Zeyneddin Çetin
Vergi Başmüfettişi
cetinzeyni@gmail.com

6736 Sayılı Kanun Kapsamında KDV Yönünden Vergi Artırımına İlişkin Genel ve Özellikli Durumlar

1-Giriş:

Kamuoyunun merakla beklediği 6736 sayılı ‘’Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’’ Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülerek yasalaşmış ve yakın bir tarihte Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecektir. Bu Kanunun uygulanmasına yönelik ayrıca Tebliğ yayımlanacaktır. Bu yazımızda; 6736 sayılı Kanunun 5’ inci maddesinde yer alan Katma Değer Vergisi(KDV) yönünden VERGİ ARTIRIMI ile ilgili genel hükümlere, bazı özellikli durumlara ve bu konuya yönelik örneklere yer verilecektir. 

2- KDV Yönünden Artırımda Bulunmanın Önemi:

Bilindiği üzere Türkiye’de, ‘Sahte Fatura Kullanma’ incelemeleri yaygın olduğundan, özellikle KDV yönünden artırımda bulunulmasının iki avantajı vardır ancak ikincisi daha da önemlidir;

a-İnceleme konusu(örneğin sahte fatura kullanma) nedeniyle, KDV tarhıyatı yapılamaz,

b-Artırımda bulunulan yıla ait ‘Defter ve belgelerin’ ibraz edil(e)memesi durumunda, indirime konu edilen tüm KDV’lerin reddiyatı ve dolayısıyla tarhıyatı yapılamayacaktır. 

3-Kimler Yararlanabilir:

KDV beyannamelerinin tamamını veya bir kısmını verenler, beyanname vermekle birlikte istisnalar nedeniyle veya diğer nedenlerle vergi beyan etmeyen ya da ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar da dahil olmak üzere hiç beyanname vermemiş mükellefler, KDV yönünden vergi artırımı yapabileceklerdir. Bu Kanun kapsamında vergi(KDV) artırımda bulunan mükellefler nezdinde, istisnai haller dışında, KDV incelemesi ve tarhıyatı yapılmayacaktır. Kısacası bu hükümlerden, mükellefiyet kaydı olsun olmasın herkes yaralanabilir. Ancak 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasında belirtilen “defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler” vergi artırımından yararlanmaları mümkün değildir. 

Mükellefler sadece 1 nolu KDV beyannameleri için artırım hükmünden yararlanabilirler; 2 No.lu KDV beyannameleri için artırım hükümlerinden yararlanmaları mümkün değildir. 

4-Vergi Artırımı Olsa Bile İnceleme ve Tarhıyat Yapılabilir mi?

a-Artırımda bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırımda bulunulan dönemler için “Sonraki Dönemlere Devreden KDV” yönünden vergi incelemesi yapılabilecektir. Bu incelemelerde artırımda bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemeyecek, elde edilen bulgular artırımda bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için kullanılabilecektir.

Örneğin; Mükellefin vergi artırımda bulunulmayan 2011 hesap dönemi incelenmiş, inceleme sonucunda %18 KDV oranına tabi 100.000,00-TL matrah farkı tespit edilmiştir. Mükellefin 2012 yılı için KDV artırımından yararlanmış, 2013 yılı için KDV artırımından yararlanmamış olduğunu varsayalım.

İnceleme nedeniyle, mükellefin 2011 KDV beyanları ve sonraki döneme devreden KDV yönünden 2012 ve 2013 KDV beyanlarının düzeltilmesi gerekmektedir. Yapılan düzeltmeye göre, dönemler itibariyle bulunan Ödenecek KDV farkları aşağıdaki gibi olsun. 2012 dönemi KDV artırımından yararlanıldığı için, bu dönemde çıkan vergilerin tarhıyatı önerilemeyecektir.

            -2011 dönemi için 10.000,00-TL tarhıyat önerilecektir.

-2012 dönemi için  6.000,00-TL tarhıyat öneril(e)meyecektir.

