Özlem Güler
Gelir Uzmanı
ozlemgulergu@hotmail.com

Dijital Vergi Dairesine 12.08.2025 Tarihinde Eklenen 4 Yeni Hizmet Duyurusu

Giriş

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) Dijital Vergi Dairesi platformuna eklediği dört yeni hizmet[1] ile vergiye gönüllü uyumu artırma, idari verimliliği yükseltme ve mükellef deneyimini iyileştirme içeren dijital dönüşüm hedeflerinin bir parçasıdır.

Sözkonusu hizmetler şunlardır:

• El Terminali ile Düzenlenen Elektrik Tüketimi Fatura Bilgileri İşlemleri
• 531 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Kapsamında Alınacak Teminatlar Sorgulama
• Menkul Sermaye İradı Ödemeleri ve Kesintileri Sorgulama
• Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama Aracı

Mükelleflere kolaylık sağlamanın ötesinde, bu araçlar GİB'in ekonomik faaliyetleri daha anlık izlemesini ve bu görünürlüğü gönüllü uyumu teşvik etmek için kullanmasını sağlayacak, veri odaklı uyum yönetimi modeline geçişi destekleyecektir.

Hizmetin yasal dayanağı, 2 Eylül 2021 tarihli 531 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği olup Tebliğ, 7318 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler kapsamında, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 5307 sayılı LPG Piyasası Kanunu kapsamında faaliyet gösteren lisans sahibi mükelleflerden kaynaklanabilecek vergi risklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır.

1. 531 Sıra Nolu VUK Tebliği Kapsamında Teminat Sorgulama Hizmeti

Hizmetin yasal dayanağı, 2 Eylül 2021 tarihli 531 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği olup Tebliğ, 7318 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikleri hayata geçirerek, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 5307 sayılı LPG Piyasası Kanunu kapsamında faaliyet gösteren lisans sahibi mükelleflerden kaynaklanabilecek vergi risklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır.

Tebliğ uyarınca, petrol ve LPG piyasalarında faaliyet gösteren lisans sahibi mükellefler, sahibi bulundukları akaryakıt dağıtıcı, akaryakıt bayi, LPG Dağıtıcı, LPG Bayi lisans türlerine ve faaliyet durumlarına göre değişen tutarlarda teminat vermekle yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi, özel usulsüzlük cezaları gibi yaptırımlara tabidir.

Yeni sorgulama hizmeti, mükelleflerin teminat uyum durumlarını anlık olarak doğrulamalarını sağlayarak cezai yaptırımlardan kaçınmalarına yardımcı olacak; sektördeki diğer firmaların iş ortaklarının teminat yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini kontrol etmelerine olanak tanıyan bir durum tespiti aracı olarak da hizmet edecektir. Bu durumda, karşı taraf riski azalacak, piyasa bütünlüğü güçlenecektir.

2. Menkul Sermaye İradı Sorgulama Hizmeti

Bilindiği üzere, Menkul Sermaye İradı (MSİ), Gelir Vergisi Kanunu'nda (GVK) tanımlanan, tahvil faizi ve hisse senedi kâr payı gibi iratlardan oluşur; vergilendirilmeleri genellikle iradı ödeyenler tarafından yapılan kaynakta vergi kesintisi suretiyle yapılır.

Gerçek kişilerce 2024 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarının bir kısmı beyan edilecek gelir toplamının 230.000 TL’yi (2025 takvim yılı için 330.000 TL) aşması halinde, bir kısmı ise vergi kesintisine ve istisnaya tabi olmadıkları için 13.000 TL’yi (2025 takvim yılı için 18.000 TL) aşması halinde yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

Aşağıda sayılan menkul sermaye iratları tutarı ne olursa olsun beyan edilmez ve diğer gelirler nedeniyle verilen beyannameye de dâhil edilmez;

• Mevduat faizleri, Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67 nci maddesi kapsamında vergi kesintisine tabi tutulmuş olan (Ticari kazançla ilişkisi olmaması şartıyla);
• Repo gelirleri,
• Katılım Bankalarınca kâr ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları,
• Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarından elde edilen gelirler.

