Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.kooperatiflerkanunu.com

Yabancı Şirketlerin Türkiye’de İrtibat Bürosu Açması ile ilgili Bilinmesi Gereken Güncel Konular

Yabancı Şirketlerin Türkiye’de İrtibat Bürosu Açması

Yabancı bir şirket olarak Türkiye’de İrtibat bürosu/Liaison office/Rep office açmanın mantıklı bir düşünce olduğuna kanaat getirdiniz. 

Ama hadi ilerleyelim dediğinizde, nereden başlayacağınızı bilemiyor iseniz irtibat bürosunun tam olarak ne olduğunu ve irtibat ofisinin nasıl açıldığını ve genelde hangi hatalara düşüldüğünü hem pratik hem teori noktasında gerekli olacak ipuçlarını aşağıda toparlamaya çalıştım. Umarım faydası olur.

1-İrtibat Bürosu Nedir?

Kanuni tanımlara veya maddelere referans vermeden direkt yazacağım.

Türkiye’de ticari faaliyet yapması yasak olan sadece bazı alanlarda hizmet verebilen şirket statüsünde olmayan yerlere irtibat bürosu deniliyor.

2-İrtibat Bürosu Hangi Alanlarda Faaliyet Gösterebiliyor?

• Temsil Ağırlama. En zevkli olan faaliyet alanını en başta yazdım. Temsil ağırlama genel olarak, fuara götürme, ticari ataşe ile tanıştırma, akşam yemeğe götürme olarak kısaca düşünebilirsiniz.
• Denetim Kontrol Yabancı firmanın Türkiye’den ürün, hizmet aldığı yerlerin denetimi, kontrolü, yeni tedarikçi bulunması 
• Teknik Destek. Çok açıklamaya gerek yok ama mesela yabancı firma Türkiye’ye mutfak satıyor. Sizin ekipte mutfağı son tüketiciye veya müteahhitlere satan firmaya gidip, “mutfağı şöyle takın, musluğu öyle koymayın” vb. diyorsunuz. 
• Haberleşme ve Bilgi Aktarımı. Ajanlık ve dış güçler olarak düşünmüyoruz tabii ki, Burada durum şu; örnek olarak firma Türkiye’ye girmeyi planlıyor siz de Türkiye’de irtibat ofisi kurarak bir süre pazara bakıyorsunuz, araştırıyorsunuz sonra rapor sunuyorsunuz.

Ek olarak Türkiye irtibat bürosu olan çok büyük bankalar var. Onlar da genel bankacılık gelişmeleri ve finansal bilgiler konusunda yurtdışı merkezlerini rutin olarak bilgilendiriyor. Bankalar genelde liaison office-irtibat bürosu yerine kendilerine rep office diyorlar ama aynı şey.

3-Yabancı Şirketlerin Türkiye’de İrtibat Bürosu Açmasının Ne faydası var?

• Çalışan Personel Açısından: İrtibat ofisi personeli olmak güzel bir şey. Çünkü maaşınızdan gelir vergisi kesilmiyor ve genelde ücretler yüksek ayrıca döviz cinsinden de maaş alabiliyorsunuz.
• İrtibat Ofisi Açan Yabancı Firma Açısından: Yabancı bir firma için ülkemizi tanıma aşaması oluyor ve ayrıca Türkiye’de ticari faaliyeti olmadığı için bu dönemde aşağıdaki vergileri de ödemiyor.

Vergisel faydaları şunlar; 

• İrtibat Bürosu Katma değer vergisi beyannamesi vermiyor. (İrtibat büroları bir mal veya hizmet satıp fatura kesemiyor)
• İrtibat Bürosu Kurumlar vergisi ödemiyor.
• İrtibat Bürosu çalıştırdığı personel için gelir vergisi ve damga vergisi ödemiyor
• Sosyal Sigortalar Primleri ödeniyor!
• Muhtasar beyannamesi veriliyor ama ödeme çıkmıyor. (Çünkü personelin gelir vergisi yok)

Ancak

• İrtibat ofisi Türkiye’de bir mal veya hizmet aldığında KDV ödemek zorunda. Bu ödenen katma değer vergilerinin iadesi mümkün değil. Yabancı ülkelerde böyle bir imkân var mı diye baktım. Bazı ülkeler irtibat bürosu açmak için ülkelerine gelen yabancı şirketlere bu imkânı sunmuş. Belki ilerde bizde de söz konusu olur.

