Kadir Erkeçoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
kadirerkecoglu@deneyimymm.com

Bu Fırsat Kaçmaz !

19 Temmuz 2019 tarih ve 30836 (Mükerrer ) Resmi Gazete’ de yayımlanan Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında Kanunun 2.maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa Geçici 90. Madde eklenmiş ve bu maddeye istinaden 02 Ağustos 2019 tarih ve 30850 sayılı Resmi Gazete ile Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında 1 No’ lu Genel Tebliğ yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup buna göre gerçek ve tüzel kişilerin, yurt dışında bulunan varlıklarını Türkiye’ye getirerek ekonomiye kazandırmaları ve/veya gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt içinde bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarını vergi dairesine beyan ederek kanuni defter kayıtlarına almalarına yönelik getirilen imkânlara  ve bunların uygulamaları ile ilgili açıklamalara yer verilmektedir.

Söz konusu düzenlemenin uygulanmasına bakıldığında önemli olan nokta bu şekilde bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir şekilde vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağıdır. Bu durumda yurt içi ve yurt dışı varlıklarını ekonomiye kazandırmak isteyen mükellefler açısından önemli bir fırsat olarak değerlendirmek gerekir.

I. KAPSAMA GİREN YURT DIŞI VARLIKLAR NELERDİR?

Bu düzenlemenin kapsamında,

Yurt dışında bulunan varlıklar;

•    para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır.

31.12.2019 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bu varlıklarını bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir. Bu bildirimlerin, yetkili kılınmış vekiller veya kanuni temsilciler tarafından da yapılabilmesi mümkündür.

a)Varlıklar Nasıl Bildirilir ve Türkiye’ye Ne Zaman Getirilir?

Varlıkların yurda getirilmesinden amaç

•    varlıkların fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya

•    bu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,

•    fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesidir.

Yurt dışında bulunan varlıklar, gerçek ve tüzel kişilerce, Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ (Seri No:1) ekindeki form (Ek-1) doldurularak bankalara veya aracı kurumlara 31.12.2019 tarihine kadar bildirilebilecektir.

Ayrıca bu varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunulmayacaktır

Yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) 31.12.2019 tarihine kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülmek suretiyle Türkiye’ye getirilmesi mümkündür.

Yurt dışındaki varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31.12.2019 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacaktır. Bu hükümden yararlananların, kredilerini kapattıklarına dair yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan alacakları tevsik edici belgelerin bir örneğini bildirimlerine eklemeleri gerekmektedir.

19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan varlıkların bu tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla imkânlardan yararlanılabilecektir.

Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esastır. Ancak, bildirimin yapıldığı her ay farklı bir vergilendirme dönemi olarak kabul edildiğinden 31.12.2019 tarihine kadar birden fazla bildirimde bulunulması mümkündür.

Buna göre;

•    Bildirimin verildiği aynı ay içerisinde yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da bildirime konu edilen varlıkları azaltıcı ya da artırıcı yeni bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde, ilk bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir.

•    Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da bildirime konu edilen varlıkları azaltıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde de önceki bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir.

• Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, bildirime konu edilen varlıkları artırıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde ise önceki bildirimin düzeltilmesi söz konusu olmayacak, ilave olarak bildirilmek istenilen varlıklar için yeni bir bildirim yapılacaktır.

•    Düzeltme kapsamı dışında verilen tüm bildirimler yeni bir bildirim olarak kabul edilecek ve önceki bildirimle ilişkilendirilmeyecektir.

• 31.12.2019 tarihine kadar yapılan bildirimlerin bu tarihten sonra düzeltilmesi mümkün olmayacaktır.

b)Yurt Dışı Varlıkların Türkiye’ye Getirilmesinde Tevsik Edici (kanıtlayıcı) Belgeler Nelerdir?

Söz konusu uygulama kapsamında idarenin Tevsik edici belge olarak kabul ettiği belgeler aşağıdaki gibidir;

•    banka dekontu,

•    aracı kurum işlem sonuç formları,

•    deklarasyon / bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler.

c)Yurt Dışı Varlıkların Bildirimi Üzerine Hesaplanan Vergi Nasıl Ödenir?

