YAZARLARIMIZ
Doğancan Taşyürek
Bilim Uzmanı
dtasyurek@kpmg.com



Fiktif Karşılıkların Finansman Giderler Kısıtlamasına Etkisi

I. GİRİŞ

25.05.2021 tarih ve 31491 sayılı resmi gazetede yayınlanan karara göre, “6322 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle 1/1/2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere 5520 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendiyle; kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak kabul edilmiştir”.

Bu karara göre, aynı tebliğ 11.13.1 kısmında belirtilen mükellefler yabancı kaynakları sermayesini aşıyor ise finansman gider kısıtlamasına tabidir.

II. Yabancı Kaynakların Öz Kaynakları Aşması Durumu,

Yabancı Kaynaklar, bilançonun kısa vadeli yabancı kaynaklar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamıdır ( Bilanço 3+4’lü hesapların toplamı).

Öz kaynaklar, burada öz kaynaklardan kasıt döneme öz kaynaklar ve ticari karın toplamıdır ( Bilanço ve gelir tablosunda 5+6+7’li hesapların toplamı).

III. Finansman Giderleri,

Finansman Gider Kısıtlamasına tabi olacak finansman giderleri, 25.05.2021 tarih ve 31491 nolu resmi gazetede açıklanmıştır. Buna göre,

“Yabancı kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğan her türlü faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı, faktoring kuruluşlarına verilen iskonto bedelleri ve benzeri adlar altında yapılmış olan gider ve maliyet unsurlarını”, finansman gideri kabul edilmektedir.

IV. Gider Karşılıkları – Tahakkukları,

Geçici vergi dönemlerinde meydana gelecek ancak faturası henüz gelmemiş yada henüz oluşmamış fiktif/efektif giderlerdir. Bu giderler geçici/kurumlar vergisi hesabında KKEG olmalıdır.

Bu yazıda bahsetmek istediğim karşılıklar ise kıdem, izin, bonus v.b faturası olmayan karşılıklar olup, vergi hesabındaki net etkisini ortaya çıkartmaktır.

Örnek Hesaplama; ABC A.Ş’nin 30.06.2022 Tarihli Mizanı aşağıdaki gibidir.

Kebir Hesabı

Hesap Adı

Borç

Alacak

Borç Bakiye

Alacak Bakiye

100

Kasa

40.000,00

5.000,00

35.000,00

 

102

Bankalar

200.000,00

4.000,00

196.000,00

 

120

Alıcılar

100.000,00

20.000,00

80.000,00

 

153

Ticari Mallar

200.000,00

40.000,00

160.000,00

 

254

Taşıtlar

100.000,00

 

100.000,00

 

255

Demirbaşlar

40.000,00

10.000,00

30.000,00

 

257

Birikmiş Amortismanlar (-)

 

10.000,00

 

 

300

Banka Kredileri

20.000,00

200.000,00

 

180.000,00

320

Satıcılar

10.000,00

50.000,00

 

40.000,00

340

Alınan Sipariş Avansları

 

200.000,00

 

200.000,00

380

Gelecek Aylara Ait Gelirler

 

36.000,00

 

36.000,00

372

Kıdem Tazminatı Karşılığı

 

70.000,00

 

70.000,00

381

Gider Tahakkukları

20.000,00

30.000,00

 

10.000,00

500

Sermaye

 

40.000,00

 

40.000,00

600

Yurt İçi Satışlar

 

120.000,00

 

120.000,00

601

Yurt Dışı Satışlar

 

30.000,00

 

30.000,00

621

Satılan Ticari Malllar Maliyeti

40.000,00

 

40.000,00

 

679

Diğer Olağan Dışı Gelirler

 

5.000,00

 

5.000,00

642

Faiz Gelirleri

 

50.000,00

 

50.000,00

646

Kambiyo Karları

 

50.000,00

 

50.000,00

656

Kambiyo Zararları

70.000,00

 

70.000,00

 

770

Genel Yönetim Giderleri

100.000,00

 

 

 

770.01

Kıdem Tazminatı Karşılıkları

70.000,00

 

 

 

770.02

Diğer Giderler

30.000,00

 

 

 

780

Finansman Giderleri

30.000,00

 

30.000,00

 

Finansman Gider Kısıtlaması;

Kebir Hesabı

Hesap Adı

Borç

Alacak

Borç Bakiye

Alacak Bakiye

300

Banka Kredileri

20.000,00

200.000,00

 

180.000,00

320

Satıcılar

10.000,00

50.000,00

 

40.000,00

340

Alınan Sipariş Avansları

 

200.000,00

 

200.000,00

380

Gelecek Aylara Ait Gelirler

 

36.000,00

 

36.000,00

372

Kıdem Tazminatı Karşılığı

 

70.000,00

 

