Selçuk Turgay Azak
Vergi Müfettişi
Ekonomist
selcukturgayazak@hotmail.com

Farklılaştırılmış Zorunlu Rezerv Uygulaması

Zorunlu rezerv uygulaması, Merkez Bankasının klasik ve uzun zamandır uyguladığı para politikalarından biri olup, etkisi gecikmeli yansıyan bir para politikası aracıdır. Bu uygulama ile merkez bankası bir oran belirler ki bu orana zorunlu rezerv oranı denir; bankalar topladıkları mevduatın bu orana isabet eden kısmını kredi veremez, Merkez Bankası nezdinde tutar ve Merkez Bankası bu rezerve belirli bir faiz öder. Bu uygulama ile amaçlanan hem kredi hacmini ayarlayarak para arzını yönlendirmek, hem de bankaların finansal yapılarının güçlü olmasına katkı sağlamaktır.

Bu yazımızın konusunu 18.07.2020 tarih ve 31189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (sayı: 2020/14) çerçevesinde şekillenecektir.

Söz konusu tebliğ ile vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım Fonu yabancı para yükümlülükler zorunlu karşılık oranı %19'dan %22'ye; 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranı %15'ten %18'e çıkarılmıştır. Ancak Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’in 10/A maddesinde kredi büyümesine göre zorunlu karşılık oranlarında farklı oran uygulanmasına yönelik madde bulunmaktadır. Bu madde kapsamında kredi büyüme oranları anılan maddede belirtilen koşulları sağlayan bankaların yabancı para yükümlülükleri için , 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım Fonu yabancı para yükümlülükler zorunlu karşılık oranı %15; 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranı  %11 olarak yeniden belirlenmiştir.

İlgili tebliğ ile yabancı para cinsinden zorunlu karşılık oranlarının yükseltilmesi bankaların yabancı para cinsinden açık pozisyonun kapanmasına yardımcı olacak ve yabancı para cinsinden finansal duruşu güçlendirecektir. Diğer taraftan kredi büyümesini belirli standartlarda gerçekleştiren bankalar için zorunlu karşılık oranları farklılaştırılmış yani daha düşük tutulmuştur. İlgili maddeye seçilmiş bazı sektörlere kredi sağlayan (Örneğin Tarım, madencilik, imalat, turizm, enerji, ulaştırma, konaklama gibi) ve uzun vadeli konut kredileri sağlayan bankalar için zorunlu karşılık oranı daha düşük tutulmuş ve kredi verme kapasitesi artırılmaya çalışılmıştır. Böylece ekonomi için sürükleyici sektörlerin finansman ihtiyacının giderilmesi noktasında daha güçlü bir duruş sergilenmiştir. Tarafımızca bu şekilde uygulanan zorunlu karşılık oranlarında kredi büyümesine göre farklılaştırma çok isabetli bir uygulama olup, finansal piyasalar ile reel ekonomi arasındaki bağı güçlendirecek ve ekonomik büyümeye katkı sağlayacaktır.

20.07.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.