-2013 dönemi için   2.000,00-TL tarhıyat önerilecektir. 

b-Artırımda bulunulan dönemler için iade hakkı doğuran işlemlerden ya da ihraç kaydıyla teslimlerden doğan iade ve terkin taleplerine ilişkin olarak vergi incelemesi yapılabilecektir. İnceleme sonunda artırımda bulunulan dönemler için terkin ve iade işlemleri ile sınırlı olmak üzere tarhiyat yapılabilecektir.

Örneğin; 2015 yılında 10.000-TL KDV iadesi yapılmışsa, mükellef bu dönem için vergi artırımında bulunsa bile iade yönünden inceleme yapılabilecektir. İnceleme sonucunda 11.000-TL vergi kaybı tespit edilmişse, 10.000-TL nin iadesi geri istenecek ancak kalan 1.000-TL nin vergisi istenemeyecektir.

c-Mükelleflerin KDV artırımda bulunması durumunda, mükellefler nezdinde, üçüncü kişilerle ilgili olarak karşıt inceleme yapılması, mahkemelerce belli konulara bakılması veya bilirkişilerce ihtiyaç duyulması gibi nedenlerle inceleme yapılabilecektir ancak, tarhıyat yapılamayacaktır. Ayrıca, özel esaslar uygulanan mükelleflerin genel esaslara geçme taleplerine yönelik inceleme yapılması mümkündür. 

5-Hangi Dönemler İçin ve Nasıl Vergi Artırımında Bulunulacak 

Katma Değer Vergisi mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) hesaplanan; katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden 2011 yılı için %3,5, 2012 yılı için %3, 2013 yılı için %2,5, 2014 yılı için %2 ve 2015 yılı için %1,5 oranından az olmamak üzere vergi artımında bulunabilirler. 3065 sayılı KDV tecil-terkin uygulamasından faydalanan mükellefler için artırıma esas tutarın belirlenmesinde, tecil edilen vergiler hesaplanan vergiden düşülerek hesaplama yapılacaktır.

Ayrıca 3065 sayılı Kanunun 9’uncu maddesi kapsamında işlemleri bulunan mükelleflerin yapacakları KDV artırımları ile ilgili “Yıllık Hesaplanan KDV" tutarının belirlenmesinde, alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV dikkate alınmadan, kendileri tarafından beyan edilen kısım hesaplamaya dahil edilecektir.

Burada esas alınan tutarlar; KDV matrahları değildir, (varsa)Tecil Edilebilir KDV düşüldükten sonra beyannamelerde yer alan HESAPLANAN KDV toplamıdır.

Her yıl birbirinden bağımsız olup; mükellefler isterlerse tüm dönemler için isterlerse de tek bir yıl için artırımda bulunabilirler. KDV mükelleflerinin, istisnai haller dışında ilgili yıllar içindeki her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri 1 No.lu KDV beyannamelerinin “Hesaplanan KDV Toplamı” satırlarında yer alan tutarların yıllık toplamı üzerinden hesaplama yapması gerekmektedir. İstisnai haller; beyanname verilmeyen dönem nedeniyle yıllık duruma iblağ yapılması, gelir/kurumlar vergisi artırım tutarının %18 oranında KDV hesaplanması ve/veya gerekli hallerde karşılaştırma yapılarak artırımda bulunulması şeklindedir. 

6-KDV Artırımına İlişkin Farklı Durumlar:

-Beyannamelerin tamamının verilmesi durumunda;

KDV mükellefleri, ilgili yıllar içindeki her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri KDV beyannamelerinin “Hesaplanan KDV Toplamı” satırlarında yer alan tutarların yıllık toplamı üzerinden hesaplama yapılacaktır. Her ay için Hesaplanan KDV bulunma zorunluluğu yoktur. Ancak hesaplama yapılabilmesi için, en az bir dönemde Hesaplanan KDV bulunması gerekmektedir.(Örnek-1) 

Örneğin; yıllar itibariyle verilen tüm beyannamelerdeki Yıllık Hesaplanan KDV toplamının 300.000-TL ise, hesaplanacak vergi artırımı tutarları aşağıdaki gibidir. 

Dönemi	Beyan Edilen Yıllık Hesaplanan KDV	Oran	Vergi Artırımı
2011 yılı	300.000,00	3,5%	10.500,00
2012 yılı	300.000,00	3,0%	9.000,00
2013 yılı	300.000,00	2,5%	7.500,00
2014 yılı	300.000,00	2,0%	6.000,00
2015 yılı	300.000,00	1,5%	4.500,00

-3065 sayılı KDVK’ nın (11/1-c) ve (geçici 17 nci) maddeleri uyarınca tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimlerin bulunması durumunda;

3065 sayılı KDVK nın (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri uyarınca tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimleri bulunan mükellefler, tecil edilen vergileri(beyannamenin “İhraç Kayıtlı Teslimler” bölümünde yer alan “Tecil Edilebilir KDV” satırındaki tutar), ilgili dönem beyannamesinde yer alan “Hesaplanan KDV Toplamı” satırındaki tutardan düşecek ve yıllık toplama dahil etmeyecektir. Bu şekilde hesaplama yapılabilmesi için, 3065/(11/1-c) maddesi kapsamında teslim edilen malların süresi içinde ihracının gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Aynı Kanunun geçici 17’nci maddesi kapsamında teslimleri bulunanlarda ise bu şart aranmayacaktır.(Örnek-2) 

-Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında işlemlerin bulunması halinde;

3065 sayılı Kanunun 9’uncu maddesi kapsamında işlemleri bulunan mükelleflerin yapacakları KDV artırımları ile ilgili “Yıllık Hesaplanan KDV" tutarının belirlenmesinde, alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV dikkate alınmadan, kendileri tarafından beyan edilen kısım hesaplamaya dahil edilecektir.(Örnek-3) 

-Beyannamelerin tamamı verilmekle birlikte, vergiye tabi işlemlerin bulunmaması halinde;

Mükelleflerce verilen KDV beyannamelerinde, hiç hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması hâlinde, ilgili yıl için gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunabilirler.(Örnek-4) 

-En az üç döneme ait KDV beyannamesi verilmiş olması durumunda;

Bu durumda, verilmiş olan beyannamelerde “Hesaplanan KDV Toplamı” satırlarında yer alan tutarlar toplanacak ve beyanname verilen dönem sayısına bölünerek ortalaması bulunacaktır. Bulunan bu ortalama tutar, 12 ile çarpılmak suretiyle 1 yıla iblağ edilerek vergi artırımına esas olacak “Yıllık Hesaplanan KDV” tutarına ulaşılacaktır. Bu kapsamdaki mükelleflerin, KDV artırım imkânından yararlanmaları için ilgili yıla ilişkin olarak gelir veya kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunma zorunluluğu bulunmamaktadır. Üçer aylık beyan dönemine tabi mükelleflerin en az bir dönem beyanname vermesi durumunda, hesaplamaya esas tutarın belirlenmesinde yıllık duruma iblağda 12 dönem değil 4 dönem esas alınacaktır.(Örnek-5) 

-Hiç beyanname verilmemiş veya en fazla iki dönemde beyanname verilmişse;

Artırımın ilgili olduğu yıl içindeki dönemlere ait KDV beyannamelerinin hiç verilmemiş ya da bir veya iki vergilendirme dönemi(aylık) için beyanname verilmiş olması halinde, KDV artırımı hükümlerinden yararlanabilmek için, mükelleflerin ilgili yıla ilişkin olarak gelir veya kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunmaları zorunludur. (Bu durumda, adi ortaklık, kollektif ve adi komandit ortaklıklarda ortakların tamamının gelir/kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunmaları gerekmektedir.) Mükellefler, artırdıkları gelir veya kurumlar vergisi matrah tutarı üzerinden %18 oranında vergi hesaplamaları gerekmektedir. Bu durumda yıllık duruma iblağ söz konusu değildir. Üçer aylık beyan dönemine tabi mükelleflerden hiç beyanname vermeyenler yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde artırımda bulunmaları gerekmektedir.(Örnek-6) 

-Yıl içinde işe başlayan veya işi bırakan KDV mükelleflerin durumu;