Gerçek ve tüzel kişiler yurt dışında bulunan varlıklarını, iki nüsha olarak hazırlayacakları Tebliğ ekindeki form (Ek-1) ile bankalara veya aracı kurumlara bildireceklerdir.

Bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak banka veya aracı kurumlar tarafından bildirimde bulunanlardan herhangi bir belge istenilmeyecektir. Bu durum farklı kaynaklardan elde edilmiş olan ve sistem dışında olan fonların ekonomiye kazandırılması açısından önemli bir uygulamadır.

Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %1 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla Tebliğ ekindeki beyanname (Ek-2) ile bağlı bulundukları vergi dairesine beyan ederek ödeyecektir.

Banka veya aracı kurumlardan, bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerince herhangi bir belge istenilmeyecektir.

II. KAPSAMA GİREN YURT İÇİ VARLIKLAR NELERDİR?

Söz konusu bu düzenlemede yurt içinde bulunan varlıklar;

•    para, altın, döviz, menkul kıymet, diğer sermaye piyasası araçları, taşınmazlardır.

Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri sahip oldukları ve Türkiye’de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarını,

31.12.2019 tarihine kadar gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine beyan ederek bu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir. Bu varlıklar 31.12.2019 tarihine kadar işletme kayıtlarına dâhil edilebilecektir.

Yurt içinde bulunan bu varlıkların gelir ya da kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyanı, Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ (Seri No:1) ekindeki beyanname(Ek-3) ile yapılacaktır.

Beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, Ek-3’te yer alan beyannameyi elektronik ortamda vermek zorundadır.

Yurt İçi Varlıkların Beyanı Üzerine Hesaplanan Vergi Nasıl Ödenir?

Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değerleri üzerinden vergi dairelerince %1 oranında vergi tarh edilecektir. Bu şekilde hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar mükelleflerce ödenecektir.

Bildirim ve beyanlara istinaden tahakkuk eden verginin vadesinde ödenmemesi veya diğer şartların yerine getirilememesi durumunda, vergi aslı gecikme zammı ile birlikte 6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil edilecektir. Ayrıca, bildirim veya beyanlar nedeniyle tahsil edilen vergiler red ve iade edilmeyecektir.

III. DÜZENLEME İLE GETİRİLEN AVANTAJLAR NELERDİR?

Bu düzenleme kapsamında, yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve/veya yurt içindeki varlıkların işletme kayıtlarına dâhil edilmesi halinde;

•    bu varlıklar vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak,

•    vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.

İşletme kayıtlarına dâhil edilen varlıkların kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması durumunda;

•   kâr dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak,

•   gerçek ve tüzel kişi ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar vergilendirilmeyecektir.

Ayrıca, işletmeye dâhil edilen varlıklar kurumlar için dağıtabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir. 

 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Ülkemizin küresel anlamda  olağanüstü saldırılara maruz kaldığı olağanüstü süreçler artık geride kalmış gibi görünüyor. Ekonomimizin hızla toparlandığını makro ekonomik verilerden de görebilmekteyiz.

Tam bu noktada ciddi bir finans kaynağı olarak gördüğüm ve reel sektörü rahatlatıp döviz ihtiyacını karşılama ve finans kaynağı da yaratan ve  ülkemiz için gerek yurt dışı ve gerekse yurt içinden sağlayacağımız ekonomik kaynakların,makro ekonomik verilerimize ve hazinemize katkı sağlayacağı kaçınılmazdır. Bu uygulama tam yerinde bir vergi düzenlemesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ülkemiz bundan önceki 7143 sayılı kanunla getirilen varlık barışında gerekli başarıyı sağlayamasa da 7186 sayılı  kanunla 193 sayılı gelir vergisi kanununa geçici 90.madde ile eklenen ve önemli gördüğüm düzenlemede vergi oranının % 1 olması sebebiyle gerekli başarının sağlanacağını ümit etmekteyim.

Varlık barış düzenlemesi ile bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir şekilde vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması yerinde bir uygulama olduğu kadar uygulamanın gümrük mevzuatı ve kambiyo mevzuatı açısından koruma kalkanı oluşturmaması 7143 sayılı kanunla getirilen önceki  varlık barışında olduğu gibi bu düzenlemedeki eksiklik olarak gözümüze çarpmaktadır.

21.11.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.