Prof. Dr. Süleyman Uyar
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
İşletme Fakültesi
suleyman.uyar@alanya.edu.tr

TMS-2 Stoklar Standardında Özellik Arz Eden Durumlar

            Bir bilgi sistemi olan muhasebeden beklenen faydaların sağlanabilmesi tüm dünyada geçerliliği olan evrensel standartların uygulanmasına bağlıdır. Bu ortak dil ve evrensel standartlar Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’dır (UFRS). Bu standartlara uyum konusunda Türkiye’de yapılan çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir. Bilindiği gibi Sermaye Piyasası Kurulu 2005 yılından beri UFRS ile uyumlu Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) ve Türkiye Muhasebe Standartlarını (TMS) uygulamaktadır.

            Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Türkiye’de muhasebe uygulaması TFRS/TMS temeline göre yapılacaktır. Bu bağlamda tüm meslek mensupları ve muhasebecilerin vakit kaybetmeden bu sürece kendilerini hazırlamalarında fayda vardır. Meslek mensupları standartlar konusunda yayınlanan kaynaklardan faydalanabilirler ve bu konuda verilen eğitim seminerlerine katılabilirler.

            Bu çalışmada “TMS-2: Stoklar” standardından kısaca bahsetmek ve birkaç özellikli durumu sizlerle paylaşmak istiyorum. TMS-2’nin amacı stoklarla ilgili muhasebe işlemlerini açıklamaktır. İnşaat sözleşmeleri, finansal araçlar, tarımsal faaliyetlerle ilgili canlı varlıklar ve hasat zamanındaki tarımsal ürünler TMS-2 kapsamında değildir.

            Standartta geçen net gerçekleşebilir değer ve gerçeğe uygun değer kavramlarını açıklamak istiyorum. Standarda göre net gerçekleşebilir değer; işin normal akışı içinde tahmini satış fiyatından, tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış giderlerinin düşülmesiyle bulunur. Gerçeğe uygun değer ise; karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli gruplar arasında bir varlığın el değiştirmesi veya bir borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutardır.

            Standarda göre stokların değerlenmesi şu şekilde olacaktır. Stoklar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla değerlenir. Stok maliyeti; satın alma maliyeti, dönüştürme maliyeleri ve stokların mevcut duruma getirilmesi için katlanılan diğer maliyetlerinden oluşur. Stokların satın alınması sırasında katlanılan faiz giderleri ve kur farkları TMS-23 Borçlanma Maliyetleri standardı gereği maliyete eklenmez dönem gideri olarak değerlendirilir.

            Standart kapsamında getirilen diğer bir yenilik hizmetlerin stoklanabilir olmasıdır. Standarda göre verilen hizmete ilişkin hasılat gelir tablosuna alınmamışsa bu hizmet bilançoda stoklar arasında gösterilmelidir. Hizmet stok maliyeti hizmeti sunan işçilerin ücretleri ve diğer maliyet unsurlarından oluşur. Bu uygulama mevcut sistemde söz konusu değildir.

            Maliyetlerin ölçümünde elde edilen sonuçlar maliyete yakınsa standart maliyet yöntemi veya perakende yöntem kullanılabilir. Stok maliyetlerinin hesaplanmasında; gerçek parti maliyet yöntemi, ilk giren ilk çıkar yöntemi ve ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi kullanılabilir.

            Sonuç olarak meslek mensupları standartlar konusunda çalışmaya başlamalıdırlar. Ancak ilgili standartların uygulanmasında örnek olarak karşımıza çıkan durumların diğer standartlara bağlantılı olduğu unutulmamalıdır.

16.02.2009

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.