Vergi artırımında bulunacak mükelleflerin, vergi artırımında bulundukları yıllarda (işe başlama veya işi bırakma gibi nedenlerle) kıst dönemde faaliyette bulunmuş olmaları halinde(tasfiyeye girmeleri hali hariç), kıst dönem itibarıyla hesaplama ve artırım yapılacaktır.(Örnek-7a, Örnek-7b, Örnek-7c, Örnek-7d) 

-Verilen Beyannamelerde İstisna veya Tecil-Terkin Kapsamında İşlemlerin Bulunması;

İlgili takvim yılı içindeki işlemlerinin TAMAMI; istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması halinde, mükellefler ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmuş olmaları şartıyla KDV artırımından faydalanabileceklerdir. Artırılması gereken gelir/kurumlar vergisi matrahına %18 KDV oranı uygulanacaktır.(Örnek-8/a)

Verilmesi gereken beyannamelerin tamamını vermiş, bu beyannamelerin sadece bir kısmında hesaplanan KDV beyanı bulunan, diğerlerinde "istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle" hesaplanan KDV bulunmayan veya sadece "tecil-terkin kapsamındaki işlemler nedeniyle" hesaplanan KDV bulunan mükelleflerin vergi artırımı için gelir/kurumlar vergisi bakımından matrah artırımı yapmadan katma değer vergisi artırımından faydalanmaları mümkün değildir. Ayrıca karşılaştırma işlemi yapılması gerekmektedir.(Örnek-8/b ve Örnek 8/c)

 

Burada KARŞILAŞTIRMA yapılmasının esas şartı; herhangi bir dönemde ‘Hesaplanan KDV olması, herhangi bir dönemde de işlemlerin tamamı "istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle" veya sadece "tecil-terkin kapsamındaki işlemler nedeniyle" hesaplanan KDVnin bulunmamasıdır.

 

Örneğin,

a-Ocak-Kasım arası ‘Hesaplanan KDV toplamı’ 11.000-TL, Aralık ayında, normal işlemler nedeniyle ‘Hesaplanan KDV’ 3.000-TL, Tecil Edilebilir KDV 2.000-TL ise karşılaştırma yapılmayacak ve 1.000-TL esas alınarak toplam 12.000-TL üzerinden hesaplama yapılacaktır.

 

b-Ocak-Kasım arası ‘Hesaplanan KDV toplamı’ 11.000-TL, Aralık ayında, normal işlemler nedeniyle ‘Hesaplanan KDV’ yok(0-TL), Tecil Edilebilir KDV 1.000-TL ise karşılaştırma yapılacaktır. Hesaplanan KDV toplamı 11.000-TL, gelir vergisi matrahı ile karşılaştırılarak hesaplama yapılacaktır.

 

-Mükellefin düzeltme beyanları varsa veya ilgili yıl için vergi incelemesi/takdir işlemi yapılmışsa;

Mükelleflerin düzeltme beyannamesi vermeleri ve bu düzeltme işlemlerinin bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar sonuçlandırılmış olması hali de dahil olmak üzere ikmalen, re'sen ve idarece yapılıp bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleşen tarhiyatlar ve vergiler (katma değer vergisi tarhiyatında "hesaplanan katma değer vergisi"), matrah ve vergi artırımına esas ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınması gerekmektedir.(Örnek-9/a, Örnek-9/b) 

7-KDV Artırımında Farklı Durumlara İlişkin Örnekler:

Aşağıda verilen tüm örneklerde 2012 dönemi için Gelir/Kurumlar vergisi artırım tutarı 30.000,00-TL esas alınarak hesaplama yapılmıştır. (Ancak alt limitten beyan edilmesi gerekiyorsa, bu durumda kurumlar vergisi mükellefi için 29.650-TL, gelir vergisi mükellefleri için işletme hesabına göre defter tutarlar için 9.890-TL, bilanço usulüne göre defter tutanlar ve serbest meslek erbabı için 14.820-TL olan alt limitler dikkate alınacaktır.) 

