Yeni "Torba Kanun"la Getirilen Kolaylık ve Destekler / İsa Karakaş

Koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması için yeni "Torba Kanun" 16 Nisan 2020 günü TBMM’de kabul edildi. 

Bu "Torba Kanun"da çalışan, işsiz ve diğer vatandaşlara yönelik çok sayıda yeni düzenlemelere yer verilmiştir. Getirilen yeni düzenlemeleri bu yazımızda değerli okurlarımıza izah edeceğiz...

Kısa çalışma ödeneğinden faydalanma işlemleri hızlandırılacak

Kısa çalışma uygulamasına bugüne kadar 200 bini aşkın firma 2 milyonu aşkın işçisi için başvuruda bulundu. Mevcut mevzuat hükümleri nedeniyle  başvuruların Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının ilgili ve bağlı birimlerince alınan kararlar uyarınca, müfettişler tarafından yapılacak uygunluk tespiti incelemelerinden geçmesi gerekmektedir. Az sayıda müfettiş ile bu yoğun başvurulara  bakılması çok uzun zaman gerektirmektedir.

İşsizlik Sigortası Kanuna eklenen geçici madde ile, koronavirüsün sebep olduğu yoğun başvurulara ilişkin iş ve işlemlerin süratle sonuçlandırılması ve bu sayede kısa çalışmanın etkinliğinin arttırılması amacıyla, sadece koronavirüs sebebiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için gereken müfettiş uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemelerinin gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.

Diğer yandan kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için önceki "Torba Yasa" ile işçiler için aranan şartlardan 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak yerine 450 güne, son 120 gün hizmet akdine tabi olarak aralıksız çalışmak şartını da 60 güne indirerek daha fazla işçinin kapsama girmesi sağlanmıştı. Ancak bu şartları sağlayamayan çok sayıda işçi belirtilen ödenekten mahrum kalmıştı. Yeni "Torba Yasa" ile bu işçilere de her gün için 39,24; aylık 1.177 Türk lirası nakdî ücret desteği verilecektir.   

İşçi çıkarma yasağı  ve ücretsiz izinde destek      

Yeni Torba Kanun'da özel sektör işverenlerinin işçi çıkarması geçici olarak kısıtlanmaktadır. Buna göre Torba Yasa'nın yürürlüğe girmesi ile birlikte işverenler koronavirüs ya da başka bir bahane ile keyfî olarak Üç ay süreyle işçileri işten çıkaramayacaktır. Bunun bir tek istisna bulunmaktadır. O da İş Kanununda belirtilen işçinin “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ve benzerleri” davranışlardır.

İşverenlere getirilen işçi çıkarma yasağı, işçinin ücretsiz izne ayırılmasını engellememektedir. İşçi çıkarma yasağı COVID-19 salgını ile mücadele süresince sınırlı olmak üzere 6 aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili bulunmaktadır. Belirtilen sürenin sona ermesi hâlinde işçi çıkarmanın önünde herhangi bir engel teşkil edecek düzenlemeye yer verilmemiştir.

Ücretsiz izine ayrılanlara yukarıda açıkladığımız işten çıkarma yasağı süresince İşsizlik Sigortası Fonu'ndan her gün için 39,24 Türk lirası nakdî ücret desteği verilecektir.

Yeterli primi olmayan işsizlere destek

Bir iş yerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden işçiler;

İş sözleşmesinin feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde İŞKUR birimlerine şahsen veya elektronik ortamda başvuranlar, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son 3 yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak kaydıyla işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Bu şartlarda herhangi bir değişikliğe gidilmemiştir. Ancak belirtilen şartları yerine getirmeden işsiz kalanlara da yeni Torba Yasa ile her gün için 39,24; aylık 1.177 Türk Lirası nakdî ücret desteği verilecektir. 

Diğer bazı düzenlemeler

Bahse konu Torba Yasa'da ayrıca konutlara ve faaliyetleri durdurulan iş yerlerine ilişkin su faturası borçlarının belediyeler tarafından 3 ay süreyle ertelenebilmesinin yanı sıra;

• TEDAŞ’ın elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarının (özelleştirme devir işlemleri sırasında TEDAŞ'a devredilmiş olan alacaklar) yapılandırılması,
• Büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarının gelir vergisi tevkifatı beyan ve ödeme süreleri ile tüm sosyal sigorta prim ödemelerinin 3 ay süreyle ertelenmesi ve toplu taşıma faaliyetlerinin 3 ay süreyle belediyelerce desteklenebilmesi ile
•  Faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile yıllık çevre temizlik vergilerinin, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunulamayan dönemlere isabet eden kısımlarının alınmamasına ilişkin düzenlemeler ön plana çıkmaktadır.

             ***

“Gelecek için yapılan en iyi hazırlık, bugünden mükemmele ulaşmaktır.” W. Osler

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 18.04.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.