70.000,00

381

Gider Tahakkukları

20.000,00

30.000,00

 

10.000,00

 

 

Toplam

536.000,00

 

Kebir Hesabı

Hesap Adı

Borç

Alacak

Borç Bakiye

Alacak Bakiye

500

Sermaye

 

40.000,00

 

40.000,00

600

Yurt İçi Satışlar

 

120.000,00

 

120.000,00

601

Yurt Dışı Satışlar

 

30.000,00

 

30.000,00

621

Satılan Ticari Malllar Maliyeti

40.000,00

 

40.000,00

 

679

Diğer Olağan Dışı Gelirler

 

5.000,00

 

5.000,00

642

Faiz Gelirleri

 

50.000,00

 

50.000,00

646

Kambiyo Karları

 

50.000,00

 

50.000,00

656

Kambiyo Zararları

70.000,00

 

70.000,00

 

770

Genel Yönetim Giderleri

100.000,00

 

100.000,00

 

780

Finansman Giderleri

30.000,00

 

30.000,00

 

 

 

 

Döneme Ait Öz Kaynaklar Toplamı

55.000,00

 

ÖZSERMEYE TUTARI (1)

55.000,00

YABANCI KAYNAK TOPLAMI  (AKTİF-ÖZSERMAYE) (2)

536.000,00

ÖZSERMAYEYİ AŞAN YABANCI KAYNAK TUTARI (3=2-1)

481.000,00

AŞAN KISMIN YABANCI KAYNAĞA ORANI (4=3/2)

0,8974

FİNANSMAN GİDER TUTARI (780,660,656 VB GİBİ HESAPLAR) (5)

100.000,00

AŞAN KISMA İSABET EDEN FİNANSMAN GİDERİ (6=4*5 )

89.738,81

KKEG OLACAK FİNANSMAN GİDERİ (7=6*0,10)

8.973,88

Bu örneğe göre 8.973,88 TL Kurum kazancında indirilemeyecek gider olup, KKEG yapılacaktır.

Ayrıca kıdem tazminatı henüz ödenmediği için 70.000,00 TL KKEG yapılacaktır.

Örneğimizde kıdem olmadığını / firmanın kıdemler için karşılık kaydı yapmadığını düşünerek tekrar hesaplayalım.

Kebir Hesabı

Hesap Adı

Borç

Alacak

Borç Bakiye

Alacak Bakiye

300

Banka Kredileri

20.000,00

200.000,00

 

180.000,00

320

Satıcılar

10.000,00

50.000,00

 

40.000,00

340

Alınan Sipariş Avansları

 

200.000,00

 

200.000,00

380

Gelecek Aylara Ait Gelirler

 

36.000,00

 

36.000,00

372

Kıdem Tazminatı Karşılığı

 

0,00

 

0,00

381

Gider Tahakkukları

20.000,00

30.000,00

 

10.000,00

 

 

 Yabancı Kaynaklar Toplamı

466.000,00

 

Kebir Hesabı

Hesap Adı

Borç

Alacak

Borç Bakiye

Alacak Bakiye

500

Sermaye

 

40.000,00

 

40.000,00

600

Yurt İçi Satışlar

 

120.000,00

 

120.000,00

601

Yurt Dışı Satışlar

 

30.000,00

 

30.000,00

621

Satılan Ticari Malllar Maliyeti

40.000,00

 

40.000,00

 

679

Diğer Olağan Dışı Gelirler

 

5.000,00

 

5.000,00

642

Faiz Gelirleri

 

50.000,00

 

50.000,00

646

Kambiyo Karları

 

50.000,00

 

50.000,00

656

Kambiyo Zararları

70.000,00

 

70.000,00

 

770

Genel Yönetim Giderleri

30.000,00

 

30.000,00

 

780

Finansman Giderleri

30.000,00

 

30.000,00

 

 

 

 

Döneme Ait Öz Kaynaklar Toplamı

125.000,00

 

ÖZSERMEYE TUTARI (1)

125.000,00

YABANCI KAYNAK TOPLAMI  (AKTİF-ÖZSERMAYE) (2)

536.000,00

ÖZSERMAYEYİ AŞAN YABANCI KAYNAK TUTARI (3=2-1)

411.000,00

AŞAN KISMIN YABANCI KAYNAĞA ORANI (4=3/2)

0,7668

FİNANSMAN GİDER TUTARI (780,660,656 VB GİBİ HESAPLAR) (5)

100.000,00

AŞAN KISMA İSABET EDEN FİNANSMAN GİDERİ (6=4*5)

76.679,10

KKEG OLACAK FİNANSMAN GİDERİ (7=6*0,10)

7.667,91

Örnekte görüleceği üzere yapılan bu karşılık kaydının etkisi firmanın aleyhine olup, fazladan vergi yükü çıkarmaktadır.

16.12.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM