme talep edilmemesi,

· Finansal tablolarda aktifleştirilmiş olan araştırma ve geliştirme harcamalarının aktifleştirilme şartlarını sağlayıp sağlamadığının değerlendirilmemesi.

· Maddi duran varlıklara Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yeniden değerleme yapılması, söz konusu değerlemelerin Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak yapılmamış olmasına rağmen denetçi tarafından bu yanlışlığın düzeltilmesine yönelik herhangi bir denetim prosedürü uygulanmamış olması.

2-Stoklar ;  Kurum tarafından 2024 yılı için tespit edilen bulguların dosya bazında %77’sinde, bulgu bazında %7,4’ünde stokların geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak finansal tablolara alınıp alınmadığının tespitine yönelik yapılan denetim çalışmalarında eksiklik tespit edilmiştir.2025 ve müteakip yıllarda Denetçilerin Stok bazında aşağıda zikredilecek hususlarda daha dikkatli davranmaları istenmiştir.

·Stokların mevcudiyeti, tamlığı, doğruluğu, değerlemesi ve durumuna ilişkin yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmemesi,

·Dönem içinde stoklar hesabına ilişkin giriş ve çıkışlara yönelik herhangi bir denetim çalışması yapılmaması,

·Stok sayımına katılım sağlanmaması, işletmenin fiziki stok sayımı sonuçlarının kayıt ve kontrol edilmesine yönelik talimat ve prosedürlerinin değerlendirilmemesi, test sayımlarının yapılmaması,

·Stok sayımı finansal tablo tarihinden farklı bir tarihte yapılmasına rağmen iki tarih arasında stoklarda meydana gelen değişikliklerin uygun bir şekilde kaydedilip kaydedilmediğine ilişkin denetim prosedürü uygulanmaması,

·Stokların değer düşüklüğüne uğramış olup olmadığının tespitine ilişkin olarak herhangi bir çalışmanın yapılmaması,  

3-Hasılat;  2024 yılında yapılan incelemelerde tespit edilen bulguların dosya bazında %55’inde, bulgu bazında %5,3’ünde hasılatın geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak finansal tablolara alınıp alınmadığına yönelik yapılan denetim çalışmalarında eksiklik tespit edilmiştir. Hasılatla ilgili yapılan tespitlerde bulgulara karşılık denetçilerin aşağıda zikredilen hususlarda daha dikkatli davranmaları istenmiştir.

· Hasılat tutarının doğruluğuna ilişkin çok düşük oranda ve/veya örneklem tasarlamadan doğrulama yapılmış olması,

· Hasılatın geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak muhasebeleştirilip muhasebeleştirilmediğine ilişkin denetim prosedürlerinin uygulanmaması,

· Hasılatın doğru hesap dönemine kaydedilip kaydedilmediğinin tespitine yönelik dönemsellik testinin yapılmaması,

· Satış iadeleri ve satış ıskontolarıyla ilgili herhangi bir denetim çalışmasının yapılmamış olması,

· Hasılatın içerisinde yer alan vade farklarının ayrıştırılmamasına rağmen denetçi tarafından herhangi bir düzeltme talebinde bulunulmaması.      

4-Ticari Alacaklar ve Ticari Borçlar;  2024 yılında yapılan incelemelerde tespit edilen bulguların dosya bazında %55’inde, bulgu bazında %5,3’ünde ticari alacakların ve ticari borçların geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak finansal tablolara alınıp alınmadığına yönelik yapılan denetim çalışmalarında eksiklik tespit edilmiştir. Denetçilerin “Ticari Alacak ve Ticari Borçlar” ile ilgili aşağıda yer alan hususlar hakkında daha dikkatli olmaları gerekmektedir.

· Ticari alacak ve ticari borçların varlığı ve tamlığı hakkında denetim kanıtı elde etmek maksadıyla dış teyit veya alternatif herhangi bir denetim prosedürünün uygulanmaması,

· Ticari alacak ve ticari borç hesap kalemlerinin geçerli finansal raporlama çerçevesinde yer alan hükümlere uygun şekilde değerlenip değerlenmediğinin tespitine ilişkin herhangi bir çalışmanın yapılmamış olması,

· İşletmenin esas faaliyetiyle ilgili olmayan alacak veya borçların ticari alacak veya ticari borç olarak sınıflandırılmış olması,

· Ticari alacak ve ticari borç hesap kalemlerine ilişkin yaşlandırma çalışmalarının mevcut olmaması ve şüpheli hale gelen ticari alacaklar ve borçlara ilişkin herhangi bir çalışmanın yapılmaması,

· Alacak ve borç senetlerinin fiziki varlığını tevsik edici denetim kanıtlarının elde edilmemiş olması.

SONUÇ OLARAK;  Kurum tarafından yapılan 2024 yılı inceleme raporunda, seçilen dört maddelik dosyaların incelenmesi yapılmış olup, denetimi üstlenen denetçilere yönelik gerekli uyarı ve talimatlar verilmiş olup ve kamuoyuna bilgiler verilmiştir.

Kanaatimce bu bağlamda; Kurumsal Sürdürülebilirlik Denetim açısından Bağımsız Denetimin kalitesini daha da arttırmak için KGK ileriki zamanlarda, yetki almış kuruluşların incelemelerinin boyutları daha da artacağını, özellikle 2024 yılında “Faaliyet İzni Askıya Alınan” 33 BD nin ileriki dönemlerde daha farklı yansımalarının olacağı. Aşağıdaki tabloda da görüleceği gibi; gittikçe idari para cezalarının ve yaptırımların sayısının artacağına benziyor.  

Şuana kadar yapılan incelemelerde; "faaliyet izni iptal edilen" Bağımsız Denetim Kuruluşunun 3, Bağımsız Denetçinin 1 faaliyet izini iptal edilmiş. Yine 2024 yılında 9 BDK ve 6 BD incelenen raporlarda "ikaz" aldığını. 55 BDK ve 30 BD' nın de "Uyarı" aldıklarını, ilgili raporda 2024 yılında 33 denetçinin "Faaliyet izninin askıya" alındığı tespit edilmiş ve toplamda 2024 yılında; Bağımsız Denetim Kuruluşlarına: 52.818.348.-TL. İdari Para Cezası kesildiği raporun ilgili tablosunda açıklanmıştır.

Kaynak: KGK 2024 Yıllık İnceleme Raporu.

27.06.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.