Mesut Erhan Cihan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Kayseri SMMMO Tesmer Başkan Yrd.
info@mesutcihan.com.tr

7194 Sayılı Yasa Işığında Binek Oto Muhasebesi İşlemleri

Mevzuat: Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 TL. na kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 115.000 TL. (310 s. GVKGT ile 140.000 TL.) na kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 TL. (310 s. GVKGT ile 160.000 TL.) nı , söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el  olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 TL.   (310 s. GVKGT ile 300.000 TL.) nı aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasına binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.

6 no.lu TEMEL MUHASEBE KAVRAMI: "MALİYET ESASI KAVRAMI":  Para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün veya uygun olmayan diğer kalemler hariç, İŞLETME TARAFINDAN EDİNİLEN VARLIK VE HİZMETLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDE, BUNLARIN ELDE EDİLME MALİYETLERİ esas alınır.

A-SIFIR BİNEK ARAÇ ALIŞ KAYDI 2020 (MALİYETE DAHİL EDİLME)

Aktife Giriş Tarihi :   01.01.2020

Binek Araç Bedeli :  300.000 TL

ÖTV:                        400.000 TL

KDV:                          54.000 TL

Vergi Toplamları:      400.000+54.000= 454.000 TL

Genel Toplam:         754.000 TL

----------------------------------------/----------------------------------------

254.01.01 ARAÇ BEDELİ                   754.000

                          102 BANKALAR HS.       754.000

----------------------------------------/----------------------------------------

Amortisman tutarı (AB+ÖTV+KDV) =  300.000 TL (310 Nolu Tebliğ)

ÖTV + KDV Gider Sınırı                  = 140.000 TL (310 Nolu Tebliğ)

Yıllık Amortisman tutarı 150.800 TL (BU TUTARIN 90.800 TL. LIK KISMI KKEG.dir.)

A.1-AMORTİSMAN KAYDI:

31.12.2020 AMORTİSMAN KAYDI (KULLANIM YERİNE GÖRE GİDER KAYDI 730, 740, 760 VEYA 770 OLACAKTIR. BİR PAZARLAMA HİZMETLERİNDE KULLANILDIĞINI VARSAYALIM)

----------------------------------------/----------------------------------------

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 150.800

760 01 BİNEK ARAÇ AMRT.GİD.

760 01 01 LİMİT İÇİ  AMRT.GİD.  60.000

760 01 02 LİMİT DIŞI  AMRT.GİD. 90.800

                        257 BİRİKMİŞ AMRT.                                         150.800

                        257 01 TAŞITLAR BRKM.AMRT.

                        257 01 01  38 MEC 969 OTO BRKM. AMRT.     

                        257 01 01  01 38 MEC 969 LİMİT İÇİ BAMRT. 60.000

                        257 01 01  02 38 MEC 969  LİMİT DIŞI BAMRT. 90.800

----------------------------------------/----------------------------------------

950 2020  KKEG..HS.                                            90.800

                        951 2020 KKEG. KARŞILIK HS.                 90.800

----------------------------------------/----------------------------------------

A.2- ARACIN SATIŞ KAYDI:

01.01.2020 tarihinde 754.000 TL. olarak kayda aldığımız binek otomobilin 02.01.2021 tarihinde 700.000 TL + KDV bedelle satıldığını, bedelin tamamının peşin alındığını varsayalım Satış tarihi itibariyle aracın birikmiş amortisman tutarı (1 yıl ayrıldığına göre) 150.800 TL. na ulaşmış olup bu tutarın 90.800 TL. sı için KKEG işlemi yapılmıştır.

----------------------------------------/----------------------------------------

100 KASA                                            707.000

                     679 DİĞER O.DIŞI GELİR VE KARLAR             700.000

                     679 01 TAŞIT SATIŞ HASILATI    700.000

                     391 01 % 1 LİK HESAP. KDV                                 7.000  

----------------------------------------/----------------------------------------

A3-SATILAN ARACIN AKTİFTEN SİLİNMESİ KAYDI:

-------------------------------------------/----------------------------------------

257 BRKMŞ. AMORT.                          150.800

689 DİĞ. O DIŞI GİDER VE ZARARL.   603.200

            254 TAŞITLAR                                      754.000

----------------------------------------/----------------------------------------

 (GÖRÜNÜRDE 96.800 TL KAR GÖRÜNÜYOR AMA OLUŞAN BRKMŞ. AMORT. TUTARININ 90.800 TL. SI İÇİN KKEG İŞLEMİ YAPILDIĞI BİLİYORUZ. MÜKERRER VERGİ ÖDEMEYİ ÖNLEMEK İÇİN 2021 YILINDA AŞAĞIDAKİ KAYDI YAPMAMIZ GEREKECEK).

