Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.ozmconsultancy.com

12 Maddede Gerçek Usule Geçecek Mükelleflerin Yapması Gerekenler

Uzun yıllardır basit usulde faaliyet gösteren ancak 2026 Yılı başı itibari ile gerçek usule geçecek mükellefler arasında yer alıyorsanız gerçek usule geçiş sürecinde ve sonrasında düzenli olarak yapmanız gerekenler bu yazının konusunu oluşturuyor.

Merak etmeyin ilk başta göz korkutucu olsa da aslında yapılacak işlemler için bir kontrol listeniz veya yol haritanız olduğunda bu korkunun yersiz olduğu da ortaya çıkıyor

Ancak muhasebe işlerine de daha fazla vakit ayırmanızın vakti geldi.

2026 yılı itibari ile ilk defa gerçek usulde faaliyet gösterecek bir mükellef iseniz muhasebe süreçlerinize geçmişe göre daha fazla özen göstermeniz ve zaman ayırmanız gerektiği şart.

Çünkü artık basit usulde olmanın getirdiği KDV beyannamesi vermeme, tek fatura kesme, geçici vergi ödememe gibi kolaylıklar söz konusu değil.

1-İlk yapmanız gereken; Gerçek Usule Geçecek Mükellefler Arasında mısınız kontrol etmeniz

Gerçek usule geçecek meslekler hangileri?

• İmalatçılar → Her türlü mal üretenler (ör. mobilyacı, demirci, ayakkabıcı)
• Tüccarlar → Mal alıp satanlar (ör. bakkal, kuyumcu, elektronikçi).
• İnşaatçılar → İnşaatla ilgili işler yapanlar ( tadilatçı, boya/fayans ustası).
• Oto bakım-tamir → Araç tamircileri, elektrikçi, kaportacı.
• Lokantacı → Lokanta, kafe, fast food, yemek hizmeti veren işletmeler.
• Eğlence ve istirahat yeri işletenler → Kıraathane, kahvehane, gazino vb.
• Şehir içi yolcu taşımacıları → Dolmuşçu, minibüsçü, taksici.

Büyükşehir’de olan ve nüfusu 30 bini aşan ilçeler kapsamda

1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek olan Cumhurbaşkanı Kararı, büyükşehir statüsündeki illerde nüfusu 30 bini aşan ilçelerde faaliyet gösteren basit usul mükellefler bu şekilde vergilendirmeden çıkarılacak; gerçek usule tabi olacaklar.

2-Gerçek Usule Geçecek Mükellefler Arasında Olduğumu Netleştirdim. İlk yapmam gereken nedir? Dilekçe mi vereceğim?

• Mali müşavirlik firması ile anlaşarak defter beyan sistemi üzerinden gerçek usule geçiş başvurunuz yapmanız gerekmektedir.

3-Her satışım için fatura mı düzenleyeceğim? E-arşiv veya E-fatura mı kesmem gerekiyor? Yazarkasa mı alacağım?

• Faaliyet gösterdiğiniz alana göre her satışınız için fatura ve/veya fiş düzenlemeniz gerekmektedir.
• Basit usulken mevcut olan günlük tek fatura düzenlemesi gerçek usulde mümkün değildir.

4-Sattığım mal veya hizmetin KDV oranını biliyor muyum?

• Gerçek usule geçtikten sonra verdiğiniz her türlü mal ve hizmetiniz için ayrı ayrı fatura ve fiş düzenlemeniz gerekmektedir.
• Bu nedenle satacağınız ürün ve hizmetlerin KDV oranlarını hatasız öğrenmeniz gerekmektedir.
• Örnek olarak, lokantada yemek KDV oranı %10 iken ile araba tamircilerindeki tamir faturasındaki KDV oranı %20 olacaktır.

5-Gerçek usule geçtiğim için yeni bir banka hesabı açmama gerek var mı?

• Zorunlu olmamak ile beraber önümüzdeki yıllardaki muhasebe düzeni açısından yeni bir banka hesabı açılmasını öneriyorum.

6-Basit usul mükellef iken KDV ödemiyordum. Gerçek usule geçince her ay KDV ödemesi mi yapmam gerekecek?

• Evet gerçek usule geçmeniz nedeni ile nakit akışınızı en fazla etkileyecek konu KDV ödemeleri olacak gibi gözükmektedir.
• Ödenemeyen KDV borcu nedeni ile hesabınıza bloke gelmemesi için tahsilat süreçlerine dikkat edilmesi gereklidir.

7-Geçici vergi kapsamında 3 ayda bir vergi mi ödeyeceğim?

• Evet gerçek usulde mükellefiyetiniz açıldıktan sonra her 3 ayda 1 geliriniz ile gideriniz arasındaki fark üzerinden belli bir oranda gelir vergisi ödemeniz gerekecektir.

8-Basit usulden sonra gerçek usulde şahıs şirketi yerine limited veya anonim şirket kurabilir miyim? Vergisel ve finansal olarak daha mı mantıklı olur? Şahıs şirketi ile limited-anonim şirketin vergi oranları farklı mı?

• Limited veya anonim şirket de kurmanız mümkündür.
• Ancak faaliyet alanınıza ve ortalama cirolarınıza göre hangi tür şirketin daha mantıklı olacağı belli olmaktadır.
• Gerçek usul şahıs firmalarında %40'a kadar gelir vergisi söz konusu iken limited ve anonim şirketlerde kurumlar vergisi %25'dir.
• Ancak bilindiği üzere limited ve anonim şirketlerden ortağın faizsiz para çekmesi vergisel risk yaratmaktadır.

9-Mali Müşavirlik Hizmetini Bağlı Bulunduğum Odadan Alabilir miyim?

Hayır alamazsınız. Bir meslek mensubu ile anlaşmanız gerekmektedir.

10-Gerçek usule geçtikten sonra hangi harcamaları gider olarak kullanabiliyoruz? Amortisman ayırabiliyor muyuz?

Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesi, ticari kazancın tespitinde indirilebilecek giderleri açıklamaktadır
Ancak uygulamada önemli olan, giderin sadece “kanunda sayılmış olması” değil, aynı zamanda işletme faaliyetiyle doğrudan illiyet bağına sahip olmasıdır.

Bir giderin vergi açısından riskli olmaması ve kabul görebilmesi için aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

1. İşle ilgili olmalı: Harcama, şahsi değil ticari amaçlı yapılmış olmalı.
2. Belgelendirilmiş olmalı: Fatura, fiş veya sözleşme gibi resmi belgeyle desteklenmeli.
3. Makul ve orantılı olmalı: İşin hacmiyle ve faaliyet alanınız ile uyumlu olmalı.

11-Gerçek usule geçtiğimde kira ödemeleri için stopaj mı ödeyeceğim?

• Evet eğer işyeri sahibiniz vergi mükellefi değil ise beyan edip ödemeniz gerekmektedir.

12-Basit Usulden Gerçek Usule Geçerken Mevcut stoklarımı gerçek usul firmama aktarabilir miyim?

• Evet aktarabilirsiniz
• Gerçek usul, defter tutma ve envanter (stok sayımı ve değerlemesi) yükümlülüğünü getirir. Mükellefin, basit usulden çıkış yaptığı tarihteki stoğu, yeni geçilen gerçek usulün (işletme hesabı veya bilanço esası) açılış envanteri olarak kabul edilmeli ve defterlere kaydedilmelidir.

Saygılarımla

17.11.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.