Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Vergi İncelemesi Ve Rapor Değerlendirme Komisyonları

Malum olduğu üzere, Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması İle Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik 31.10.2011 gün ve  28101 sayılı  Resmi  Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bu  yönetmelik  yayım tarihinde  yürürlüğe girdiği için  31.10.2011 tarihi itibariyle  uygulanmaya başlanmıştır.

Bilindiği üzere 07.07.2011 tarihli ve 646 sayılı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının Kurulması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir. Yapılan bu düzenleme ile;

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile Maliye Bakanlığı bünyesinde Vergi Denetim Kurulu kurulmuş, vergi denetiminde çok başlılık ve dağınıklık ortadan kaldırılmıştır.

Maliye Bakanlığındaki vergi denetim birimlerinin birleştirilmesi ihtiyacı ve talebi uzun yıllardır gündemde yer almış, ancak bugüne kadar bu amaç gerçekleştirilememiştir. Yapılan düzenleme bu bakımdan tarihi öneme sahip olup, yapısal reform niteliğini taşımaktadır.

646 sayılı KHK ile;

1)     Vergi incelemeleri ile görevli birim Bakanlık içinde en üst düzeyde teşkilatlandırılmış ve güçlü bir örgüt yapısı kurulmuştur.
2)     Vergi incelemeleri ile yetkili olanlar tek unvanda (Vergi Müfettişi) birleştirilerek güçlü tek bir kurumsal kimlik oluşturulmuştur.
3)     Vergi Denetiminde ilk defa, uzmanlaşma ve amaca odaklanmış bir örgüt tasarımı sağlanmıştır.
4)     Vergi Denetiminde objektif, risk analizine dayalı ve gelir politikası hedefleriyle uyumlu bir görev anlayışı benimsenmiştir.
5)     Vergi Müfettişlerinin işe alınmaları, yetiştirilmeleri ve yükselmelerinde başarı ve performansı teşvik ve ödüllendiren bir anlayış hayata geçirilmiştir

Gerçekleşen yasal düzenleme ile vergi denetiminde etkinliği, etkililiği, verimliliği ve uzmanlaşmayı esas alan yeni bir Kurul kurulmuştur.Bu sayede, bir yandan kayıtdışı ekonomi ile mücadelede etkinlik, diğer yandan vergi denetimlerinde kalite ve verimlilik artacaktır.[1]

Yönetmelik, başlıca (6) bölümden oluşmaktadır.   Yönetmeliğin toplam  madde sayısı 22’dir.  Birinci bölümde amaç, kapsam, dayanak ve tanımlara yer  verilmiştir. İkinci  bölümde  ise: rapor değerlendirme komisyonlarının  teşkili  ile ilgili hükümler bulunmaktadır.  Üçüncü  bölümde ise,  rapor değerlendirme (RDK), merkezi rapor değerlendirme ve  vergi dairesi  başkanlığı üst rapor değerlendirme  komisyonlarının  görevlerine yer  verilmiştir.  Dördüncü bölümde ise, rapor değerlendirme komisyonlarının   çalışma yöntem ve ilkelerine yer verilmiştir. Beşinci  bölümde ise, değerlendirme neticelerine yer  verilerek  altıncı ve son bölümde ise, muhtelif ve hükümler yer  almıştır. 

Diğer taraftan, vergi incelemelerinde dinlenme talebi  ve kabul raporu (basit rapor)  temin hakkı böylece  31.10.2011 tarihinden itibaren yukarıda yer  verilen yönetmelik ile  gündeme gelmiş bulunmaktadır.

Vergi inceleme raporlarının  müfettiş tarafından  düzenlenmesinden sonra yürürlüğe konulmadan evvel  mükelleflerce veya temsilcilerince rapor değerlendirme komisyonlarında  “dinlenme taleplerinin”  yerine getirilmesi önemli bir aşama olarak değerlendirilebilir.[2]

Rapor değerlendirme komisyonlarının görevleri aşağıda olduğu gibidir:[3]

1)     Rapor değerlendirme komisyonları, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenen vergi inceleme raporlarını, vergi kanunları ile bunlara ilişkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ, sirküler ve özelgelere uygunluğu ile maddi hata ve usul hatası içerip içermediği yönünden değerlendirir.

2)     Rapor değerlendirme komisyonları, Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı suçların işlendiğini tespit eden vergi suçu raporlarına ilişkin olarak mütalaa verir.

Vergi inceleme elemanları tarafından düzenlenen vergi inceleme tutanağı ile  mükellefler arasında herhangi bir görüş farklılığı  bulunması  halinde  rapor değerlendirme komisyonu mükellefi dinlenmeye davet  eder.[4] Mükellef kendisine verilen gün ve saatte 3 kişiden oluşan rapor değerlendirme komisyonu  üyelerinin huzurunda  açıklamalarda bulunabilir.  Mükellefin açıklamaları şifahi (sözlü) olabileceği gibi yazılı olarak da komisyona sunulabilir.  Komisyon  mükellefi dinler ve mükellefi dinlediğine dair de  düzenlediği kararı kendisine dinlenme sonunda imzalı olarak tanzim edip, 3 örnek   düzenlenen  tutanağın bir örneği komisyon  huzurunda mükellefe tebliğ edilir. 

Rapor değerlendirme komisyonları   üye tam sayısı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alırlar. Alınan kararlar rapor değerlendirme tutanağına bağlanır ve 3 üye tarafından imzalanır.   Ayrıca mükellefin  imzası da  bu  tutanak üzerinde bulunmalıdır.   Dinlenme tutanağında  vergi müfettişinin adı soyadı, inceleme görevinin tarihi, sayısı ve incelemenin türü belirtilir. Ayrıca,  düzenlenmiş olan raporların  tarih ve sayısı, konusu, mükellefin unvanı, mükellefin bağlı olduğu  vergi dairesi ve  vergi kimlik nosu,  dinlenme talep şekli vs. bilgiler yer  almaktadır.

Sonuç olarak,  mükelleflerin  kendileri  ile ilgili düzenlenecek tutanaklar veya vergi inceleme raporları işleme konulmadan önce  rapor değerlendirme komisyonunda  fikir, görüş ve düşünceleri ile ilgili dinlenmesi  önemli  bir aşamadır. 

---

[1] ÖZTÜRK İlyas, “Vergi İncelemelerinde Dinlenme Talebi ve Kabul Raporu (Basit Rapor) Temin Hakkı”, www.muhasebetr.com, 6.9.2012

[2] Rapor Değerlendirme Komisyonları mükellefi kendisi  ile ilgili vergi incelemesi sürecinde dinleyen  önemli bir komisyon  olarak karşımıza çıkmaktadır.  Komisyon  inceleme ile ilgili  mükelleften yazılı  veya şifahi izahat   talep etmektedir.  Rapor Değerlendirme Komisyonları, Vergi  İncelemelerinde Uyulacak  Usul Ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 19.  maddesine göre  düzenlenecek raporlar üzerine mükellefin bilgisine müracaat  etmektedirler.

[3] Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması İle Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 31.10.2011 gün ve  28101 sayılı  Resmi  Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

[4] Bkz. Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması İle Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, madde 8.

10.12.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.