Savaş Çankaya
Sosyal Güvenlik Denetmeni
savascankaya89@gmail.com

Fazla Çalışma Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Haftalık olağan çalışma süresi olan 45 saatin üzerine çıkılan her çalışma fazla çalışma olarak adlandırılır. Haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenen iş yerleri için ise belirlenen süreyi aşan ve 45 saate kadar olan çalışmalar fazla sürelerle çalışma olarak adlandırılır. Haftalık tatil günlerinde ve bayram tatili gibi resmî tatillerde çalıştırılan işçi için de çalışılan her gün için ödenen günlük ücretine ilaveten fazla mesai ücreti de ödenebileceği unutulmamalıdır.

Fazla mesai ücreti hesaplamasında dikkat edilmesi gereken husus hesaplamanın fazla çalışma için mi yoksa fazla sürelerle çalışma için mi yapıldığıdır. Fazla mesai ücreti fazladan çalışılan her saatin normal saatlik ücretten %50 fazla olarak hesaplanması iken fazla sürelerle çalışmalarda her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesiyle ödenir. Örneğin, normal çalışma süresi 40 saat olarak belirlenmişse 40 ile 45 saat arasında geçen süre olan 5 saat, fazla çalışma süresi olarak kabul edilir. Bu durumda haftalık 45 saat aşılmamış olsa da 40 saatin üzerindeki fazla sürelerle çalışma, saat ücretinin %25 fazlasıyla ödenir.

Bazı durumlarda fazla çalışma ücretinin hesaplanması için işçinin son ücretinin bilinmesi yeterli olmayabilir. İstek konusu dönemler açısından da ücret tutarının tespit edilmesi gerekir.

İşçinin geçmiş dönemlere ait ücretinin belirlenememesi halinde, bilinen ücretin asgari ücrete oranı belirlenerek, ilgili dönem ücreti hesaplamasına gidilebilir. Ancak işçinin iş yerinde çalıştığı süre içerisinde terfi etmesi, görev değiştirmesi, toplu iş sözleşmesi kapsamına girmesi gibi durumlarda, meslek kuruluşlarından belirlenemeyen dönemler için ücret araştırması yapılmalıdır. Fazla çalışmaların aylık ücret içerisinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması halinde, yıllık 270, aylık 22 ve haftalık 5,2 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan çalışmalardan indirilmesi gerekir. Sınırlandırmaya rağmen işçinin yılda 270 saatten fazla çalıştırılması halinde bu çalıştırmanın karşılığı olan fazla çalışma ücretinin de işçiye ödenmesi gerekmektedir.

Fazla çalışma ücretinin uzun bir çalışma dönemi için hesaplanması ve miktarın görece yüksek çıkması halinde Yargıtay tarafından son yıllarda takdir indirimi uygulanması istikrar kazanmıştır.

İş Kanunu’nda işçi ücretinin beş yıllık özel bir zamanaşımına tabi olduğu belirtilmiştir. Bunun yanında tazminat niteliğinde olmayan ücret niteliği ağır basan işçilik alacakları Borçlar Kanunu’na göre de beş yıllık zaman aşımına tâbi olduğu hak ararken göz önünde bulundurulmalıdır.

26.04.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.