Dr.Hayrullah Doğan
Yeminli Mali Müşavir
E. Hesap Uzmanı
DT Denetim Turkey
hdogan@denetimturkey.com

Hizmet Erbabına Verilen Yemek Bedeline İlişkin İstisna Tutarının Çok Düşük Kaldı, Artırılması Gerekir

Hizmet erbabına işverenlerce işyerinde yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler, kısıtlama olmaksızın gelir vergisinden istisna edilmektedir. İşverenler de işçiler için yapmış olduğu yemek giderlerini kısıtlama olmaksızın ticari kazancın tespitinde gider olarak indirebilmektedirler.

İşyerinin yemek verilmeye müsait olmaması veya daha az maliyetli olması nedeniyle işverenler, hizmet erbabına işyerinde yemek verme yerine civar lokantalarda yemek verme yolunu seçmekteler ve bu amaçla Multinet gibi firmalardan yemek kartı satın alarak bu kartı işçilerine vermektedirler. İşçiler yemek kartına yüklenen para ile kartı pazarlayan firmanın müşterileri olan civar lokantalarda öğle yemeklerini yemektedir.

Gelir Vergisi Kanununda, işverenlerce, işyerinde yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 2013 yılında 12-TL’sı gelir vergisine tutulmamaktadır. Verilen yemeğin bedelinin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ücret olarak vergilendirilmektedir. Yemek bedelinin doğrudan işçiye nakit olarak verilmesi durumunda ise istisna uygulanmaksızın tamamı gelir vergisine tabi tutulmaktadır.

İstisnanın uygulanması için yemek bedeline ilişkin ödemenin işçiye nakit olarak ödenmeyip, yemek verme hizmetini sağlayan lokantalara yapılması şartı aranmaktadır.

Yemek bedeline ilişkin ücret istisnası, işçilerin çalışma esnasında yeterli beslenmeleri ve daha verimli çalışmalarını sağlamak amacıyla getirilmiştir. Çalışanın verimi sonuçta işlemenin kazancını artıracağından, işletme sahibinin yanı sıra Devlet de vergi kaynağını artırarak bu işten kazançlı çıkacaktır.

Gelir Vergisinden İstisna edilen bir günlük yemek bedeli, Gelir Vergisi Kanununun 23/8. Maddesi ile belirlenmiş bulunmaktadır. Maddede yer bu tutar, aynı Kanunun mükerrer 123. maddesine göre, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanmaktadır. Ancak bu şekilde hesaplanan tutarın %5’ini aşmayan kesirler madde hükmü gereğince dikkate alınmamaktadır.

Bakanlar Kurulu, bu şekilde belirlenen gelir vergisinden istisna edilen yemek bedeli tutarını %50’sine kadar artırmak veya indirerek uygulatmaya yetkili kılınmıştır.  

Bilindiği üzer Gelir İdaresi Başkanlığınca yayınlanan 430 Sıra Nolu Vergi Usul Genel Tebliği ile yeniden değerleme oranı 2013 yılı için yüzde 3,93 olarak belirlenmiştir. Buna göre 2014 yılında uygulanacak yemek bedeli istisna tutarı (12x %3,93=) 12,47-TLolarak hesaplanacaktır. Ancak küsurat olan 47 krş, hesaplanan tutarın %5’ini aşmadığından dikkate alınmayacak dolayısıyla 2014 yılında uygulanacak yemek bedeli istisna tutarında bir artış olmayacağından yine 12 lira olarak uygulanacaktır.

Oysa aşağıda açıklayacağımız nedenlerle geçmiş yıllardaki enflasyon oranlarını dikkate aldığımızda yemek bedeli istisna tutarının en az 15-TL olması gerekmektedir.

Yemek bedeli konusunda en son çıkarılan Kararname; 2006 yılında uygulanan istisna tutarını belirleyen 2005/9826 sayılı Kararname olmuştur. Bu tarihten sonra artışlar yeniden değerleme oranında yapılmıştır. Ancak 2007-2014 yılları esas alındığında küsurat silinmelerinden dolayı yıllar itibariyle sırasıyla; 0,09; 0,65; 0,08; 0,22; 0,07; 0,10; 0,61; 0,47 Lira olan küsuratlar silinmiş bulunmaktadır.

Silinen bu küsuratları ÜFE endeksi ile güncellediğimizde toplamda 2,8425-TL olması gereken bir artış gerçekleşmemiştir. Dolayısıyla bu aşınmaya göre, 2014 yılında uygulanması gereken yemek bedeli istisna tutarının en az 15-TL olması gerekmektedir.

Yılsonunda herkez yeni yıl kutlamaları ve gidilecek tatil yerleri için hazırlanırken, Maliye Bakanlığı bürokratları,  yılsonunda çıkarılması gereken kararnamelerin taslaklarının yoğun hazırlık çalışmaları ile bu günleri geçireceklerdir. 2014 yılında hizmet erbabı için çok fazla bir ücret artışı olmayacağı husus da dikkate alındığında bu kesime Devlet tarafından yapılacak yemek bedeli istisna tutarındaki artış tutarı birebir olarak işçiye net ayni ücret artışı olarak yansıyacaktır. Çünkü işveren genelde günlük istisna edilen tutar kadar çalışılan günler için işçisine civar lokantalarda yemek yedirmekte veya yemek kartına bu tutarda nakit yükleme yapmaktadır. Bu itibarla bu yıl istisna haddinin Kararname ile belirlenmesini bu kesim beklemektedir.

05.12.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.