	Örnek-1	Örnek-2	Örnek-3	Örnek-4	Örnek-5	Örnek-6
Dönem	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV
Ocak	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Şubat	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Mart	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Nisan	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Mayıs	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Haziran	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Temmuz	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Ağustos	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Eylül	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	Beyan yok	Beyan yok
Ekim	10.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	10.000,00	Beyan yok
Kasım	20.000,00	10.000,00	10.000,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Aralık	0,00	9.000,00	9.000,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Toplam-TL	120.000,00	119.000,00	119.000,00	0,00	30.000,00	20.000,00
Artırım Oranı	%3	%3	%3	%3	%3	%3
Artırım Tutarı	3.600,00	3.570,00	3.570,00	0,00	0,00	0,00
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım	zorunlu değil	zorunlu değil	zorunlu değil	zorunlu	zorunlu değil	zorunlu
Hesaplamaya Esas Tutar				30.000,00	(30.000,00)/3= 10.000,00*12= 120.000*%3= 3.600,00	30.000,00
%18 oranı				5.400,00		5.400,00
Artırım Tutarı	3.600,00	3.570,00	3.570,00	5.400,00	3.600,00	5.400,00

 

Örnek-1:Tüm beyannameler verilmişse, Ocak ayı için 120.000-TL, diğer aylarda işlem olmaması nedeniyle Hesaplanan KDV yoksa, bu örnek geçerlidir. )

Örnek-2:Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, Tecil Edilebilir KDV 1.000,00-TL ise,

Örnek-3: Aralık döneminde Hesaplanan KDV  8.000,00-TL ayrıca tevkifatlı işlem nedeniyle mükellef tarafından beyan edilecek Hesaplanan KDV 1.000,00-TL ise,(veya tüm işlemler ile tevfikatlı işlemler nedeniyle beyan edilmesi gereken Hesaplanan KDV toplamı 9.000-TL ise)

Örnek-4: Tüm beyannameler verilmiş ancak beyannamelerde hesaplanan KDV yoksa,

Örnek-5: Verilmesi gereken beyannamelerin en az 3 dönemi için beyan varsa,

Örnek-6: Hiç beyanname verilmemişse veya 1- 2 döneme ilişkin beyan varsa, 

	Örnek-7-a	Örnek-7-b	Örnek-7-c	Örnek-7-d	Örnek-8/a
Dönem	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplamaya Esas KDV	Hesaplanan KDV
Ocak	İşe Başlama Haziran ayından itibaren	İşe Başlama Haziran ayından itibaren	İşe Başlama Haziran ayından itibaren	İşe Başlama Aralık ayından itibaren	0,00
Şubat					0,00
Mart					0,00
Nisan					0,00
Mayıs					0,00
Haziran	10.000,00	Beyan yok	Beyan yok		0,00
Temmuz	10.000,00	Beyan yok	Beyan yok		0,00
Ağustos	10.000,00	Beyan yok	Beyan yok		0,00
Eylül	10.000,00	Beyan yok	Beyan yok		0,00
Ekim	10.000,00	10.000,00	Beyan yok		10.000,00
Kasım	10.000,00	10.000,00	10.000,00		10.000,00
Aralık	10.000,00	10.000,00	10.000,00	10.000,00	10.000,00
Toplam-TL	70.000,00	30.000,00	20.000,00	10.000,00	30.000,00
Artırım Oranı	%3	%3	%3	%3	%3
Artırım Tutarı	2.100,00			300,00	0,00
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım	zorunlu değil	zorunlu değil	zorunlu	zorunlu değil	Zorunlu
Hesaplamaya Esas Tutar		(30.000,00)/3=  10.000,00*7= 70.000,00*%3= 2.100,00	30.000,00		30.000,00
%18 oranı			5.400,00		5.400,00
Artırım Tutarı	2.100,00	2.100,00	5.400,00	300,00	5.400,00

 

Örnek-7a: Haziran ayı için işe başlanılmışsa,

Örnek-7b: Haziran ayı için işe başlanılmışsa ve en az 3 dönem beyanname verilmişse, bazı dönemlerde beyanname verilmemişse

Örnek-7c: Haziran ayı için işe başlanılmışsa ve en fazla 2 dönem beyanname verilmişse,

Örnek-7d: Aralık ayı için işe başlanılmışsa ve verilen beyannamede Hesaplanan KDV varsa,

Örnek-7/a, b ,c ,d deki Hesaplanan KDV toplamı 0-TL ise, Örnek-4 GEÇERLİDİR.

