İşçinin Deneme Süresinde Hastalanması

İş sözleşmelerine konulan deneme süresi hem işçi hem de işveren açısından iş ilişkisinin uygunluğunu test etmeyi amaçlayan önemli bir düzenlemedir. Bu süre zarfında işveren, işçinin performansını gözlemleme şansı bulurken, aynı zamanda işyerine uyum sağlayıp sağlayamayacağını da tespit etme imkanı bulmaktadır.

Deneme süresi, iş ilişkisinin geleceği açısından belirleyici bir aşama olmakla birlikte, iş ilişkisinin taraflarına daha esnek bir fesih hakkı tanımaktadır. Bununla birlikte, deneme süresi içerisinde işçinin hastalanması gibi özel durumlar, bu sürenin nasıl işleyeceği konusunda uygulamada bazı tereddütlere yol açabilmektedir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun "Deneme süreli iş sözleşmesi" başlıklı 15'inci maddesinde;

"Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir.

Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır." hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla deneme süresi işçi ve işverene iş ilişkisini test imkanı verirken her iki tarafa da ihbar sürelerine uyulmasına gerek olmadan ve tazminatsız şekilde fesih yetkisi vermektedir.

İş sözleşmesinin imzalanması, işçinin fiilen işe başlama tarihinden daha önceki bir tarihte olabilir. Ancak deneme süresinin başlangıcı işçinin fiilen çalışmaya başladığı tarih itibarıyla başlamaktadır.

Her durumda işçi deneme süresinde de olsa sigortalılık bildirimlerinin yasal sürelere dikkat edilerek yapılması gerektiği kritik öneme sahiptir. İşçinin deneme süresinde olması sigortalı olma zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır.

İhbar süresi içerisinde işçinin rapor alması halinde ihbar süresi rapor süresi kadar uzamaktadır. Ancak deneme süresinde işçinin raporlu olması durumunda deneme süresinin işlemesine engel olmamaktadır. Bu doğrultuda hastalık veya grev gibi iş sözleşmesini askıya alan nedenler deneme süresinin işlemesine engel değildir.

Bu husus Yargıtay kararlarında da karşılık bulmaktadır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin örnek kararı şu şekildedir:

"Deneme süresinin başlangıcı işçinin fiilen işe başladığı tarihtir. İşçi, iş akdinin yapıldığı tarihten sonraki bir tarihte işe başlamışsa, deneme süresinin başlangıcı sözleşme tarihi değil, işçinin fiilen çalışmaya başladığı tarih olmalıdır. Hastalık, grev gibi iş akdini askıya alan nedenler deneme süresinin işlemesine engel oluşturmaz." (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2011/17043 E.2013/16871 K.).

Örneğin, 19.09.2025 tarihinde deneme süresiyle işe başlayan çalışanın deneme süresi 19.12.2025 tarihinde sona erecektir. Bu tarihler arasında iş sözleşmesi işçi ve işveren tarafından bildirimsiz ve tazminatsız olarak feshedilebilir. İlgili tarihler arasında çalışanın istirahat raporunun bulunması deneme süresinin sona ereceği tarihi değiştirmemektedir.

Deneme süresinde iş sözleşmesini fesheden tarafın işçi veya işveren olması işten ayrılış nedenleri bakımından da farklılığa yol açmaktadır. Eğer deneme süresi içerisinde işveren tarafından iş sözleşmesi feshedilirse, işten ayrılış nedeni "1 – Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi" olarak; işçi tarafından iş sözleşmesi feshedilirse "2 – Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi" olarak işten ayrılış nedeninin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekir.

Sonuç olarak, deneme süresi işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisinin sağlıklı bir şekilde kurulması, işçi ve işverenin birbirilerini ve çalışma koşullarını değerlendirmesi açısından önemli bir sistemdir. Deneme süresinde taraflara tanınan fesih serbestisi, işverenin işçinin performansını ve iş disiplinini değerlendirmesine, işçinin ise çalışma koşullarını ve işin şartlarını gözlemlemesine imkan tanımaktadır. Ancak bu dönemde işçinin normal şekilde sigortalı olması gerekmekte olup, hastalanması ve raporlu olması, deneme süresinin işleyişine herhangi bir etki yapmamakta, deneme süresinin normal şekilde işlemesine engel olmamaktadır.

(Kaynak: Resul Kurt / Star Gazetesi | 19.09.2025)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.