Türkiye’de vergi kesintisine tabi olmayan ve istisna uygulanmayan (örneğin off-shore bankacılıktan elde edilen faiz gelirleri, hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller, iştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar, senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri, yurt dışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları, her türlü alacak faizleri) 2025 yılı için 18.000 TL’lik tutarı aşması halinde yıllık beyanname ile beyan edileceklerdir;

Burada bahsedilen 18.000 TL’lik tutar bir istisna olmayıp, gelirin beyan edilip edilmeyeceğinin tespitinde dikkate alınacak bir haddir. Buna göre, menkul sermaye iradı olarak elde edilen gelir bu haddi aşıyorsa elde edilen gelirin tamamı yıllık beyanname ile beyan edilecektir.[2]

Sözkonusu sorgulama hizmeti, “Hazır Beyan Sistemi"ni desteklemekte, böylece mükelleflere, GİB'in finansal kurumlardan topladığı ve kendi adlarına kayıtlı olan MSİ verilerini görme imkânı tanımaktadır. Bu şeffaflık, uyum yükümlülüğünü "mükellefin bildirmesinden" "mükellefin onaylamasına" kaydırarak, gelirin eksik beyan edilmesini zorlaştıracak, gönüllü uyumu artıracaktır.

3. Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama Aracı

Serbest meslek kazancı, şahsi mesaiye veya mesleki bilgiye dayanan faaliyetlerden elde edilen gelirdir. Bu kazancı elde eden profesyonellerin "Serbest Meslek Makbuzu" (SMM) düzenlemesi zorunludur.

Öngörülen hesaplama aracı, SMM'nin temel bileşenlerini (Brüt Tutar, KDV, Stopaj) hesaplayarak net tahsil edilecek tutarı bulur.

Örnek Serbest Meslek Makbuzu Hesaplaması

Açıklama	Tutar (TL)
Brüt Hizmet Bedeli	10.000,00
Hesaplanan KDV (%20)	2.000,00
Brüt Toplam (Tahsilat)	12.000,00
Gelir Vergisi Stopajı (%20)	2.000,00
Net Tahsil Edilecek Tutar	10.000,00

Bu araç, hesaplama hatalarını azaltarak beyannamelerdeki uyumsuzlukları önleyecek; serbest meslek erbabını GİB'in dijital araçlarına alıştırarak, planlanan elektronik serbest meslek makbuzu (e-SMM) sisteminin işleyişini kolaylaştıracaktır.

4. El Terminali ile Düzenlenen Elektrik Faturası Bilgileri

Bu hizmet, şantiye veya tarımsal sulama gibi sahalarda el terminalleri ile düzenlenen elektrik faturalarına dijital erişimini sağlamayı amaçlamakta; GİB'in normalde takibi zor olan bir veri akışını yakalamasına olanak tanımaktadır. Elektrik tüketimi, ekonomik faaliyet için önemli bir gösterge olduğundan, böylece bu veriler beyan edilen gelir ile fiili faaliyet arasındaki tutarsızlıkları tespit ederek kayıt dışı ekonomiyle mücadelede kullanılabilecektir.

İlgili fatura bilgileri, portal üzerinden doğrudan takip edilebilmektedir.

Değerlendirme ve Sonuç

İncelenen dört yeni hizmet, GİB'in dijitalleşme ve veri odaklı denetim hedeflerinin birer parçasıdır. Bu araçlar; yüksek riskli sektörlerde şeffaflığı artırmakta, sermaye gelirlerinde uyumu desteklemekte, gelecekteki dijital uygulamalara zemin hazırlamakta ve denetim için yeni veri kanalları açmaktadır.

Bu gelişmeler, Türkiye'de vergi idaresinin uyumlu mükellefleri güçlendirirken uyumsuzluğu tespit etme kapasitesini artıran, olgunlaşan bir dijital yapıya işaret etmektedir.

---

[1] https://dijital.gib.gov.tr/duyurular#0/943, (Erişim: 15/08/2025).

[2] https://intvrg.gib.gov.tr/hazirbeyan/assets/pdf/menkulsermaye2025.pdf, (Erişim: 15/08/2025).

18.08.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.