A4-LİMİT ÜSTÜ AMORTİSMAN NEDENİYLE OLUŞAN KARIN MATRAHTAN İNDİRİLMESİ İÇİN:

-------------------------------------------------------------/----------------------------------------------------------------

960 2021 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR KARŞ.    90.800

                                            961 2021 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR              90.800  

------------------------------------------------------------/------------------------------------------------------------------

 (KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNİN DİĞER İNDİRİMLER VE İSTİSNALAR BÖLÜMÜNDE İNDİRİM KONUSU YAPILACAKTIR).                                             

7194 Sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeye göre yukarıda açıkladığımız A4 bölümü tarafımızca önerilmiş olup , İdare ile ihtilafa düşülmemesi açışından mükteza talep edilmesi faydalarına olacaktır.

B-)SIFIR BİNEK ARAÇ ALIŞ KAYDI 2020 (KDV ve ÖTV nin Limit Dahilinde Gider Limit Dışı Maliyet Hesabında izlendiği var sayılmıştır) :

Aktife Giriş Tarihi:   01.01.2020

Binek Araç Bedeli:  300.000 TL

ÖTV:                      400.000 TL

KDV:                       54.000 TL

Vergi Toplamları:   400.000+54.000= 454.000 TL

Genel Toplam:        754.000 TL

----------------------------------------/----------------------------------------

254 TAŞITLAR                            614.000

770 GNL. YÖN.GİD.                    140.000

          320  SATICILAR                         754.000

----------------------------------------/----------------------------------------

B.1-AMORTİSMAN KAYDI:

31.12.2020 AMORTİSMAN KAYDI (KULLANIM YERİNE GÖRE GİDER KAYDI 730, 740, 760 VEYA 770 OLACAKTIR. BİR PAZARLAMA HİZMETLERİNDE KULLANILDIĞINI VARSAYALIM)

Yıllık Amortisman tutarı  122.800 TL (BU TUTARIN 62.800 TL. LIK KISMI KKEG.)

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİD.122.800

760 01  BİNEK ARAÇ AMRT.GİD.

760 01 01 LİMİT İÇİ    AMRT.GİD. 60.000

760 01 02 LİMİT DIŞI  AMRT.GİD. 62.800

                        257 BİRİKMİŞ AMRT.                                       122.800

                        257 01 TAŞITLAR BRKM.AMRT.

                        257 01 01  38 MEC 969 OTO BRKM. AMRT.       

                        257 01 01  01 38 MEC 969 LİMİT İÇİ   BAMRT 60.000

                        257 01 01  02 38 MEC 969  LİMİT DIŞI BAMRT62.800

-------------------------------------------------/----------------------------------------------------

950 2020  KKEGİD.HS.             62.800

                        951 2020 KKEGİD.KARŞILIK HS.          62.800

----------------------------------------/----------------------------------------

B2-ARACIN SATIŞ KAYDI :

01.01.2020 tarihinde 614.000 TL. olarak kayda aldığımız binek otomobilin 02.01.2021 tarihinde 700.000 TL + KDV bedelle satıldığını, bedelin tamamının peşin alındığını varsayalım Satış tarihi itibariyle aracın birikmiş amortisman tutarı (1 yıl ayrıldığına göre) 122.800 TL. na ulaşmış olup bu tutarın 62.800 TL. sı için KKEG işlemi yapılmıştır.