4-Yabancı Şirketlerin Türkiye’de İrtibat Bürosu Açması için Nereden İzin Alınıyor?

• İzin Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınıyor. 
• Başvuru Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na Ankara’ya elden veya kargo ile teslim ediliyor.
• İrtibat ofisi açılışı başvurusu bazen red olabiliyor, örnek olarak yabancı firmanın Türkiye’de ayrı bir de şirketi var ve ek olarak irtibat ofisi kurulacak o zaman izin verilmiyor.
• İrtibat ofisi açılışında pazar araştırma faaliyet alanında başvurursanız en fazla 3 yıllık izin alabiliyorsunuz.
• Bölgesel yönetim merkezi diye başvuruyorsanız birden fazla ülkede şirketinizin olması lazım. Tek bir ülke olmuyor.

5-Yabancı Şirketlerin Türkiye’de İrtibat bürosu açma konusunda merak ettiği konular neler?

• Türkiye’de İrtibat bürosu açmak isteyen yabancı şirketin yurtdışında en azından 1 senedir kurulmuş olması gerekiyor. İki gün önce yurt dışında kurup burada irtibat ofisi açılamıyor.
• Yabancı ülkelerde şirketi olan Türk vatandaşları da şartlar taşınıyor ise Türkiye’de irtibat bürosu açabiliyor, engel bir durum bulunmuyor.
• İrtibat ofisi açma izni çıktıktan sonra çalışacak personeller ile ilgili sosyal sigortalar müdürlüğünden dosya açılışı yapılması gerekiyor.
• Banka Hesabı: Bankadan da irtibat ofisine hesap açılması gerekiyor. İrtibat ofisi adına bir döviz cinsinden banka hesabı olması gerekli ve yurtdışından gelen tutarlar sadece o hesaba gelmeli

6-İrtibat Bürosu Raporu Ne Zaman Gönderiliyor?

• İrtibat bürolarının zorunlu senelik raporları var. Raporun her yıl mayıs ayı sonuna kadar Bilim Sanayi ve Teknoloji bakanlığı, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne gönderilmesi gerekiyor.
• İrtibat ofisi raporuna, Banka yazısı ve büro faaliyetlerini tevsik eden ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan belgeler ekleniyor. 

7-Yabancı Şirketler Türkiye’de İrtibat bürosu açtığında Sermaye göndermek zorunda mı?

• İrtibat bürolarının sermaye zorunluluğu bulunmuyor. Dolayısı ile getirilmesi, Türkiye’ye gönderilmesi zorunlu bir sermaye tutarı olmuyor.
• İrtibat Bürolarında maaş ödemeleri kesinlikle ve kesinlikle döviz cinsinden olmalı. Yoksa personelin gelir vergisi istisnası kaybediliyor.
• İrtibat bürosu tarafından yapılan harcamalara ait giderlerin eksiksiz olarak saklanması gerekiyor.
• İrtibat büroları kapanış ve tasfiye dışında yurt dışına para transferi yapamıyorlar. Yani yurtdışından gelen para geri çıkamıyor. Bankaların bu konuyu atladığını tecrübe ettim.
• Personel ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna iken sigorta mevzuatı ile ilgili bir istisna bulunmuyor.
• İrtibat bürolarında stajyer çalıştırabiliyorsunuz. O anlamda bir kısıtlama bulunmuyor.

8-İrtibat Ofisleri Gayrimenkul alabilir mi?

• Türkiye’ de faaliyet gösteren irtibat bürolarının taşınır (ofis eşyası, telefon, bilgisayar, mobilya vb.) edinmeleri mümkün. Ancak; irtibat bürolarının Türkiye’de taşınmaz (ev, ofis, tarla vs.) edinmeleri mümkün bulunmuyor.

Saygılarımla

22.02.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.