Meslek odalarınca belirlenen tarifenin altında serbest meslek makbuzunun kesilmesi?

Soru) Meslek odalarınca belirlenen tarifenin altında serbest meslek makbuzunun kesilmesi durumunda cezai yaptırım var mıdır?

 

Cevap) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, 67 nci maddesinin birinci fıkrasında da serbest meslek kazancının bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ile diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan fark olduğu hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanunun 2 nci maddesinin ikinci paragrafında, Kanunda aksine hüküm olmadıkça kazanç ve iratların gelirin tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara alınacağı hükmüne yer verilmiş olup, Kanunda hizmete ilişkin bedelin; ilgili meslek teşekkülünce tespit edilmiş bir tarife varsa bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamayacağına ilişkin bir hüküm yer almamaktadır.

Yine, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun " Vergi kanunlarının uygulanması ve ispat" başlıklı 3'üncü maddesinde;

".......

B) İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.

Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz.

İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir." hükmüne yer verilmiştir.

Bununla beraber 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1/1 inci maddesine göre Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabi bulunmaktadır.

Kanunun "Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah" başlıklı 20/1 inci maddesinde; "Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir." hükmüne yer verilmiştir.

Yine Kanunu'nun 25/a maddesinde; teslim ve  hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar matraha dahil olmayan  unsurlar arasında sayılmıştır.

Aynı Kanunun 27/5 inci maddesinde; "Serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa, hizmet bedeli, bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz."hükmü yer almış bulunmaktadır.

Yukarıda yapılan açıklamaları tek bir cümleyle özetleyecek olursak; gelir vergisi uygulaması bakımından esas alınacak bedel, bu hizmetin karşılığını teşkil eden gerçek bedel olacaktır. Diğer taraftan , anılan bedelin iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir bedel olmaması gerekir. Aksi taktirde bu durumun ispat külfeti kişiye ait olacaktır.

Ancak, serbest meslek faaliyetleri için düzenlenecek serbest meslek makbuzunda TÜRMOB tarafından tespit edilen tarifede belirlenen tutar üzerinden Katma Değer Vergisi hesaplanması gerekmekte olup, tarifede yer alan tutardan daha düşük bir matrah esas alınarak katma değer vergisi hesaplanması ise mümkün bulunmamaktadır.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(05.03.2012)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.