----------------------------------------/----------------------------------------

100 KASA                                                       707.000

                     679 DİĞER O.DIŞI GELİR VE KARLAR                            700.000

                     679 01 TAŞIT SATIŞ HASILATI    700.000

                     391 01 % 1 LİK HESAP. KDV                                                  7.000     

----------------------------------------/----------------------------------------

B3-SATILAN ARACIN AKTİFTEN  SİLİNMESİ KAYDI :

----------------------------------------/----------------------------------------

257 BRKMŞ. AMORT.               122.800

689 DİĞ. O DIŞI GİDER VE ZARARL.       491.200

               254 TAŞITLAR                            614.000

----------------------------------------/----------------------------------------

 (GÖRÜNÜRDE 208.800 TL KAR GÖRÜNÜYOR AMA OLUŞAN BRKMŞ. AMORT. TUTARININ 62.800 TL. SI İÇİN KKEG İŞLEMİ YAPILDIĞI BİLİYORUZ. MÜKERRER VERGİ ÖDEMEYİ ÖNLEMEK İÇİN 2021 YILINDA AŞAĞIDAKİ KAYDI YAPMAMIZ GEREKECEK )

B4-LİMİT ÜSTÜ AMORTİSMAN NEDENİYLE OLUŞAN KARIN 2021 MATRAHTAN İNDİRİLMESİ İÇİN:

-------------------------------------------------------/-----------------------------------------------------

960 2021 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR KARŞ.    62.800

                         961 2021 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR              62.800        

-----------------------------------------------------/------------------------------------------------------

 (KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNİN DİĞER İNDİRİMLER VE İSTİSNALAR BÖLÜMÜNDE İNDİRİM KONUSU YAPILACAKTIR).                                             

7194 Sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeye göre yukarıda açıkladığımız B4 bölümü tarafımızca önerilmiş olup , İdare ile ihtilafa düşülmemesi açışından mükteza talep edilmesi faydalarına olacaktır.

C-) BİNEK OTO GİDERLERİ: 1.1.2020’den itibaren,  Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri Binek otomobillerine  ait, •Akaryakıt•Tamir•Bakım•Lastik•Yedek parça•Muayene•Kasko•Trafik Sigortası vb.nin % 70’ini gider yazabilecek, % 30’unu ise gider yazamayacak ayrıca  % 30’a tekabül  eden KDV de indirilemeyecektir.

Örnek Muhasebe Kaydı:

Araç Giderleri: 5.000 TL(% 18 KDV DAHİL)

 ( 4.237,28 Matrahı, 762,72 KDV si)

--------------------------------------------------/--------------------------------------------------

191 108 18 % 18 İND.KDV                                               533,89

770 93 33 01  LİMİT İÇİ BİNEK OTO AKARYAKIT GİD.  2.966,11

770 93 33 02 LİMİT DIŞI BİNEK OTO AKARYAKIT GİD. 1.221,18

770 93 33 02 LİMİT DIŞIBİNEK OTO  KDV                          278,82(BA Formuna Dahil Olmayacak Tutar)

                  100 01 TL KASA                                                            5.000

--------------------------------------------------/----------------------------------------------------

950 2020 K.K.E.G.                   1.500

             951 2020 K.K.E.G.K.                   1.500

----------------------------------------/----------------------------------------

D-) BİNEK OTO KİRA GİDERİ : Binek otomobil kiralama giderleri aylık 5.500 TL(KDV HARİÇ) ile sınırlandırma getirilmiştir. Bu durumda işletmeler 5.500 TL üzerindeki binek araç kiralama giderlerinin sınır üzerinde kalan kısmını K.K.E.G. olarak kaydetmek zorunda kalacaktır.

Araç Kiralama Bedeli: 10.000 TL

KDV %18:                    1.800 TL      

----------------------------------------/----------------------------------------

191 108.18 % 18 LİK İND. KDV                990

770 01 LİMİT İÇİ KİRALAMA  GİD.        5.500

770 02 LİMİT DIŞI KİRALAMA GİD.       4.500

770 03 LİMİT DIŞI KİRALAMA GİD.KDV  810(BA FORMUNA DAHİL OLMAYACAK TUTAR)

            102 BANKALAR HS.                                   11.800

----------------------------------------/----------------------------------------

950 KKEG.                                                      5.310

                      951 KKEGK.                                               5.310

----------------------------------------/----------------------------------------

KAYNAKÇA:

7194 SK. Araç İşlemleri, SMMM Nusret KURDOĞLU

25.02.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.