4/A’lı Çalışan Emekli Aylığını Artırmak İçin Ne Yapmalı? / Ahmet Kıvanç

Okurlarımızdan çok sık “Emekli aylığımı nasıl artırabilirim?” yönünde sorular geliyor. Bu sorunun cevabı, çalışılan statüye göre değişir ama en kestirme cevabı şudur: Prime esas kazanç ne kadar yüksek olur ise emekli aylığı da o kadar yükselir. Peki herkes hangi kazanç üzerinden prim yatıracağını kendisi belirleyebilir mi? Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, merak edilen bu soruları yazdı.

4/A'LI ÇALIŞAN EMEKLİ AYLIĞINI ARTIRMAK İÇİN NE YAPABİLİR?

Soru: 25/07/1978 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 29/07/2003. Şu ana kadar ödenmiş sigorta prim sürem 5535 gündür. Sigortalı çalışmamın bundan sonrası için artıları veya eksileri nedir? Özel sektörde asgari ücret üzerinden yatan primler ile bağlanacak emekli aylığını artırmanın başka yolu var mı? Özel sigortalılık ve BES dışında şu an devlet eliyle çifte emekli maaşı almanın yolu var mı? 60 yaşına kadar çalışmam durumunda 12375 gün asgari ücretten ödenmiş primim olacak? Bunun faydası mı zararı mı var? Hangi tarihten itibaren ödenen prim tutarının yükselmesi bağlanacak olan maaşıma fayda eder?  Ayrıca 1992 ile 1997 arasında, amcamın şu an kapanmış olan mobilya atölyesinde sigortasız çalıştım. Amcamı dava açma sürem geçti mi? Dava açmam durumunda emeklilik tarihini öne çekebilir miyim? (İbrahim B.)

 

 

 

Yanıt: İbrahim Bey, son sorunuzdan başlayayım. Danışıklı olmamak şartıyla amcanızın işyerinde çalıştığınızı kanıtlayacak delilleriniz var ise hizmet tespit davası açabilirsiniz. Davayı kazanıp sigorta başlangıç tarihinizi 1992 yılına çektiğinizde emeklilik yaşınız 53’e düşer.

Elbette ne kadar yüksek prim öderseniz, emekli aylığınız o kadar artar. 2008 yılından sonraki her bir yıl için aylık bağlama oranı yüzde 2 oranında artar. 25 yıl prim ödeyen kişiye, prime esas kazancının yüzde 50’si oranında; 26 yıl prim ödeyene yüzde 52’si oranında aylık bağlanır.

4/a’lı çalışırken ayrıca isteğe bağlı sigorta yaptırma imkânı bulunmuyor. Tüm kazançlarınızın bordroya yansımasını sağlayarak hak ettiğinizden daha az aylık bağlanmasını önleyebilirsiniz.

Emekli aylığı hesabında, tüm çalışma dönemindeki prime esas kazançlar dikkate alınıyor. Ne kadar erken tarihte yüksek kazanç üzerinden prim yatırılırsa emekli aylığına o kadar olumlu yansır.

BES dışında şu an devlet eliyle ikinci bir emekli aylığı bağlatma şansı bulunmuyor. Şu an 41 yaşında olduğunuza göre, BES’te 15 yıl düzenli birikim yaptığınızda 56 yaşına geldiğinizde dilerseniz biriken parayı topluca çekersiniz, dilerseniz yaşam boyu veya belli süreyle, örneğin on yıl süreyle emekli aylığı bağlatabilirsiniz.

 

 

 

BES’te biriken parayı topluca çekenlerden, nemanın yüzde 5’i oranında vergi alınıyor. Topluca çekmeyip, en az on yıl süreyle aylık ödenmesi durumunda vergi alınmıyor.

EKSİK GÜNLERİ BORÇLANMAYLA TAMAMLAYARAK ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN

Soru: Eşim 19.09.1978 tarihinde doğmuş olup ilk sigorta başlangıcı 01.08.1996 tarihidir. SSK'da toplam 3001 prim günü bulunuyor. 2010'dan beri prim ödemiyor. İki çocuğumuz bulunuyor. Eşim hangi şartlarla emekli olabilir? (Erdem Karakaya)

Yanıt: Erdem Bey, eşiniz normal emeklilikte 20 yıl sigorta, 5900 prim günüyle 53 yaşa tabi. 3600 prim günüyle ise 58 yaşında emekli olabilir.  

Çocuklarınız, eşiniz sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra doğduysa ve doğumdan sonra sigortalı çalışması yoksa, boşta geçen süreleri için doğum borçlanması yapabilir. 599 gün doğum borçlanması yaptığı takdirde prim gününü 3600’e tamamlayarak 2036 yılında emekli olabilir.

Bir başka yol ise şu. Eğer iki çocuk için 2’şer yıldan, toplam 1440 gün borçlanma yapabilirseniz, 7 ay 4/a’lı olarak çalışıp, kalan prim günleri için isteğe bağlı sigorta primi ödeyebilir. Bu durumda 5 yıl daha erken, 53 yaşında emekli olabilir.

 

 

 

Doğum borçlanmasını isteğe bağlı sigorta döneminde yapmamalısınız. Ya çalışmaya başlamadan önce, ya da 4/a’lı çalışma döneminde borçlanma yapmalısınız ki primler 4/a statüsünde değerlendirilebilsin.

EMEKLİLİĞİ ÖNE ALMAK İÇİN NE YAPILABİLİR? 

Soru: Doğum tarihim 01.01.1982, SSK giriş 01.04.2001. SSK'dan 330 gün, 4/b'den 1191 gün, sonra yeniden SSK'dan 4611 gün primim bulunuyor. En erken ne zaman emekli olurum ve emekliliği erkene almam için ne yapabilirim?  (Volkan Özdemir)

Yanıt: Volkan Bey, priminizin yatırılmaya başladığı 1 Nisan 2001 tarihi itibarıyla 7000 prim günüyle 60 yaşında emekli olabilirsiniz. Emeklilik sürenizin dolmasına daha uzun süre bulunuyor, prim gününüzü doldurma konusunda sıkıntı yaşamayacaksınız görünüyor. Şayet prim gününü dolduramazsanız askerlik borçlanmasını o zaman düşünebilirsiniz. Böylece emeklilik yaşınızın gecikmesini önlersiniz.

Askerliği çalışmaya başladıktan sonra yaptığınız için askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi ve emeklilik yaşınızı öne çekmez. Bu koşullarda emekliliği öne alma şansınız bulunmuyor.

(Kaynak: Haber Türk | 07.06.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.