Necdet Doğruç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
necdetdogruc@gmail.com

Arsa-Arazi Üzerine Kurulan Güneş Enerji Panelleri ve Amortisman Ayrılması

VUK

Madde 262 Maliyet Bedeli

Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.

Madde 269 Gayrimenkuller

İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir.

7338 sayılı kanunun 27 nci maddesiyle eklenen fıkra; Yürürlük:26.10.2021)Aşağıda sayılan giderler de maliyet bedeline dâhil edilir:

a) İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili; gümrük vergileri, gümrük komisyonları, yükleme, boşaltma, nakliye ve montaj giderleri,

b) İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili; resim ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, değer tespiti, danışmanlık, komisyon ve ilan giderleri,

c) İktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara ilişkin kur farklarının; emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, diğer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere ilişkin giderler (Faiz giderleri ile kur farklarının diğer kısımlarını maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.),

ç) İktisadi kıymetin stoklara veya envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta giderleri,

d) Gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderler.

(7338 sayılı kanunun 27 nci maddesiyle eklenen fıkra; Yürürlük:26.10.2021)Gayrimenkullerle doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir.

(7338 sayılı kanunun 27 nci maddesiyle eklenen fıkra; Yürürlük:26.10.2021)İktisadi kıymetin (emtia hariç) iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile ilgili olan özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma değer vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanımını destekleme fonunu maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.

(7338 sayılı kanunun 27 nci maddesiyle eklenen fıkra; Yürürlük:26.10.2021)Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Madde 313 Amortisman Mevzuu

Değişik birinci fıkra : 21/1/1983 - 2791/6 md.) İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin, bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.

(Ek: 22/7/1998 - 4369/8 md.) İlgili mevzuat gereğince sözleşme süresinden sonra bedelsiz olarak Devlete veya Devletçe tensip olunan bir teşekküle veya belediyeye intikali öngörülen amortismana tabi iktisadi kıymetlerden (sözleşme süresinde yenilenmesi gerekenler hariç), sermayenin veya özel maliyet bedellerinin itfası hükümlerine göre amortismana tabi tutulanlar, genel hükümler uyarınca ayrıca amortismana tabi tutulamazlar.

(Ek: 30/12/1980 - 2365/54 md.)  (4369 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle değişik 414'üncü madde hükmüyle belirlenen tutar, Yürürlük: 29.7.1998) Değeri 50.000.000.- lirayı (577 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2025'den itibaren 9.900 -TL) aşmayan peştemallıklar ile işletmede kullanılan ve değeri 50.000.000.- lirayı (577 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2025'den itibaren 9.900 -TL) aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar amortismana tabi tutulmayarak doğrudan doğruya gider yazılabilir. İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu had topluca dikkate alınır.

Bu konuyu örnek vererek açıklamak istiyorum.

ÖRNEK

Yer A.Ş ‘ti aktifine kayıtlı arsa üzerine  Güneş enerji panelleri kurma  kararı almıştır .

Güneş enerji sistemi tamamlanmış  5.000.000 TL Maliyet oluşmuştur. Aktife kayıtlı arsa bedeli  1.000.000 TL ve yüzölçümü    1.000 m2 dir Güneş enerji sistemi  arsanın %60  üzerine kurulmuştur.

258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR   :5.000.000 TL

250 ARAZİ VE ARSALAR                         :1.000.000 TL

GES’İN KURULDUĞU ARSA BEDELİ      :   600.000 TL   (1.000.000*%60)

Güneş enerji sisteminin  oluşan maliyeti(GES)

Yapılan giderler (258 hesap)                                            5.000.000 TL

 Güneş enerji sistemine isabet arsa bedeli                        600.000 TL

 Güneş enerji sistemi maliyeti                                          5.600.000 TL

MUHASEBE KAYITLARI

—-----------------------------------------/—---------------------------------------------------

258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR  5.000.000 TL

191 İNDİRİL KDV                                     1.000.000 TL

                               102 BANKALAR- 320 SATICILAR        6.000.000 TL

Maliyetin oluşması

—----------------------------------------/—---------------------------------------------

258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR      600.000 TL

                                                  250 ARAZİ VE ARSALAR     600.000TL

Güneş enerjisi  üretim tesisine isabet eden arsa bedeli (1.000.000*%60)

—---------------------------------------/—---------------------------------------------- 

253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR     5.600.000  TL

253.01 Güneş enerji tesisi   ,

                                       258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR   5.600.000 TL

Güneş enerji üretim tesisinin bitmesi gereği    

—-------------------------------------------/—-------------------------------------------------

AMARTİSMAN AYRILMASI

Amortisman listesinde  45.1.9 oran %10

—-----------------------------------------/—---------------------------------------------------

730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ                    560.000 TL

730.06 Amortisman ve tükenme payları

730.06.001  güneş enerji üretim tesisi      

                                                           257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR     560.000 TL

                                                           257 Tesis makina ve cihazlar                                                                                        

                                                           257.01.001 Güneş enerji üretim tesisi

5.600.000 TL*%10=560.000TL amortisman ayrılması

—-----------------------------------------/—---------------------------------------------------

05.12.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.