Örnek-8a: Ocak-Aralık döneminde işlemler KDV'den müstesna ise veya Ekim, Kasım, Aralık dönemindeki işlemler tecil-terkin uygulaması kapsamında ise,  

	Örnek-8/b	Örnek-8/c	Örnek-9/a	Örnek-9/b
Dönem	Hesaplanan KDV	Hesaplanan KDV	Hesaplanan KDV	Hesaplanan KDV
Ocak	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Şubat	0,00	Beyan yok	10.000,00	10.000,00
Mart	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Nisan	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Mayıs	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Haziran	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Temmuz	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Ağustos	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Eylül	0,00	0,00	10.000,00	10.000,00
Ekim	10.000,00	10.000,00	10.000,00	10.000,00
Kasım	20.000,00	20.000,00	10.000,00	10.000,00
Aralık	10.000,00	10.000,00	11.000,00	10.000,00
Toplam-TL	30.000,00	30.000,00	121.000,00	120.000,00
Artırım Oranı	%3	%3	%3	%3
Artırım Tutarı	900,00	(30.000,00)/11=  2.727,27*12= 32.727,27*%3= 981,82-TL	3.630,00	3.600,00
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım	Zorunlu-KARŞILAŞTIRMA YAPILACAK	Zorunlu-KARŞILAŞTIRMA YAPILACAK	zorunlu değil	zorunlu değil
Hesaplamaya Esas Tutar	30.000,00	30.000,00
%18 oranı	5.400,00	5.400,00
Artırım Tutarı	5.400,00	5.400,00	3.630,00	3.600,00

 

Örnek-8b: Ocak-Eylül döneminde KDV den istisna işlemler nedeniyle 0,00-TL, Ekim ve Kasım döneminde normal Hesaplanan KDV, Aralık ayında tüm işlemler tecil terkin işlemi kapsamında ise vergi artırım tutarı 5.400-TL olacaktır.

-ANCAK Ekim ve Kasım ayı Hesaplanan KDV toplamı 180.000-TL nin üzerinde örneğin 200.000-TL olsaydı, o zaman hesaplanacak VERGİ ARTIRIMI 6.000-TL olacaktı ve bu tutar esas alınacaktı.

Örnek-8c: Ocak-Eylül döneminde KDV den istisna işlemler nedeniyle 0,00-TL, Şubat döneminde beyan yoksa, Ekim ve Kasım döneminde normal Hesaplanan KDV varsa, Aralık ayında  tüm işlemler tecil terkin kapsamında ise;

-Hesaplanan KDV lerin tutarına göre, Örnek-8b deki gibi KARŞILAŞTIRMA YAPILMASI gerekir.

Örnek-9a: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, inceleme sonucunda bulunan matrah farkı dolayısıyla hesaplanan KDV 1.000,00-TL, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce yapılan uzlaşma sonucunda bu vergi kesinleştiği için 10.000-TL + 1.000-TL = 11.000-TL dikkate alınacaktır.

Uzlaşma sonucunda bu vergi, 990-TL olarak kesinleşseydi, o zaman tutar eklenerek birlikte hesaplama yapılacaktı.

Örnek-9b: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, inceleme sonucunda sahte belge nedeniyle reddedilen KDV 1.000,00-TL, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce yapılan uzlaşma sonucunda vergi 995,00-TL olarak kesinleşmiştir. Burada 1.000,00-TL(veya 995,00-TL) dikkate alınmayacaktır. Çünkü vergi artırımında hesaplamaya esas tutar, Hesaplanan KDV olduğu için, bu tutar değişmeyecektir ve 10.000,00-TL dir. 

8- Diğer Hususlar:

a-Mükelleflerin, artırıma esas alınan ilgili yılların vergilendirme dönemlerinin/ayların tamamı için artırımda bulunmaları gerekmektedir. Ancak, mükelleflerin yıl bazında seçimlik hakları mevcuttur.

b-213 sayılı Kanunun 174’ üncü maddesine göre Maliye Bakanlığınca gelir veya kurumlar vergisi bakımından özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler, KDV ye ilişkin vergi artırımlarını, ilgili takvim yılı bazında yapacaklardır.

