Neşe Çetin
Yeminli Mali Müşavir
SG Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.
nese.cetin@sg-ymm.com.tr

Tankerlerden Yapılan Akaryakıt Satışları ve Özellikli Bir Durum

07.09.2006 Tarih ve 26282 Nolu Resmi Gazete’de Yayımlanan 68 Seri Nolu Genel Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Tebliğin, “ Tankerlerden Yapılan Akaryakıt Satışları” başlıklı 4’ üncü bölümü aşağıdaki gibidir.

 “ İstasyon dışında müşterinin istediği mahalde teslim edilmek üzere tankerlerle taşınan veya taşıttırılan akaryakıt satışlarında aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.

a) Pompadan akaryakıt alınabilmesi için taşıtın plaka numarasının veya alıcıya ilişkin bilgilerin ödeme kaydedici cihaza girilmesi zorunlu olduğundan, tankere dolum yapılırken satış yapılacak müşterilere ait plaka no (plakası yoksa “PLAKASIZ” ifadesi yazılacaktır) ve ad-soyad/unvan (unvan bilgilerinin kısaltılarak yazılması mümkündür) bilgileri girilecek ve satılan akaryakıtın cins miktar ve tutarlarını gösterecek şekilde her bir müşteri için ayrı ayrı ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenecektir.

b) Ödeme kaydedici cihaz fişlerinde görülen müşterilerin her biri için Vergi Usul Kanununa göre sevk irsaliyesi düzenlenecek ve araçta bir örneği bulundurulacaktır.

c) Düzenlenen ödeme kaydedici cihaz fişleri akaryakıtın teslimi anında müşteriye verilecektir.

d) Müşterinin ödeme kaydedici cihaz fişinde gösterilen miktardan daha az akaryakıt alması halinde alınmayan akaryakıtın karşılığı olarak;

- Müşterinin gelir, kurumlar veya katma değer vergisinden dolayı mükellefiyetinin bulunması halinde, müşteri tarafından akaryakıt istasyonu işletmecisi adına iade amacıyla fatura (serbest meslek erbabı ise serbest meslek makbuzu),

- Müşterinin, gelir, kurumlar veya katma değer vergisinden dolayı mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise akaryakıt istasyonu işletmecisi tarafından Vergi Usul Kanununun 234 üncü maddesinde belirlenen asgari bilgileri ve müşterinin imzasını içerecek şekilde gider pusulası (gelir vergisi tevkifatı yapılmaksızın),

düzenlenecektir.

Bu şekilde düzenlenen fatura, serbest meslek makbuzu veya gider pusulalarının üzerinde, ilgili ödeme kaydedici cihaz fişinin tarih ve numarası ile iade edilen akaryakıta ilişkin katma değer vergisi (satış bedelinden ayrı olarak) gösterilecektir.

e) Müşteriler tarafından alınmayan ve yukarıda belirtildiği şekilde belgelenen akaryakıt, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın akaryakıt istasyonundaki tanka boşaltılacaktır.”

Yukarıda yapılan açıklamalar akaryakıt istasyonundan sipariş usulü yani alıcının belli olduğu durumlarda uygulanacaktır. Ancak alıcının  belli olmadığı durumlarda muhtelif müşterilere teslim edilmek üzere akaryakıt istasyonuna ait akaryakıt pompalarından tankere dolum yapılarak tarımsal amaçlı satışlarda belge düzeni nasıl olacaktır?

Örneğin, akaryakıt istasyonuna ait tankere 10.000 litre motorin dolum yapılarak muhtelif müşterilere satışın yapıldığını varsayalım. Bu satış işlemi için her bir müşteriye ayrı ayrı fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Çünkü ödeme kaydedici cihaz fişlerine plaka bilgisi girilemediği ve çıkan fişlerin satılan  miktar ile  uyumlu olmaması nedeniyle  müşterilere verilmesi mümkün olmadığı için (68 Seri Nolu Genel Tebliğin, Tankerlerden Yapılan Akaryakıt Satışları” başlıklı 4’ üncü bölümünde belirtilen hususları uygulanamayacağından) satışında belgelendirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu satış işlemi sonucunda tanker satış faturalarının kaydedilmesinde “AKARYAKIT SATIŞLARININ FATURAYA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE MUHASEBE KAYITLARI” başlıklı yazımızdaki yöntemin uygulanmasını öneriyoruz.

Yani,   mükerrer kaydın tenzil edilmesinde; 61 Satış İndirimleri hesap grubunda boş bulunan (613, 614, 615, 616, 617, 618 veya 619 nolu) hesaplardan birinin kullanılabilir, ancak Tek Düzen Planında tanımlanmayan bir hesap kullanıldığında, e-Defter veya Kesin Mizan Bildirimi  gönderilmesinde sorun çıkabilir.

Bu nedenle Tek Düzen Hesap Planında yapılan tanımlamalar çerçevesinde; 612 Diğer İndirimler Hesabının kullanılmasının , 600 Yurt İçi Satışlar  Hesabına ters kayıt yapılması , 610 Satıştan iadeler hesabı veya 611 Satış İndirimleri hesabının kullanılmasına göre  uygun olacağı  düşünülmektedir.

“ 612 02 Tanker Satış Faturası ” isimli bir hesap ile muhasebe kaydı yapılabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken diğer önemli husus, emtia dengesi kurulurken 612   02   Tanker Satış Faturası hesabı  da   dikkate alınmalıdır.

 

27.10.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.