Süreyya Gündoğdu
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Sorumlu Bağımsız Denetçi
UHY Uzman YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
sureyya@uhy-uzman.com.tr

Dağıtılmayan Kurum Karlarına Stopaj “Kurumlara Ek Vergi”

27 Şubat 2021 tarihli Sözcü gazetesinde yer alan Sayın Dr. Nedim Türkmen’in haberinde, T.B.M.M.’de torba yasa teklifiyle yapılması planlanan düzenleme ile  2020, 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin olarak kurumlar vergisi mükelleflerinin gelecekte yapılacak kar dağıtımlarından alınacak olan vergi tevkifatının peşin olarak alınması uygulaması getirileceği ifade edilmiştir.

Haberde,  Gelir Vergisi Kanunu’na eklenilmesi düşünülen ek madde ile yıllık ve özel beyanname veren kurumlar vergisi mükelleflerinden indirim ve istisnalar (yurtiçi iştirak kazancı istisnası ile yatırım fon ve ortaklarından elde edilen istisna kazançları hariç)  düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kazanç tutarı üzerinden 2020 ve 2021 yılı içinde %10, 2022 yılı içinde %5 oranında tevkifat yapılacağı ve bu tevkifatın Mayıs ayı içerisinde ödeneceği belirtilmiştir.

İlgili kanun tasarısı bu haliyle yayımlanır ise bu yıllara ilişkin yapılacak olan  tevkifat daha sonra tevkifatı yapan ilk şirket veya bu şirkete  iştirak ederek iştirak kazancı elde eden şirketler tarafından kar dağıtımı yapıldığında, hesaplanacak kar dağıtım stopajından  mahsup edilebilecek veya ilgili şirketlerin 2020,2021 veya 2022 yıllarına ait bu şekilde tevkifata  tabi tutulan bu kazançlarını sermayeye eklemesi durumunda, sermayeye eklenen tutara isabet eden vergi, sermaye artırımında bulunan kuruma red ve iade edilecektir.   

Vergi tevkifatının yapılacağı tarihe kadar (yani Mayıs ayına kadar)  kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği hesap dönemine ilişkin (2020, 2021 ve 2022 yılları için geçerli uygulama)  karın dağıtımına (avans olarak dağıtılanlar dahil) veya dar mükellef kurumlar tarafından ana merkeze aktarılan tutara bağlı olarak tevkifat yapılması durumunda, tevkifat yapılan tutara isabet eden kısım için  tevkifat yapılmayacaktır.

Eğer kanun tasarısı bu haliyle yayımlanarak yürürlüğe girer ise uygulamaya yönelik örnekler aşağıdaki şekilde olacaktır.

Örnek- XYZ Anonim Şirketi’nin 2020 Yılı Kurum Kazancına ilişkin verileri aşağıdaki şekilde olup , 

Ticari Karı :1.400.000 TL, KKEG’leri : 100.000 TL Mali Karı : 1.500.000 TL ‘dir.

Şirket Ortaklık Yapısı şöyledir; 

%30 Can Bey  (Tam mükellef gerçek kişi)

%30 ABC A.Ş. (Tam mükellef kurum)

%40 QWX  Group S.R.L. ( Dar Mükellef İtalyan Şirketi)

Şirket, yeni değişiklik yürürlüğe girer ise 107.000 TL’lık tevkifatı  2021 Mayıs ayı içerisinde beyan edip ödeyecektir.

Eğer şirket 2021 Mayıs ayından sonra genel kurul yaparak 2020 yılı kazancının tamamını için dağıtım kararı alırsa ( İşlemi basitleştirme açısından yasal yedekler dikkate alınmamıştır)  ;

Dağıtıma konu olacak kazanç tutarı 963.000 TL olacak , bu tutar %10 tevkifat yapıldığından brüt tutara ibra edildiğinde kar dağıtımına konu olan stopaj matrahı 1.070.000 TL bulunur .

( 963.000 /0,9)

Ortaklık yapısına göre kar dağıtım stopaj hesaplaması ve ilave ödenecek kar payı stopaj tutarı ise aşağıdaki gibi olacaktır.

Tam mükellef kurum olan ABC  A.Ş. için   elde edilen kazanç iştirak kazancı olduğundan dağıtım esnasında stopaja tabi olmamıştır. Ancak  ABC A.Ş. kendi ortaklarına bu kazancı dağıttığı zaman ortakların hukuki statüsü  göre stopaj hesaplayacak ve iştiraki olan XYZ bünyesinde hesaplanan ve iştirak kazancına isabet eden tevkifat tutarını kendi ortakları için  hesaplanan kar dağıtım stopaj tutarlarından mahsup edebilecektir.

XYZ A.Ş 2021 yılı Mayıs ayından sonra, genel kurul yaparak 2020 yılı kazancının tamamını dağıtmayarak sermayeye ilave etme kararı verirse, bu durumda yapılan 107.000 TL’lık tevkifat tutarı şirkete red ve iade edilecektir. 

Aynı husus eğer  XYZ A.Ş kar dağıtımı yaparsa iştirak eden ABC  A.Ş. için de   geçerlidir. Yani ABC A.Ş.,  XYZ A.Ş.’den elde etmiş olduğu brüte ibra edilmiş iştirak kazancını sermayeye ilave eder ise bu kısma ilişkin XYZ A.Ş. bünyesinde tevkif edilmiş tutarı red ve iade  alabilecektir.

Görüldüğü üzere sanki kanun taslağı şirketleri sermaye artırımı yapmaya zorlamak gibide bir amaç taşımaktadır.

Yazımdaki açıklama ve uygulamalar taslak kanun metinde yer alan ifadeler dikkate alınarak yapılmış olup, kanun ve ilgili tebliğ yürürlüğe girdiğinde değişiklik olabileceği hususuna özellikle dikkat çekmek isterim .

02.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.