Örneğin, 01/07/2014-30/06/2015 özel döneme tabi bir gelir vergisi mükellefi, gelir vergisi yönünden 2015 yılı belirlenen tutar, limitler ve oranlara tabi olacaktır, ancak KDV yönünden hangi yılı için artırımda bulunursa, artırımda bulunulan dönem için tarhıyat yapılamayacaktır. Sadece 2014 yılı için artırımda bulunmuşsa, bu dönem için adına KDV tarhıyatı yapılamayacak ancak 2015 yılı için KDV tarhıyatı yapılabilecektir.

c-Kurumlar vergisi mükelleflerinin tasfiyeye girmeleri halinde kıst dönem hesaplaması yapılmayacaktır. Ancak, tasfiyeleri sonuçlanarak ticaret sicilinden silinen kurumlar vergisi mükelleflerinin nihai tasfiye dönemi ile kurumların devir veya tam bölünme hallerinde ilgili yıl için kıst dönem hesaplaması yapılacaktır. 

9- Mükellefler 1,5-TL Ödemekle(!) İncelemeden ve Tarhıyattan Kurtulabilir mi?

Daha önce değinildiği üzere, Katma Değer Vergisi mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) hesaplanan; katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden 2011 yılı için %3,5, 2012 yılı için %3, 2013 yılı için %2,5, 2014 yılı için %2 ve 2015 yılı için %1,5 oranından az olmamak üzere vergi artımında bulunabilirler. Burada çarpıcı olması bakımından bir örnek vermek gerekirse; tüm dönemlere ait Hesaplanan KDV toplamının 100-TL olması durumunda, ödenecek vergi tutarı yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir. Ayrıca bu durumda olan mükelleflerin, gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunması zorunlu değildir. Artırım için herhangi bir alt limit de bulunmamaktadır. 

Dönemi	Beyan Edilen Yıllık Hesaplanan KDV	Oran	Vergi Artırımı
2011 yılı	100,00	3,5%	3,50
2012 yılı	100,00	3,0%	3,00
2013 yılı	100,00	2,5%	2,50
2014 yılı	100,00	2,0%	2,00
2015 yılı	100,00	1,5%	1,50

Kısacası; mükelleflerin vermiş oldukları beyannamelerdeki Hesaplanan KDV tutarları baz alındığından, mükelleflerin vergi artırımda bulunduğu dönemler için duruma göre çok küçük tutarlar ödemekle, ileride haklarında yapılması muhtemel inceleme ve tarhıyattan kurtulabileceklerdir. 

10- Sonuç:

6736 sayılı Kanunun 5’ inci maddesine göre, mükelleflerin her yıl birbirinden bağımsız olmak üzere 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin olarak KDV yönünden kanunda belirlenen tarihine kadar vergi artırımda bulunmaları halinde, istisnai haller dışında, artırımda bulunulan yıllar itibariyle KDV incelemesi ve tarhıyatı yapılmayacaktır. KDV yönünden vergi artırımı ile ilgili genel ve bazı özellikli durumlar değerlendirilmiştir. Verilmesi gereken beyannamelerin tamamının verilmesi veya bir kısmının verilmesi veya hiç verilmemesi veya en fazla iki beyanname verilmesi, verilen beyannamelerde çeşitli nedenlerle hesaplanan KDV bulunmaması, kıst dönemde faaliyette bulunulması durumuna göre mükelleflerin vergi artırım beyanları farklılık arz etmektedir.

Türkiye’de, ‘Sahte Fatura Kullanma’ incelemeleri yaygın olduğundan, özellikle KDV yönünden artırımda bulunulmasının faydalı olacağı kanaatindeyiz. Ayrıca mükelleflerin vergi artırımda bulunduğu dönemler için duruma göre çok küçük tutarlar ödemekle, ileride haklarında yapılması muhtemel inceleme ve tarhıyattan kurtulabileceklerdir. 

Kaynakça:
1- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu,
2- 6111 sayılı Kanun, kanun ile ilgili olarak yayımlanan Genel Tebliğ ve İç Genelgeler,
3- 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun

 

16.08.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.